تاریخ های محلی ایران
مینا معینی؛ علی اکبر جعفری؛ مرتضی دهقان نژاد
چکیده
تلاشهای روسیه برای نفوذ در ایالتهای شمالی ایران، در دورهی قاجار شکل جدیتری به خود گرفت و سرانجام پس از انعقاد عهدنامههای گلستان و ترکمانچای، محسوستر و مشهودتر شد. استرآباد به سبب موقعیت ویژهی تجاری و جغرافیایی خود، مورد توجه خاص روسها قرار گرفت. آنها با نفوذی که در استرآباد به دست آوردند بر مسائل، وقایع و حوادث این ناحیه ...
بیشتر
تلاشهای روسیه برای نفوذ در ایالتهای شمالی ایران، در دورهی قاجار شکل جدیتری به خود گرفت و سرانجام پس از انعقاد عهدنامههای گلستان و ترکمانچای، محسوستر و مشهودتر شد. استرآباد به سبب موقعیت ویژهی تجاری و جغرافیایی خود، مورد توجه خاص روسها قرار گرفت. آنها با نفوذی که در استرآباد به دست آوردند بر مسائل، وقایع و حوادث این ناحیه تأثیرات جدی گذاشتند. این شرایط به سمتی پیش رفت که حاکم منطقه، عملاً کنسول روس بود و اکثر حکام و مقامات ایرانی در مقابل او قدرتی نداشتند. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت ایالت استرآباد و دلایل ناتوانی حاکمان این منطقه در مقابله با سلطهی روسیه قصد آن دارد تا به این سؤال پاسخ دهد که چرا حکام ایالت استرآباد نمیتوانستند واکنشی مناسب در مقابل نفوذ روسها داشته باشند؟ یافتههای پژوهش که به شیوهی توصیفی-تحلیلی انجام شده، این فرضیه را مطرح میکند که نبود حاکمان مقتدر و اصلاحگر در منطقهی استرآباد، ظلم و تعدی مقامات و حاکمان ایرانی این منطقه به مردم، عدم یکپارچگی و اتحاد میان اهالی و نهایتاً همدستی برخی مقامات ایرانی با روسها، نفوذ و حضور بیگانگان را در منطقه پررنگتر کرد.
علی اکبر جعفری؛ مینا معینی؛ محمد ابراهیمی
دوره 6، شماره اول -پیاپی 11-پاییز و زمستان 96 ، اسفند 1396، ، صفحه 101-124
چکیده
کوتاه زمانی پس از تشکیل مجلس شورای ملی، مشکلات متعددی در عرصههای اجتماعی و سیاسی و اقتصادی به وقوع پیوست. این مشکلات، ناامنی را در حوزههای مختلف به همراه داشت که از آن جمله میتوان به ناآرامیها و شورشهای محلی در نقاط مختلف کشور اشاره کرد. به سبب خلاء قدرت و تحت تأثیر عوامل دیگر، ناامنی در مسیرهای ارتباطی شهرهای مختلف و اطراف ...
بیشتر
کوتاه زمانی پس از تشکیل مجلس شورای ملی، مشکلات متعددی در عرصههای اجتماعی و سیاسی و اقتصادی به وقوع پیوست. این مشکلات، ناامنی را در حوزههای مختلف به همراه داشت که از آن جمله میتوان به ناآرامیها و شورشهای محلی در نقاط مختلف کشور اشاره کرد. به سبب خلاء قدرت و تحت تأثیر عوامل دیگر، ناامنی در مسیرهای ارتباطی شهرهای مختلف و اطراف آنها شکل گرفت که اصفهان نیز از این امر مستثنی نبود. دزدیها و غارتگری اشرار در مسیرهای مواصلاتی و حومه شهر، این ناحیه را به یکی از مناطق ناامن مرکزی تبدیل کرد. رضاخان جوزدانی یکی از این اشرار بود که فعالیتها و شورش وی از سال 1329 تا 1337ق / 1911-1919م ادامه داشت. اینکه چه عواملی باعث شرارت رضاخان جوزدانی شد؟ عملکرد او چگونه باعث ناامنی پیرامون اصفهان شد و اینکه چرا میتوان او را یاغی و بر فعالیتهای او عنوان شورش نهاد؟ سؤالهای اصلی این پژوهش است.این پژوهش ضمن پاسخگویی به سؤالات فوق، به بررسی و تحلیل شورش و یاغیگری رضاخان جوزدانی در منطقه اصفهان میپردازد. به نظر میرسد «عواملی چون قحطی، شیوع بیماریهای واگیردار، نبود حاکمی قدرتمند و دخالتهای بیگانگان در ایران» باعث رشد دزدی، غارتگری و یاغیگریها شد که رضاخان جوزدانی یکی از محصولات آن بود.