با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن ایرانی تاریخ

pajoheshi تاریخ های محلی ایران
بی‌قاعدگی ساختاری در اجرای اصلاحات نایب‌السلطنه عباس‌میرزا قاجار در آذربایجان

فریده فرهمندزاده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 اردیبهشت 1404

https://doi.org/10.30473/lhst.2025.71341.2916

چکیده
  اصلاحات فرمایشی و عمودی در سراسر دوره قاجاریه تکرار شدند؛ زیرا اصلاحات عباس‌میرزا نایب‌السلطنه به عنوان مبدا نوگرایی در دوره معاصر به فرجام دلخواه نرسید. آذربایجان به عنوان تختگاه نایب‌السلطنه نقطه آغاز اجرای اصلاحات و الگویی برای پیاده کردن آن در سایر نقاط ایران بود. گذشته از موانع کلی در سراسر کشور، ویژگی‌های خاص آذربایجان ...  بیشتر

pajoheshi تاریخ های محلی ایران
مهاجرت و قدرت‌یابی طایفه چگینی در خراسان عصر صفوی(1038-907 ه.ق)

فاطمه مالمیر چگینی؛ باقرعلی عادلفر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 اردیبهشت 1404

https://doi.org/10.30473/lhst.2025.71606.2919

چکیده
  خاندان صفوی با یاری قزلباش‌های ترک آسیای صغیر به قدرت رسید اما با گذر زمان طوایف غیر ترک نیز توانستند در نظام سیاسی جدید نقش‌آفرین باشند. در این بین برخی طوایف کرد مورد توجه شاهان صفوی قرار گرفتند. پژوهش حاضر به بررسی پیشینه حضور و اقامت طایفه کرد چگینی در برخی نواحی خراسان می‌پردازد؛ یعنی منطقه‌ای که سکونتگاه و محل استقرار اصلی ...  بیشتر

pajoheshi تاریخ های محلی ایران
بررسی وضعیت بهداشت، درمان و عملکرد اداره صحّیه در خوزستان (1320-1304 ش.)

زهرا قلاوند؛ فاطمه قلاوند

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 خرداد 1404

https://doi.org/10.30473/lhst.2025.71903.2931

چکیده
  خوزستان در طی سالهای 1304 تا 1320 از مناطق مهم اقتصادی کشور محسوب می شد. بر همین اساس، جلوگیری از ورود بیماری‌های واگیردار به داخل کشور از مرزها، رسیدگی به وضعیت بهداشتی این منطقه را ضروری‌تر می‌نمود. این پژوهش به روش تاریخی و رویکرد توصیفی- تحلیلی و همچنین با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی درصدد بررسی وضعیت بهداشت ‌و‌ درمان ...  بیشتر

pajoheshi تاریخ های محلی ایران
بررسی اوضاع بهداشت و درمان شهرهای خوزستان در دوره‌ی رضاشاه (1320-1304ش)

پروین بیگ محمدی؛ محمدرضا علم؛ علی قاسمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 خرداد 1404

https://doi.org/10.30473/lhst.2025.72180.2935

چکیده
  در اوان بنیان‌گذاری سلسله‌ی پهلوی، وضعیت بهداشت عمومی و درمانی خوزستان از جنبه‌هایی مانند داشتن آب آشامیدنی سالم، شیوع و درمان بیماری‌ها، بهداتشت فردی و عمومی، امکانات درمانی و پزشکی و آگاهی‌های مربوط به تندرستی، در وضعیت نامطلوبی قرار داشت. بر این اساس، این پژوهش با روش مطالعات تاریخی و رویکرد توصیفی-تحلیلی مبتنی بر منابع کتابخانه‌ای ...  بیشتر

pajoheshi تاریخ های محلی ایران
مواضع و مناسبات محمدابراهیم خان علم (شوکت الملک دوم) نسبت به حضور بریتانیایی ها در ولایت قاینات

فریده باوریان؛ احمد اسدالهی گازار

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 خرداد 1404

https://doi.org/10.30473/lhst.2025.72452.2940

چکیده
  در دوران قاجار شرق ایران با موقعیت استراتژیک خاص خود به‌دلیل خودمختاری خاندان‌های حکومت‌گر آن و ضعف حکومت مرکزی در روابط بین الملل عرصه‌ای مهم برای حضور مستقیم بیگانگان بوده است. در اواخر این عصر «شوکت‌الملک دوم» (1259-1322هـ.ش) از مؤثرترین چهره‌‌های این منطقه بود، که مشهور به همکاری با سیاست‌های بریتانیا می‌باشد. وی در دوران ...  بیشتر

pajoheshi تاریخ های محلی ایران
ریشه‌یابیِ نام دریاچۀ «باباقمبر» در ایالت خراسان بر مبنای نقشۀ آدام اولئاریوس از ایران عصر صفوی: یک خوانش تطبیقی و تحلیلی

