با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن ایرانی تاریخ

نوع مقاله : pajoheshi

نویسندگان

1 استادیار گروه تاریخ فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

2 کارشناسی ارشد تاریخ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

دهه چهل خورشیدی در تاریخ اقتصادی معاصر ما به دهه طلایی رشد صنایع و خصوصی‌سازی مشهور است. یکی از صنایعی که در این دهه همگام با تکنولوژی جهانی پیش رفت صنعت شیشه بود. کارخانه آبگینه قزوین که از ۱۳۴۳ نخستین سنگ بنای آن نهاده شد، در پایان این دهه به یکی از سه کارخانة شیشه بزرگ ایران تبدیل شد که در تحولات اقتصادی نقش به‌سزایی داشت. این پژوهش استقرایی، با بررسی موردی کارخانه آبگینه قزوین از تأسیس تا بهره‌برداری از آن، تلاش می‌کند پاسخی به این پرسش باشد که چگونه بعد از بحران اقتصادی دهه سی، رابطه دولت و بخش خصوصی به حدی سامان یافت که این‌چنین پابه‌پای هم اقتصاد کشور را به اوج رساندند. به نظر می‌رسد سیاستگذاران جدید کشور دریافته بودند راه نجات در تدوین یک نقشه راه منسجم و استمداد از استعدادها و سرمایه‌های سرگردان فعالان اقتصادی است. بنابر این با اصلاح قوانین و استخدام افراد شایسته راه را برای رشد صنایع غیردولتی هموار کردند. در این میان افراد فرصت‌شناس و زبده به خوبی از شرایط استفاده کردند و نقش خود را به عنوان کارآفرین به خوبی ایفا کردند. در این پژوهش، با اتکا به اسناد و مصاحبه‌های تاریخ شفاهی و منابع مکتوب موجود، از روش تحلیلی ـ توصیفی استفاده شده است.

کلیدواژه‌ها

باسر، وحید. آذر ۱۳۸۹. «مصاحبه فریدون شیرین کام: زوال تجار و جاه طلبی‌های صاحبان صنایع»، مجله مهرنامه.
پرونده منصور یاسینی در کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، شماره بازیابی ی/۱۸۳۱
دهباشی، حسین. 1393.  امنیت و اقتصاد خاطرات دکتر علینقیعالیخانی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
رحیمی، فرشته (۱۳۹۴). «گفتگو با کامران خسروشاهی نتیجه معین التجار بوشهری، از موتور برق خیابان امیرکبیر تا کیت‌های خورشیدی». از مجلس وکلای تجار تا اتاق ایران، ویژه نکوداشت یکصد و بیستمین سال تأسیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران، 14 مرداد 1263. ویژه‌نامه. ص ۶۸-۷۲.
روزنامه صدای قزوین. سال‌های ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۱.
سایت اقتصاد آنلاین، ورود ژرمن‌ها به صنعت شیشه ایران. ۲۵/۵/۱۳۹۴.
سند شیشه فروشان فروزنده مورخ 25/2/1357- مرکز اسناد مجلس و مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
عاقلی، باقر. 1379. روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی. ج2. تهران: گفتار.
گزارش بازرسی قانونی به مجمع عمومی و کارکنان شرکت تولیدی و صنعتی آبگینه (سهامی خاص)، 1359 شرکت تولیدی و صنعتی آبگینه (سهامی عام)
گزارش هیئت مدیره و حسابرس و بازرس قانونی برای عملکرد مالی سال 1358. شرکت تولیدی و صنعتی
 آبگینه (سهامی عام)
گزارش هیئت مدیره و حسابرس و بازرس قانونی برای عملکرد مالی سال 1359. شرکت تولیدی و صنعتی آبگینه (سهامی عام)
مجلس24. جلسه۱۹۳. ۱۳۵۷. « لوح مذاکرات مجلس». تهران: کتابخانه مجلس.
مجلس24. جلسه۱۹۴. ۱۸ آبان ۱۳۵۷. « لوح مذاکرات مجلس». تهران: کتابخانه مجلس.
مصاحبه با کامران خسروشاهی.، اسفند ۱۳۹۴.
مصاحبه با محمود سلطانی. دی ۱۳۹۳.