آفرین توکلی؛ وجیهه فروتن
چکیده
اصفهان در عصر قاجار فاقد بهداشت مناسب بود. نبود آب شرب مناسب، وجود حمامهای غیربهداشتی و مسئله دفع فاضلاب از مسائل مهم در این زمینه بودند. در دوره حکومت ظلالسلطان در اثر برخی اقدامات اصلاحی وضعیت بهداشت و درمان شهر تا حدودی بهبود یافت. این نوشتار بر آن است که با تکیه بر اسناد، روزنامهها و نشریات مرتبط با موضوع و با شیوه توصیفی-تحلیلی ...
بیشتر
اصفهان در عصر قاجار فاقد بهداشت مناسب بود. نبود آب شرب مناسب، وجود حمامهای غیربهداشتی و مسئله دفع فاضلاب از مسائل مهم در این زمینه بودند. در دوره حکومت ظلالسلطان در اثر برخی اقدامات اصلاحی وضعیت بهداشت و درمان شهر تا حدودی بهبود یافت. این نوشتار بر آن است که با تکیه بر اسناد، روزنامهها و نشریات مرتبط با موضوع و با شیوه توصیفی-تحلیلی و کتابخانهای، به این مسئله پاسخ دهد که بهداشت عمومی اصفهان در حدود سالهای 1285-1325ه.ق چه تحولاتی را پشت سر گذاشت و دریافت و رویکرد نخبگان و اجتماع نسبت به این مسئله چه بوده است؟یافتههای این پژوهش حاکی از آن است که حکومت با کمک نخبگان به اصلاحاتی چون انتقال مراکز تولیدی آلوده مثل دباغخانهها به خارج از شهر، سنگفرش کردن کوچههای خاکی، منع حمل جنازه به عتبات، ایجاد انجمن اطباء شهر، ساخت بیمارستان و تلاش در جهت بهداشت آب و فاضلاب و حمامهای اصفهان پرداخت. اما باوجوداین اقدامات و تلاش روزنامهها در جهت رشد آگاهی عمومی درزمینه بهداشت نوین، این ساختار چندان پایدار نبود که دلیل آن را میتوان در نوع دریافت و رویکرد کلی جامعه بهویژه حکام و نخبگان به مسئله بهداشت دانست چراکه اقدامات بهداشتی حکومت در این بازه زمانی را باید در قالب فلسفه کهن، وظیفه سلطان در حفظ رعایا و آبادانی کشور و در زمره امور خیریه و سنت دیرپای وقف در جامعه شرح داد نه بهعنوان یکی از وظایف و کارکردهای پایدار و زیرساختی حکومت.
خدیجه حسین زاده؛ منیژه صدری؛ سیمین فصیحی؛ منیره کاظمی راشد
چکیده
فرد، گروه و جامعه موضوع بهداشت عمومی است و مؤلفههایی چون بهداشت فردی، اجتماعی ، بهداشت محیط و آب را دربرمیگیرد و از اهمیت بهسزایی برخوردار است. سلامت جامعه، بهداشت فردی و اجتماعی و محیط با وجود آب سالم و قابل دسترس تأمین میشود. این پژوهش در پی پاسخ به این سؤال است که با توجه به جایگاه آب در بهداشت عمومی، آب آشامیدنی شهر بوشهر ...
بیشتر
فرد، گروه و جامعه موضوع بهداشت عمومی است و مؤلفههایی چون بهداشت فردی، اجتماعی ، بهداشت محیط و آب را دربرمیگیرد و از اهمیت بهسزایی برخوردار است. سلامت جامعه، بهداشت فردی و اجتماعی و محیط با وجود آب سالم و قابل دسترس تأمین میشود. این پژوهش در پی پاسخ به این سؤال است که با توجه به جایگاه آب در بهداشت عمومی، آب آشامیدنی شهر بوشهر از نظر بهداشتی و نحوة دستیابی به آن، چه روندی را از دورة قاجار به دورة پهلوی طی نموده است؟ این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی به کمک دادههای تاریخی از نوشتههای سیاحان داخلی و خارجی، منابع تحقیقاتی، گزارشهای اداری نهادهای دولتی و روزنامههای محلی بر پایة تحقیقات تاریخی به پاسخ این سؤال پرداخته شده است. یافته پژوهش نشان می دهد با تلاشهای دولت قاجار و پهلوی در روند توسعه و رعایت بهداشت عمومی، مسئله آب آشامیدنی از اهمیت برخوردار شد و از دورة قاجار به بعد توجه دولتها به این امر جلب شد. در دورة پهلوی به دنبال برنامههای توسعه کشور رعایت بهداشت عمومی شتاب بیشتری یافت و با تأسیس نهادهای بهداشتی و تلاشهای مردمی، سازوکارهایی در جهت توسعه آب لولهکشی و تصفیه آب آشامیدنی بوشهر، با وجود موانع موجود، صورت گرفت.