نوع مقاله : pajoheshi

نویسندگان

• محمد مهدی مرادی خلح ¹
• محمد مهدی روشنفکر ²

¹ استادیار تاریخ دانشگاه شیراز

² دانشجوی دکتری تاریخ دانشگاه شیراز

چکیده

همزمان با نهضت ملی شدن صنعت نفت در حدود سال‌های 1329- 1330 شمسی و ، واقعه و پدیده‌ای در مناطق نفت‌خیز خوزستان و در میان دو ایل بختیاری و بویراحمدی به وقوع پیوست که مشهور به سال طلوعی یا سروشی است. این جریان شبه مذهبی که بیش از هرچیز بر انکار دنیا و ترک آن، کناره‌گیری از امور دنیوی و بی‌ارزش بودن مال دنیا و خاک و نفت تاکید داشت، در میان ایل بختیاری به شخصی انگلیسی بنام جیکاک نسبت داده شده که آن را طراحی و ترویج کرده‌است. در میان بویراحمدی‌ها، شخصی عارف مسلک به‌نام آقا بابا نقش رهبری را به‌عهده داشت؛ اما در هر دو مورد برنامه‌ها و شعارها یکسان بود. طلوع به معنای برآمدن خورشید است. اما در واقعة یادشده، به معنای ظهور یک پدیدة غیرمعمول بود که عده‌ای، با اهداف خاص، طراحی و ترویج و به مردم عامی و  ساده‌دل القاء کردند. چنین به تودة مردم وانمود و تلقین کردند که نور ایمان ، صداقت ، راستی و حقیقت‌بینی در وجود آنها سر زده و طلوع کرده است؛ از این رو، به طلوعیان معروف شدند. مهم‌ترین وعدۀ آنها ظهور قریب‌الوقوع امام زمان (عج) بود.

کلیدواژه‌ها

• طلوعیان
• جیکاک
• آقا بابا
• بویراحمدی
• بختیاری

عنوان مقاله [English]

Toloueian Phenomenon and the British Role in its Shaping

نویسندگان [English]

• . . ¹
• . . ²

¹

²

چکیده [English]

About the years 1329 – 1330 of Iranian Solar calendar coinciding with oil nationalization movement, an event or phenomenon, in the oil-rich Khuzestan region, occurred between Boyer Ahmad and the Bakhtiari tribe known as the "Tolou" or "Soroush". The quasi-religious movement that more than anything insisted on the world's denial, renunciation of worldly affairs, wealth, and worthless dirt and oil, in Bakhtiari tribe is known as a phenomenon that an English man named "Jykak" has developed and promoted it. In Boyer Ahmadi tribe, a Gnostic person called "Agha Baba" had assumed a leadership role, but both had similar programs and slogans. Tolou means sunrise, but in that case it means the rise of an unusual phenomenon that had been designed and promoted with some specific objectives to induce the ignorant and naïve people. They tried to pretend and induce masses of naïve people that the light of faith, honesty, and the truth had been risen up and projected in them. Hence they were called "Toloueian". Their most important promise was the imminent appearance of Imam Mahdi (AS), respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

• Toloueian
• Jykak
• Agha Baba
• Boyer Ahmadi
• Bakhtiari