باقر علی عادلفر؛ علیه جوانمردی
چکیده
از دورة قاجار دریای خزر به تدریج موقعیت جدیدی را تجربه کرد. انعقاد قرارداد ترکمنچای و ضمیمة تجاری این قرارداد بیش از پیش جایگاه تجار روس را در ایران مستحکم کرد.. بعد از انعقاد قرارداد و به دنبال اقدامات روسها، امنیت و توسعة تجاری زیادی در دریای خزر برقرار شد. ذخایر غنی محصولات کشاورزی ایران از جمله برنج باعث توجه ویژه روسیه شد. پرسش ...
بیشتر
از دورة قاجار دریای خزر به تدریج موقعیت جدیدی را تجربه کرد. انعقاد قرارداد ترکمنچای و ضمیمة تجاری این قرارداد بیش از پیش جایگاه تجار روس را در ایران مستحکم کرد.. بعد از انعقاد قرارداد و به دنبال اقدامات روسها، امنیت و توسعة تجاری زیادی در دریای خزر برقرار شد. ذخایر غنی محصولات کشاورزی ایران از جمله برنج باعث توجه ویژه روسیه شد. پرسش اصلی این است که جایگاه برنج شمال در تجارت بین ایران و روسیه در بازة زمانی مورد بررسی به چه صورت است؟ و تجارت برنج چه اهمیتی در روابط قتصادی ایران و روسیه داشت؟ پژوهش حاضر، با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی، در صدد تبیین جایگاه تجارت برنج مناطق شمالی ایران در مناسبات تجاری ایران و روسیه در دورة قاجار با تکیه بر منابع کتابخانهای و اسناد آرشیوی میباشد. یافتههای پژوهش نشان میدهد نزدیکی روسیه به ایران و وجود راه آبی دریای خزر و نیاز هر دو کشور به محصولات و مواد یکدیگر باعث توسعة تجارت مابین هر دو شده است. از اقلام تجاری ایران که در مناسبات بازرگانی ایران و روسیه جایگاه خوبی داشت، برنج بود که در ابتدا کفاف مصرف داخلی را میداد اما بعد از بیماری که در کرمهای ابریشم پیدا شد، تولید این محصول چند برابر و جایگزین ابریشم شد. اگرچه تجارت این محصول در زمانهایی مثل قحطی و انقلاب اکتبر روسیه و نیز جنگ جهانی اول دچار نوساناتی شد اما فروش این محصول همچنان ادامه داشت
پریسا قربان نژاد
چکیده
آذربایجان علیرغم آنکه به لحاظ سیاسی در قرن چهارم هجری اوضاع ناآرامی را سپری میکرد، اما به سبب غنای منابع طبیعی و انسانی، موقعیت استراتژیک، آبادانی شهرها، راهها و روستاها از رونق اقتصادی برخوردار بود.این پژوهش بر آن است که با تکِیه بر دادههای تاریخی و جغرافیایی و با روش توصیفی-تحلیلی، علل رونق اقتصادی آذربایجان را ...
بیشتر
آذربایجان علیرغم آنکه به لحاظ سیاسی در قرن چهارم هجری اوضاع ناآرامی را سپری میکرد، اما به سبب غنای منابع طبیعی و انسانی، موقعیت استراتژیک، آبادانی شهرها، راهها و روستاها از رونق اقتصادی برخوردار بود.این پژوهش بر آن است که با تکِیه بر دادههای تاریخی و جغرافیایی و با روش توصیفی-تحلیلی، علل رونق اقتصادی آذربایجان را در شرایط سیاسی مذکور بررسی نماید. یافتههایی که با تمرکز برمحصولات تولیدی، راههای تجاری، بازارها، نظام پولی و صادرات به دست آمد، حاکی از آن است که با توجه به قدرت گرفتن امرای محلی در آذریایجان و اتخاذ سیاستهای مستقل، ضرب سکه، سهلگیری در دریافت مالیات، موجبات رشد اقتصاد مردمی آذربایجان فراهم آمد. تولیدات کشاورزی، دامی و صنعتی افزایش یافت و با ایجاد بازارهای بینالمللی و عرضه کالاهای متنوع در آنها و صادرات به سایر بلاد، آذربایجان سهم مهمی در اقتصاد قرن چهارم هجری ایفا نمود.