یاسر ملازئی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 خرداد 1404

https://doi.org/10.30473/lhst.2025.73571.2973

چکیده
  همزمان با فرمانروایی صفویان بر ایران، فصل جدیدی در مناسبات ایران و اروپا در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی پی‌ریزی شد. گردآوری اطلاعات جغرافیایی از ایران توسط اروپائیان، یکی از مهمترین نتایج گسترش فزایندۀ مناسبات ایران و اروپا در این دورۀ تاریخی بود که علاوه بر نوشتارها، در بستر ترسیم نقشه‌های جغرافیایی نیز، بروز و ظهور پیدا ...  بیشتر

pajoheshi تاریخ های محلی ایران
بررسی علل قیام ابن اشعث بر حکومت اموی و نقش سیستانیان در آن

دوستعلی سنچولی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 خرداد 1404

https://doi.org/10.30473/lhst.2025.73132.2958

چکیده
  عبدالرحمن بن محمد، مشهور به ابن اشعث (متوفی 85 هجری)، از چهره‌های سرشناس سیاسی و نظامی دورة خلافت بنی‌امیه بود که نخست به پاس خدماتش به امویان، به منظور سرکوب شورش‌ها و تثبیت اقتدار حکومت اموی و رفع تهدیدهای آن، از جانب حجاج‌بن یوسف ثقفی در رأس سپاهی بزرگ و مجهز به امارت سیستان روانه شد. او پس از متوقف ساختن جنگ در قلمرو رتبیل و خشم ...  بیشتر

pajoheshi تاریخ های محلی ایران
بررسی چالش‌های میسیون پرزبیتری آمریکا با کردها در ایران طی سال‌های (1834-1904 م./1249-1322ق)

اعظم فولادی پناه؛ جواد عربانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 خرداد 1404

https://doi.org/10.30473/lhst.2025.73283.2965

چکیده
  میسیونرهای آمریکایی فرقه کانگرگیشنالیست اولین گروه تبشیری آمریکایی بودند که در اوایل قرن نوزدهم زمینه آشنایی جامعه ایرانی با آمریکا را فراهم کردند. میسیونرهای این فرقه در1870م/1286ق به‌ دلایلی جای خود را به میسیونرهای پرزبیترین در ایران دادند و آنها نیز به‌واسطه اقدامات آموزشی، فرهنگی و بهداشتی توانستند توجه جامعه ایرانی را به‌سوی ...  بیشتر

pajoheshi تاریخ های محلی ایران
نظمیه و نقش آن در تامین امنیت بوشهر در دوره پهلوی اول (۱۳۲۰-۱۳۰۴ه.ش)

حبیب اله سعیدی نیا؛ مجتبی محمدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 خرداد 1404

https://doi.org/10.30473/lhst.2025.71835.2927

چکیده
  نظمیه بوشهر یکی از نهادهای جدید در دولت پهلوی اول بود که دولت وقت از این نهاد به منظور تثبیت سلطه و نفوذ خود در بوشهر بهره می‌برد. این پژوهش درپی آنست تا به نقش و تأثیرگذاری نظمیه بوشهر در برقراری نظم و امنیت بپردازد. پژوهش با روش تاریخی و رویکرد توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای و اسناد آرشیوی و متکی بر گزارش‌های رسمی دولتی ...  بیشتر

pajoheshi تاریخ های محلی ایران
«ضرب ده‌دشت»؛ معرفی مسکوکات صفوی نویافته‌ای از ضرابخانة مهجور ناحیة کهگیلویه

سید رضا حسینی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 خرداد 1404

https://doi.org/10.30473/lhst.2025.73254.2964

چکیده
  «ده‌دشت»، شاخص‌ترین شهر ناحیة کهگیلویه (واقع در جنوب‌غربی ایران) می‌باشد که طی حیات چندصدسالة خود، همواره دارای پیوستگی جغرافیایی و پیوند تاریخی عمیقی با جنوب‌شرقی خطة خوزستان (خصوصاً شهر بهبهان) بوده است. علی‌رغم اهمیت راهبردی ده‌دشت و نقش تعیین‌کننده‌ای که این شهر در برخی تحولات سیاسی جنوب‌غربی ایران طی قرون اخیر داشته، ...  بیشتر

pajoheshi تاریخ های محلی ایران
ماوراءالنهر در نقشه‌های کهن: رمزگشایی از میراث گمشده جغرافیای اسلامی

فاطمه فریدی مجید

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 خرداد 1404

https://doi.org/10.30473/lhst.2025.73692.2978

چکیده
  این پژوهش به بررسی ماوراءالنهر، یکی از سرزمین‌های اسلامی، در نقشه‌های اسلامی از قرن سوم تا سیزده هجری (نهم تا نوزده میلادی) می‌پردازد. نقشه‌ها به عنوان یکی از اسناد معتبر و مهم برای درک نظام سیاسی و تقسیمات سرزمین‌ها در دوره‌های تاریخی شناخته می‌شوند. مقاله حاضر به تحلیل موقعیت ماوراءالنهر در این نقشه‌ها، گستره شهرها، عوارض طبیعی ...  بیشتر