پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن ایرانی تاریخ

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

بررسی وضعیت اقتصادی و تجاری اصفهان در دورۀ سلجوقی

نوع مقاله : pajoheshi

نویسندگان

1 عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه پیام نور اصفهان

2 کارشناس ارشد تاریخ اسلام دانشگاه اصفهان

چکیده

یکی از درخشان‌ترین دوره‌های تاریخ شهر اصفهان، دورة حکمرانی سلجوقیان است. چنان‌که مورخین این دوره از این شهر با نام "خیر البلاد" یاد کرده‌اند. بدون‌تردید از جمله عوامل مؤثر در اهمیت اصفهان دورة سلجوقی، وضعیت اقتصادی و تجاری این شهر بوده است. این پژوهش برآن است که، با تکیه بر داده‌های تاریخی و به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی، به تبیین عوامل مؤثر در رونق و اعتلای وضعیت اقتصادی و تجاری اصفهان در عهد سلاجقه بپردازد. پرسش اصلی که این مقاله بر اساس آن سامان یافته، این است که چه عواملی سبب اعتلا و شکوفایی اوضاع اقتصادی و تجاری اصفهان عصر سلجوقی بوده است؟ در پاسخ به سؤال فوق این فرضیه مطرح می‌شود که سلاطین بزرگ سلجوقی (429-485ق)، علاوه بر درک امکانات و شرایط مناسب شهر اصفهان، با ایجاد ثبات و امنیت و اتخاذ سیاست‌های مالی و عمرانی مناسب، در جهت حمایت از تولیدکنندگان و صنعتگران، نقش مؤثری در رونق اقتصادی و تجاری اصفهان در این دوره ایفاء کردند.

