با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن ایرانی تاریخ

نوع مقاله : pajoheshi

نویسنده

کتابدار

چکیده

نهاوند یکی از شهرهای غربی ایران و هم اکنون جزء استان همدان محسوب می‌شود. نهاوند به دلیل رونق کشاورزی و سایر جاذبه‌های طبیعی همواره مورد توجه حاکمان و شاهزادگان قاجار بود؛ چنانچه از این طریق عایدات خوبی نصیب آنها می‌گشت.
قاجاری کردن ایران جریانی بود که با واگذاری حکومت ایالات و ولایات به شاهزادگان در دورة فتحعلی‌شاه شروع شد. افزایش شاهزادگان و اجتماع آنها در پایتخت ممکن بود که خطراتی برای حکومت مرکزی ایجاد کند؛ به همین دلیل این شاهزادگان را به عنوان حاکم به سمت ایالات و ولایات روانه نمودند. بین سال‌های 1229-1250ق سه تن از این شاهزادگان در نهاوند مستقر شدند و امور حکومتی این ولایت را بر عهده‌ گرفتند، در ولایات همجوار نهاوند نیز سایر شاهزادگان حکومت یافتند؛ استقرار آنها در این ولایات باعث درگیری‌هایی بین آنها در این مناطق گشت، به طوری که اوضاع اجتماعی و سیاسی این ولایات را آشفته نمود.این مقاله قصد دارد که چگونگی و نتایج واگذاری ایالات به شاهزادگان قاجار در ولایت نهاوند را بررسی کند. 

کلیدواژه‌ها

منابع
اعتضادالسلطنه، علیقلی میرزا (1370). اکسیر التواریخ. تصحیح جمشید کیانفر.  تهران: نشر شاهنامه.
اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان (1363). تاریخ منتظم ناصری. تصحیح محمداسماعیل رضوانی. تهران: دنیای کتاب.
افراسیاب‌پور، علی اکبر (1381). جغرافیای تاریخی نهاوند. تهران: نشر زهیر.
بهمن‌ میرزا (بی‌تا). تذکره محمدشاهی. کتابخانة ملک. نسخة خطی. شمارة 4317.
حسینی شیرازی خاوری، میرزا فضل الله (1380). تاریخ ذوالقرنین (جلد اول: نامة خاقان، جلد دوم: رسالة صاحبقران). تصحیح ناصر افشارفر. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
حسینی شیرازی خاوری، میرزا فضل الله (بی‌تا). تذکره خاوری. تصحیح میرهاشم محدث. تهران: نشر زنگان.
جهانگیر‌میرزا (1327). تاریخ نو. تصحیح عباس اقبال. تهران: علمی‌.
خاوری کوزه‌کنانی، میرزا معصوم (بی‌تا). مهر خاوری. کتابخانة ملی ایران. نسخة خطی. شمارة 2815ف.
دوانی، علی (1378). «خاندان استاد کل وحید بهبهانی». فرهنگان. ش 1.
دیوان بیگی، سید احمد  (1364)حدیقه الشعراء. تصحیح عبدالحسین نوایی. تهران:  نشر زرّین.
روزنامه ایران (1374). نشر کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران (با همکاری مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها).
سردار اسعد، علیقلی خان؛ سپهر، لسان‌السلطنه (1376). تاریخ بختیاری یا خلاصه الاعصار فی تاریخ البختیار.
 
 
به کوشش جمشید کیانفر. تهران: اساطیر.
سپهر، محمدتقی (1377). ناسخ التواریخ. به اهتمام جمشید کیانفر. تهران: اساطیر. 
سیدان، شمس‌الدین (1384). نهاوند در آئینه فرهنگ. تهران: نشر گلزار.
سیدان، شمس‌الدین (1379). نهاوند در هزاره تاریخ. تهران: نشر آشتی.
محمودمیرزا (1346). سفینه المحمود. تصحیح رسول خیامپور. تبریز:  مؤسسه تاریخ و فرهنگ ایران.
محمودمیرزا (بی‌تا). بیان محمود. کتابخانه آستان قدس رضوی. نسخة خطی. شمارة 4461.
محمودمیرزا (بی‌تا). تذکره‌السلاطین. کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران.  نسخة خطی. شمارة 7415.
محمودمیرزا (بی‌تا). گلشن محمودی. کتابخانه ملک.  نسخة خطی. شمارة 3796.
محمودمیرزا (بی‌تا). مخزن محمودی. کتابخانة آستان قدس. نسخة خطی. شمارة 6567.
مفتون دنبلی، عبدالرزاق بیگ (1343). نگارستان دارا. به کوشش ع. خیامپور. تبریز.
ناصرالدین‌شاه قاجار (1362). سفرنامه عراق عجم. تهران: تیراژه. 
نفیسی، سعید (1344). تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران در دورة معاصر. تهران: نشر بنیاد.
هدایت، رضاقلی خان (1380). روضه‌الصفای ناصری. تصحیح جمشید کیانفر. تهران: اساطیر.