محسن مرسلپور؛ محمد پیری
چکیده
حکومتها در منطقة کرمان میکوشیدند با ترویج کشاورزی و در اختیار گرفتن آب و تنظیم حقابه، درآمد پایداری داشته باشند. بنابر گزارش جغرافیدانان، در قرون نخستین اسلامی کشاورزی در کرمان رونق زیادی داشته و محصولات مختلفی در آنجا بهدست میآمده است؛ لکن عدم وجود راههای مناسب، فاصلة زیاد شهرها، موانع طبیعی چون کوهها و ناتوانی ...
بیشتر
حکومتها در منطقة کرمان میکوشیدند با ترویج کشاورزی و در اختیار گرفتن آب و تنظیم حقابه، درآمد پایداری داشته باشند. بنابر گزارش جغرافیدانان، در قرون نخستین اسلامی کشاورزی در کرمان رونق زیادی داشته و محصولات مختلفی در آنجا بهدست میآمده است؛ لکن عدم وجود راههای مناسب، فاصلة زیاد شهرها، موانع طبیعی چون کوهها و ناتوانی حکومتها در تأمین امنیت، عدم رونق تجارت و بازرگانی را در قرون نخستین اسلامی در کرمان سبب میشد. سلجوقیان ساختار اقتصادی کرمان را تغییر داده و تجارت را اساس اقتصاد این منطقه قرار دادند. مقالة حاضر که با رویکردی توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانهای به موضعگیری سلجوقیان در مورد مسائل اقتصادی و تغییراتی که در دورة سلجوقی در ساختار اقتصادی کرمان نسبت به ادوار پیش پدید آمد، پرداخته است. سؤال اصلی تحقیق حاضر مبتنی بر چگونگی نقش سلجوقیان در تغییر ساختار اقتصادی کرمان است؟ که این فرضیه مطرح شده که امرای سلجوقی و شیوه معیشت ایشان نقش مهمی در این تغییر داشتهاند. بر این اساس مقاله به این نتیجه دست یافته که سرشت شبانی و قبیلهای سلجوقیان به کشاورزی در کرمان آسیب وارد نمود اما ایشان با در اختیار گرفتن راههای تجاری، توانستند عواید سرشاری بهدست آورند و الگوی اقتصادی منطقه کرمان را تا حد زیادی تغییر دهند.
عبدالله متولی؛ مهدی جیریائی؛ محمد حسن بیگی
چکیده
سلطانآباد عراق، نام قدیمی شهر اراک است که در دورة فتحعلیشاه قاجار، در سال 1231ق، به دست سردار او یوسف خان گرجی بنا نهاده شد. فلسفه اولیه ساخت شهر، ایجاد مرکزی نظامی و ساخت پادگانی برای امنیت منطقه بود؛ اما با گذر زمان زمینههای تجارت و فعالیت اقتصادی در آن رو به رشد نهاد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر اسناد گوناگون ...
بیشتر
سلطانآباد عراق، نام قدیمی شهر اراک است که در دورة فتحعلیشاه قاجار، در سال 1231ق، به دست سردار او یوسف خان گرجی بنا نهاده شد. فلسفه اولیه ساخت شهر، ایجاد مرکزی نظامی و ساخت پادگانی برای امنیت منطقه بود؛ اما با گذر زمان زمینههای تجارت و فعالیت اقتصادی در آن رو به رشد نهاد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر اسناد گوناگون مرتبط به آن دوره، در پی بررسی اوضاع اقتصادی و تجاری این منطقه با تأکید بر صنعت و تجارت فرش دستبافت است. تبیین چگونگی صادرات و تولید فرش دستبافت و واکاوی نقش شرکتهای تجاری در این صنعت هدف این جستار است. سؤال اصلی پژوهش این است که تولید و تجارت فرش در سلطانآباد در چه وضعیتی بود و شرکتهای تجاری چه جایگاهی در این اقتصاد داشتند؟ یافتههای پژوهش بیانگر آن است که توجه هرچند ناچیز حکومت مرکزی و فعالیت کمپانیهای خارجی همراه با ﻣﺸﺎﺭﮐﺖ تجار محلی سبب شد تا سلطانآباد به سرعت تبدیل به یکی از مراکز ﺍﺻﻠﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ فرش در ایران شده و همین موضوع نقش مهمی در رونق اقتصادی این ناحیه و رفاه نسبی مردم داشت.