کلیدواژه‌ها

مراجع
آوی، حسین بن محمد (1328). ترجمة محاسن اصفهان. به اهتمام عباس اقبال. تهران: شرکت سهامی چاپ.##ابن‌اثیر، عزالدین علی (1365). الکامل. ترجمه محمد باستانی پاریزی. تهران: دنیای کتاب.##ابن‌جوزی، ابی‌الفرج عبدالرحمن (1412). المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک. تحقیق محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا. بیروت: دارالکتب العلمیة.##ابن‌حوقل، ابوالقاسم محمد (1366). صورةالارض. ترجمه و تصحیح جعفر شعار. تهران: امیرکبیر.##ابن‌رسته، احمدبن عمر (1365). اعلاق النفیسه. ترجمه حسین قرچانلو. تهران: امیرکبیر.##ابونعیم اصفهانی، حافظ (1377). ذکر اخبار اصفهان. ترجمة نورالله کسایی. تهران: سروش.##ابوالفداء، اسماعیل بن علی (1349). تقویم البلدان. ترجمة عبدالحمید آیتی. تهران. وزرات خارجه.##اسکندربیگ منشی ترکمان (1387). عالم آرای عباسی. به تصحیح ایرج افشار. تهران. امیرکبیر.##اصطخری، ابواسحاق ابراهیم (1347). مسالک و ممالک. به کوشش ایرج افشار. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.##انصاری دمشقی، محمدبن ابی طالب(1357). نخبة الدهر فی عجائب البرو البحر. ترجمة سید حمید طبیبیان. تهران: اساطیر.##بایمت اف، لقمان (1383). شهر، تجارت و پیشه‌وری در عصر سلجوقیان. مجلة کتاب ماه. شماره 80-81.##بنداری اصفهانی (1356). زبدةالنصر و نخبةالعصر. ترجمه محمد حسین جلیلی. تهران:بنیاد فرهنگ.##بویل، جی. آ (1366). تاریخ ایران کمبریج. ترجمة حسن انوشه. ج 5. تهران : امیرکبیر.##پیرنیا، حسن (بی‌تا). تاریخ ایران از آغاز تا انقراض قاجاریه. تهران : خیام.##پیکولوسکایا، ن.و (1354). تاریخ ایران. ترجمة کریم کشاورز. تهران: خیام.##ترابی طباطبایی، سید جمال (1373). سکه‌های اسلامی ایران. تبریز: مهد آزادی.##ثعالبی، عبدالملک بن محمد (1368). لطائف المعارف. ترجمة علی‌اکبر شهابی. مشهد: آستان قدس رضوی.##جابری انصاری (1321). تاریخ اصفهان و ری. اصفهان : عمادزاده.##چکنگی، علیرضا (1375). راه ابریشم. مشهد: آستان قدس رضوی.##حاسب کرجی، ابوبکر محمدبن حسن (1388). انباط المیائ الخفیه (استخراج آب‌های پنهان). ترجمة حسین خدیوجم. مشهد: آستان قدس رضوی.##حدود العالم المشرق الی المغرب (1423ق). مؤلف ناشناخته. قاهره: الثقافة للنشر.##حمدالله مستوفی (1382). نزهة القلوب. به کوشش سید محمد دبیر سیاقی. قزوین: حدیث امروز.##حمزه اصفهانی، حمزه بن حسن (1346). سنی ملوک الارض و الانبیاء. ترجمه جعفر شعار. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.##الحسینی یزدی، محمد (1326). العراضة فی الحکایة السلجوقیة. مصر: المعارف.##حلمی، احمدکمال‌الدین (1390). دولت سلجوقیان. ترجمة عبدالله ناصری طاهری. تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.##خواجه نظام‌الملک، ابوعلی حسن (1347). سیرالملوک. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.##خواندمیر، غیاث‌الدین بن همام (1380). تاریخ حبیب السیر فی اخبار افراد بشر. تهران: خیام.##خیراندیش، عبدالرسول و خلیفه، مجتبی (1386). «تجارت دریایی در دوره سلجوقی». مجله علوم انسانی دانشگاه الزهرا(س). شماره 65 ، ص71-92.##دریایی، تورج (1383). شاهنشاهی ساسانی. ترجمة مرتضی ثاقب‌فر. تهران: ققنوس.##راوندی، محمد (1364). راحة الصدور و آیة السرور. تصحیح محمد اقبال. تهران: امیرکبیر.##ستارزاده، ملیحه (1385). سلجوقیان. تهران: سمت.##سلطان‌زاده، حسین (1367). مقدمه‌ای بر تاریخ شهر و شهرنشینی در ایران. تهران: امیرکبیر.##سعیدی، عباس (1379). «اصفهان». دانشنامة ایران. تهران: بنیاد دایرة المعارف بزرگ اسلام. ص156-199.##شفقی، سیروس (1381). جغرافیای اصفهان. اصفهان: دانشگاه اصفهان.##صدقی، ناصر  (1387). «بررسی تجارت مسافره در ایران عهد سلجوقی». مجله ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان. ش 53. دوره 22 ، ص 59-80.##ظهیرالدین نیشابوری (1332). سلجوقنامه. تصحیح محمد رمضانی. تهران: خاور.##غزالی، امام محمد (1367). نصیحةالملوک. تصحیح جلال همایی. تهران: هما.##کاتب اصفهانی، عمادالدین(1974). تاریخ دولة آل سلجوق. تصحیح محمد العزاوی. قاهره: المکتبة الشرقیة.##کجباف، علی اکبر (1386). بررسی علل کشمکش‌های مذهبی میان خجندیان و صاعدیان در اصفهان عصر سلجوقی. مجله علوم انسانی دانشگاه الزهرا(س). سال 17. شماره 65. ص125-142.##کسایی، نورالله (1358). مدارس نظامیه و تأثیرات علمی و اجتماعی آن. تهران: دانشگاه تهران.##کلوزنر، کارلا (1389). دیوانسالاری در عهد سلجوقی. ترجمة یعقوب آژند. تهران: امیرکبیر.##لافون، ف  (1372). صنعت نوغان در ایران. ترجمة جعفر خمامی‌زاده. تهران: مؤسسة مطالعات فرهنگی.##لسترنج، گای (1337). جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی. ترجمة محمود عرفان. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.##لمبتون، ان (1372). تداوم و تحول در تاریخ میانه ایران. ترجمة یعقوب آژند. تهران: امیرکبیر.##مارکورات، یوزف (1383). ایرانشهر در جغرافیای بطلمیوس. ترجمة مریم میراحمدی. تهران: طهوری.##مافروخی اصفهانی، مفضل بن سعد (1312). محاسن اصفهان. تصحیح جلال‌الدین تهرانی. تهران: مجلس.##مقدسی، ابوعبدالله محمد (1361). احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم. ترجمة علی‌نقی منزوی. تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان ایران.##ناصرخسرو قبادیانی (1382). سفرنامه. به کوشش نادر وزین‌پور. تهران: علمی و فرهنگی.##وثیق، منصوره (1387). دنانیر. تبریز: ستوده.##هنرفر، لطف‌الله (1350). گنجینة آثار باستانی. اصفهان: چاپخانة امامی.##ــــــــــــ (1383). اصفهان. تهران: علمی و فرهنگی.##یار احمدی، مهدی (1389). سکه‌های دورة مغول. مجله رشد آموزش. شماره 38، ص 39-42.##یاقوت حموی (1955). معجم البلدان. بیروت: بی‌نا.##یوسفی‌فر، شهرام (1386). تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دورة سلجوقیان. تهران: دانشگاه پیام نور.##
پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران
دوره 5، شماره دوم-پیاپی 10- بهارو تابستان 96
فروردین 1396
صفحه 137-152
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار