نوع مقاله : pajoheshi

نویسنده

• اسماعیل حسن‌زاده

دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه الزهرا

چکیده

کیائیان در طول 231 سال حاکمیت خود در گیلان، فراز و نشیب‌های زیادی در روابط با حکومت‌های محلی و منطقه‌ای پشت سرگذاشتند. در هر مقطع، به‌تناسب ضرورت‌های سیاسی و اجتماعی داخلی و خارجی، سیاست‌هایی اتخاذ می‌کردند. یکی از این مقاطع دورة حاکمیت کارکیا میرزاعلی (883-909ق) بود که با بحران زوال در حاکمیت آق‌قویونلوها هم‌زمان شد. این هم‌زمانی موجب عدول میرزاعلی از سیاست خارجی سنتی خاندان مبتنی بر تابعیت در قبال حکومت مرکزی ایران و اتخاذ سیاست تقابل تهاجمی گردید. این مقاله، با بهره‌گیری از منابع اصلی این دوره و تحلیل مضمونی روایت‌های تاریخی، به دنبال تبیین تأثیر اصلاحات بر بی‌ثباتی داخلی و علل شکست سیاست تقابل تهاجمی در قبال آق‌قویونلوهاست. هم‌زمانی اجرای اصلاحات داخلی با اتخاذ سیاست خارجی جدید به تشدید رقابت‌های درون خاندان کیائی انجامید. شکست‌های متعدد میرزاعلی در سیاست خارجی از جمله درقبال مرعشیان مازندران، آق‌قویونلوها و سایر حکومت‌های محلی به ازدست رفتن بخشی از قلمرو سنتی‌شان منجر شد. در نتیجه این شکست‌ها و تشدید نارضایتی داخلی، میرزاعلی به قتل رسید و حکومت کیائیان مجبور به تابعیت از حکومت مرکزی ایران شد.

کلیدواژه‌ها

• گیلان
• مازندران
• کیائیان
• آق‌قویونلوها
• صفویان
• کارکیا میرزاعلی
• یعقوب پادشاه
• رستم پادشاه

عنوان مقاله [English]

Karkia Mirza Ali’s Rule in Gilan and the Transformation of His Foreign Policy toward Aq Qoyunlu

نویسنده [English]

• Esmail Hasanzadeh

Associate professor at Department of History, University of al-Zahra

چکیده [English]

During the 231 years of its rule in the city of Gilan, the kayaians passed many ups and down in relation with local and regional government. Policies were adopted at each stage in accordance with the political and social needs of both internal and external. One of these periods was the period of Karkia Mirza Ali ruling, which coincided with the collapse of the rule of Aq Qoyunlu. This simultaneously led to Karkia Mirza Ali’s departure from the traditional foreign policy of the family of citizenship toward the central government of Iran and the adoption of an aggressive opposition  policy. Using these main sources and analyzing the historical narratives, this paper seeks to explain the impact of reform on internal instability and the causes of the failure of an aggressive antipolitic policy towards Aq Qoyunlu. The coincidence of the implementation of internal reforms with the adoption of a new foreign policy led to intensification or the rivalry within the kayaian dynasty. Several Karkia Mirza Ali’s defeats in foreign policy, including the Marashian of Mazandaran, Aq Qoyunlu and other local governments, led to the loss of part of their traditional  territory. These failures stagnated internal dissenters to exacerbate their opposition. Eventually, Karkia Mirza Ali was defeated and killed by a riot inside the house. His killing led the kayaian government into traditional politics of nationality form the central government of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

• Gilan
• Mazandaran
• Kayaian
• Aq Qoyunlu
• Safavian
• Karkia Mirza Ali
• Jacob king
• Rostam king