نوع مقاله : pajoheshi

نویسندگان

• شهاب شهیدانی ¹
• احمد جمراسی ²
• سید علاءالدین شاهرخی ³

¹ گروه تاریخ دانشکده علوم انسانی دانشگاه لرستان ایران

² کارشناس مرکز اسناد آستانه مقدسه قم

³ دانشگاه لرستان

چکیده

یکی از قدیمی­ترین سازمان‌های اداری ـ مذهبی ایران، تشکیلات به وجود آمده در ذیل حرم حضرت­ معصومه (س) است که در طول دورة قاجاریه و پهلوی از حیث ملاحظات تشکیلات اداری، توسعه و تکامل پیدا کرد. این مقاله در صدد است با روش توصیفی ـ تحلیلی به این پرسش پاسخ دهد که در حوزه تشکیلات اداری خدمتگزاران در دورة قاجاریه و پهلوی، آستانه مقدسه نیروی انسانی خود را چگونه جذب و سازماندهی می‌کرد؟ و انقلاب مشروطه و اصلاحات آمرانه دورة پهلوی، چه تأثیری بر تشکیلات اداری آستانه گذاشتند؟
این پژوهش با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و اسنادی و با روش توصیفی ـ تحلیلی تنظیم شده است. نتایج نشان می‌دهد که در دورة قاجاریه، اداره آستانه مقدسه را سادات حسینی و رضوی، با فرمان‌های حکومتی تحت عنوان: خدمتگزارن موروثی، اداره می‌کردند و به‌غیر از بازماندگان آنها، افراد دیگری اجازه فعالیت در آستانه مقدسه را نداشتند. همچنین مطالعات نشان می‌دهد، انقلاب مشروطه و اصلاحات اداری آمرانه دورة پهلوی، تأثیر بسزایی در تشکیلات آستانه داشت، به‌گونه‌ای که با ابلاغ نظام‌نامه اداری، قانون لباس متحدالشّکل و جواز لباس روحانیون توسط وزارت معارف، اداره آستانه در پرداخت حقوق و پوشش خدمتگزاران دگرگونی ایجاد نمود.

کلیدواژه‌ها

• آستانه مقدسه
• تشکیلات اداری
• متولی
• سرکشیک
• زیارت‌نامه‌خوان
• قم

عنوان مقاله [English]

Study and analysis of the administrative organization of the servants of the Holy Threshold from the Qajar period to the end of the Pahlavi

نویسندگان [English]

• shahab shahidani ¹
• ahmad jamrasi ²
• Seyyed Aalae aldin Shahrokhi ³

¹ Department of History, Faculty of Humanities, Lorestan University of Iran

² Expert of Qom Holy Threshold Documentation Center

³ Lorestan University

چکیده [English]

One of the oldest administrative-religious organizations in Iran is the organization created under the shrine of Hazrat Masoumeh (s), which was developed during the Qajar and Pahlavi periods in terms of administrative organization. This article seeks to answer the question with a descriptive-analytical method that in the field of administrative organization of servants in the Qajar and Pahlavi period, how the holy threshold of manpower absorbed and organized? How were you financed? How were the salaries and benefits of the servants paid? Method / approach; This research has been prepared by using library and documentary sources and by descriptive-analytical method. Findings and results; The results show that during the Qajar period, the administration of the Holy Threshold was managed by Sadat Hosseini and Razavi, with government decrees called hereditary servants, and other than their heirs, no one else was allowed to work on the Holy Threshold. Studies also show that the Constitutional Revolution and the dictatorial administrative reforms of the Pahlavi period had a significant impact on the organization of Astana, so that with the promulgation of the administrative regulations, the uniform law and the cleric's license by the Ministry of Education, the Astana administration changed the payment of salaries and salaries.

کلیدواژه‌ها [English]

• Holy Threshold
• Administrative Organization
• Trustee
• Rebellious
• Pilgrimage Letter
• Qom