نوع مقاله : pajoheshi

نویسندگان

• زینب قنبری نژاد ¹
• حبیب الله سعیدی نیا ²

¹ دکتری، تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خلیج‌فارس، بوشهر، ایران

² دانشیار، گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خلیج‌فارس، بوشهر، ایران

چکیده

فارس از نواحی عمده‌مالکی در کشور بود. بخش عمده‌ای از این ناحیه نیز قلمرو ایلات و عشایر نواحی جنوب کشور بود که خوانین آن صاحبان املاک بسیاری در فارس بودند و در حق رعایای خود ظلم و اجحاف بسیاری روا می‌داشتند. اراضی کشاورزی در نواحی جنوب کشور به دلیل شرایط آب و هوایی و نوع خاک آن ازنظر مرغوبیت و حاصلخیزی با نواحی شمال و غرب کشور وضعیتی کاملاً متفاوت داشت. سؤالی که در این پژوهش مطرح است این است ‌که وضعیت عمده‌مالکان و خرده‌مالکان و انواع بهره‌های مالکانه در فارس در آستانه اصلاحات ارضی چگونه بود؟ طبق یافته‌‌های پژوهش،  بسیاری از مالکان فارس از عمده‌مالکان کشور تنها در وسعت اراضی بودند؛ اراضی وسیع اما کم بازده که به دلیل کم‌آبی و خشک‌سالی‌های پیاپی درآمد چندانی نداشت. بنابراین عمده‌مالکان این نواحی با این‌که از بزرگ‌مالکان کشور بودند، اما مالکان چندان ثروتمندی نبودند و بسیاری از آن‌‌ها به دلیل مقروض بودن مجبور بودند سالانه مقداری از اراضی خود را به ثروتمندان شهری و یا تجار واگذار کنند و ازآنجایی‌که این مالکان به حرفه دیگری اشتغال نداشتند، به درآمد املاک و بهره مالکانه خود بسیار وابسته بودند. روش تحقیق در این پژوهش تحلیلی- توصیفی و مبتنی بر منابع کتابخانه‌ای و اسنادی است.

کلیدواژه‌ها

• فارس
• مالکان
• زارعان
• بهره مالکانه
• ایلات و عشایر

عنوان مقاله [English]

Investigating the Situation of Major Ownership and Small Ownership and Types of Ownership Interests in Fars on the Eve of Land Reforms

نویسندگان [English]

• zeynab ghanbarynejad ¹
• habibullah saeedinia ²

¹

²

چکیده [English]

Fars was one of the Major landowner areas in the country, and a large part of this area was the territory of tribes and nomads of the southern regions of the country whose rulers were the owners of many properties in Fars and allowed many atrocities against their subjects. The agricultural lands in the country's southern regions had a completely different situation from the northern and western territories of the country in terms of quality and fertility due to the weather conditions and soil type. The question raised in this research was: what was the situation of significant owners and small owners and types of ownership interest in Fars on the eve of land reforms? According to the findings of the research, many of the owners of Fars were among the majority of the country's owners in only the area of land, vast but low-yielding lands that did not have much income due to water scarcity and successive droughts. Therefore, most of the owners of these areas, even though they were among the big owners of the country, were not very rich, and many had to hand over some of their lands to rich people or merchants every year due to their debts. And since these owners were not engaged in any other profession, they were very dependent on the income of their properties and ownership interests. The research method was analytical-descriptive and based on library and documentary sources.

کلیدواژه‌ها [English]

• Fars
• owners
• farmers
• property interest
• tribes and nomads