با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن ایرانی تاریخ

نوع مقاله : pajoheshi

نویسنده

دانشگاه نیشابور

چکیده

با تأسیس حکومت پهلوی در سال 1304خورشیدی، کشور ایران تا حدود زیادی از کارکردهای سنتی مناصب دولتی و پیشامدرن خود جدا شد و شکلی شبه­مدرن به خود گرفت. یکی از این مناصب که ارتباط منظم و گسترده­ای با حکومت یافت، کدخدا بود. با اینکه اقتدار کدخدا گسترده شد، اما در عمل گرفتار دیوانسالاری اداری گشت که مسئولیتش نظارت همه جانبه بر امور روستاییان و گزارش­های دقیق و جزئیِ سالانه به حکومت بود. این نوشته بر آن است تا کارکردها و مسئولیت­های کدخدا را از لابلای اسناد خاچیک طهماسیان؛ کدخدای روستای زَرنه اصفهان در محدوده سال­های 1309تا 1348، مشخص کند؛ وظایفی که پیش از آن در تاریخ­نگاری مناصب ایران دورة پهلوی، پوشیده مانده و گستردگی و جدید بودنِ این نظارت‌ها را از سوی کدخدای روستا نشان می­دهد. این مقاله براساس روش تحقیق تاریخی و بر پایه منابع اسنادی نوشته شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Position of Kadkhodas in the Armanian-Christian Village of Zarneh in the Pahlavi’s Era Based on Astan Quds Razavi’s Archival Documents

نویسنده [English]

  • Hassan Sadeghisamarjani

University President

چکیده [English]

With the establishment of the Pahlavi’s regime in 1925, Iran was largely separated from the traditional and pre-modern positions of its state and took on more or less a quasi-modern form. One of the important bureaucratic positions, which had a regular and extensive relationship with the central government, was the position of Kadkhoda. Although Kadkhoda was the authority and his main duty was to supervise the all-encompassing affairs of the peasantry and to provide accurate and detailed annual reports to the government, in practice he became immensely involved in bureaucracy. In the present article, the author intends to describe the real functions of Kadkhoda by scrutinizing the documents of Khachik Tahmasian; the Kadkhoda of Zarneh village of Isfahan. Such Kadkhod’s great and novel duties  have mainly been absent from historical accounts made about the status of government during the Pahlavi era. The article is written based on historical research methods and documentary sources

کلیدواژه‌ها [English]

  • Isfahan
  • Zarneh
  • Kadkhoda
  • Khachik Tahmasian
  • Astan Quds Razavi
آبراهامیان، یرواند (1389). تاریخ مدرن ایران. ترجمة م. ا. لیلایی. تهران: نشر نی.
آبراهامیان، یرواند (1387). ایران بین دو انقلاب. ترجمة احمد گل­محمدی و محمدابراهیم فتاحی و لیلایی. چاپ چهاردهم. تهران: نشر نی.
اوبن، ژان(1362). ایران امروز. ترجمة ع. ا. سعیدی. تهران: زوار.
بیهقی، ابوالفضل محمدبن ­حسین (1383). تاریخ بیهقی. تصحیح علی اکبر فیاض. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.
پری، جان(1382). کریم خان زند. ترجمة علی‌محمد ساکی. تهران: آسونه.
سیوری، راجر(1389). ایران عصر صفوی. ترجمة کامبیز عزیزی. تهران: مرکز.
بختیاری، محمد؛ آبادیان، ‌حسین؛ یوسفی­فر، شهرام (1393). «منصب کدخدا در جامعه روستایی دورة قاجار». تهران: مجله تاریخ اسلام و ایران. ش 22. پیاپی 112. ص 47-72.
یوسفی­فر، شهرام؛ جنگجو، شهناز (1393). «جایگاه و ساختار منصب کدخدا در مدیریت روستایی ایران از مشروطه تا پایان حکومت پهلوی اول». اصفهان: مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی. ش 3. پیاپی 23. ص 27-48.
صالح­نژاد، نرگس؛ یحیایی، علی؛ ابوالبشری، پیمان (1391). «کدخدا در دورة قاجاریه». مشهد: مطالعات اسلامی: تاریخ و فرهنگ. ش پیاپی 88. ص 137-156.
سازمان کتابخانه­ها، موزه­ها و مرکز اسناد آستان­قدس­رضوی(ساکماق) اسناد شماره: 145077، 144847، 144875، 144878، 144926، 144922، 145058، 145089، 144921، 144856، 144917، 144923، 145059، 144927، 145027، 145049، 145068، 145016، 145031، 144920، 144884، 144904، 144883، 144985، 144984، 144891، 144970، 144986، 144984، 145002، 145029، 144982، 145030، 144956، 145047، 145020، 145021، 144973، 144863، 144890، 144896، 144894، 144912، 144925، 144955، 144948، 144924، 144853، 144972، 144888، 145060، 144945، 144957، 145079، 145032، 145024، 144991، 144877، 144848، 144993، 144952، 145066،
144978، 144975، 145072، 145088، 144981، 144996، 144994، 144887، 144979، 144999، 145067، 144992، 145070، 144858، 144869، 145026، 144983، 145087، 145043، 144846، 144920، 144895، 145054، 144901، 145056،
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
144905، 145055، 144893، 144886، 145015، 144870، 145013، 145057، 144862.
مرکز سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران. اسناد شماره: 29600647، 295001217
Floor, Willem and EIr, “KADKHODA” Iranica, 2009.