نوع مقاله : pajoheshi

نویسندگان

• فاطمه جعفرنیا ¹
• محمد عزیزنژاد ²

¹ هیات علمی پیام نور

² مسئول آموزش و پژوهش

چکیده

خاندان جوانشیر از خاندان­های­ محلی مهم و تأثیرگذار در تحولات منطقه قفقاز بود که به‌دنبال مرگ نادرشاه افشار و ضعف نظارتی حکومت زندیه و به پشتوانه قدرت نظام ایلی در قراباغ شکل گرفت. این خاندان از بدو تأسیس به اقتضای زمان و شرایط سیاسی برای حفظ حکومت محلی­شان اقدام به برقراری مناسبات با دولت­های برتر پیرامونی کردند. الگوی بقاء سیاسی و حفظ حکومت نیمه­مستقل در قبال سیاست تهدید و الحاق­گرایی حکومت مرکزی ایران، مهم­ترین چالش فراروی این خاندان در مناسبات ابراهیم­خلیل­خان جوانشیر (حک: 1176-1221ق/ 1762-1806م) با حاکمان قاجاری بود. اهداف و رویکرد متفاوت آن دو حکومت، بنای مناسبات دوجانبه را تنش­زا و خصمانه شکل داد. با عنایت به این مسئله، این تحقیق در پی پاسخ­گویی به چرایی و علل اختلاف مناسبات آن دو قدرت با ماهیت­های محلی و مقتدر است. یافته­ها مبین آن است که در مناسبات تنش­آمیز خاندان جوانشیر با حکومت قاجاریه چند عامل مهم موجب ترس و رویگردانی این خاندان از دولت ایران به روس­ها شده است. مهم­ترین آن مؤلفه­ها عبارت بود از تهدید موجودیت سیاسی حکمرانی قراباغ از جانب دولت ایران و رقابت درون خاندانی بین فرزندان ابراهیم­خان بر مقام حکمرانی قراباغ و کشیده شدن پای قدرت­های برتر چون دولت روسیه به این مسئله. این پژوهش به روش تحقیقات تاریخی و با بهره‌گیری از منابع مورخان قاجاری و تاریخ­نگاری محلی قراباغ سعی دارد مناسبات خاندان جوانشیر با حکومت قاجاریه در دورة حکمرانی ابراهیم‌خان جوانشیر را واکاوی نماید.

کلیدواژه‌ها

• خاندان جوانشیر
• ابراهیم‌خان قراباغی
• حکومت قاجاریه
• قفقاز

عنوان مقاله [English]

Relationships of Ibrahim Khalil Khan Javanshir Qarabaghi With the Qajar government

نویسندگان [English]

• fatemeh jafarnia ¹
• mohammad aziznejad ²

¹

² Employee

چکیده [English]

The Javanshir family was one of the most important and influential local families in the developments in the Caucasus region, which was formed following the death of Nader Shah Afshar and the weak control of the Zand government and with the support of the tribal system in Qarabagh. From the beginning, the dynasty established relations with the superior peripheral governments in accordance with the time and political conditions to maintain their local government.The pattern of political survival and preservation of the semi-independent government in the face of the threatening and annexationist policy of the central government of Iran, the most important challenge facing this family in the relations of Ibrahim Khalil Khan Javanshir (1176-1221.AH/1762-1806.AD) was Qajar rulers. The different goals and approaches of the two governments formed the relations in a tense and hostile. With regard to this issue, this study seeks to answer the reasons and causes of the differences between the relations of the two powers with local and powerful natures.The findings show that in the tense relations between the Javanshir dynasty and the Qajar dynasty, several important factors have caused the dynasty to fear and turn away from the Iranian government to the Russians. The most important of these components were the threat to the political existence of the Qarabagh government by the Iranian government and the intra-family rivalry between the sons of Ibrahim Khan for the post of governor of Qarabagh and the involvement of superior powers in this issue.This research tries to investigate the relations of the Javanshir family with the Qajar government during the reign of Ibrahim Khan Javanshir by using the method of historical research and using the sources of Qajar historians and local Qarabagh historiography.

کلیدواژه‌ها [English]

• Javanshir family
• Ibrahim Khan Qarabaghi
• Qajar government
• Caucasus