نوع مقاله : pajoheshi

نویسندگان

• محمد مهدی مرادی خلج ¹
• مصطفی نامداری منفرد ²

¹ استادیار دانشگاه شیراز

² دانشجوی دکترای ایران اسلامی دانشگاه شیراز

چکیده

نیروی ژاندارمری که با کمک مؤثر دولت انگلیس، برای تأمین امنیت جاده بوشهر به شیراز، تأسیس شده بود؛ در آغاز ورود به فارس، با نیروی مرکزگریز قشقایی دچار تضاد منافع شد و به درگیری میان آنان انجامید. با شروع جنگ جهانی اول، اگرچه سیاست دولت مرکزی بر بی‌طرفی بود، قشقایی‌ها به طرفداری از دولت آلمان پرداختند. در این میان به تدریج در ژاندارمری نیز گرایش به سیاست دولت آلمان پیدا شد و اقدام به ایجاد کمیته حافظین استقلال فارس و اتحاد با حزب دموکرات فارس کردند. سرانجام ژاندارمری در مخالفت با سلطه انگلیس در شیراز، به کودتای دوم محرم 1334دست زد. در این برهه ژاندارمری با صولت‌الدوله قرارداد اتحادی منعقد نمود که چندان به درازا نپایید. مقاله حاضر در پی پاسخگویی به این پرسش اصلی است که: چه عواملی باعث اتحاد و سپس گسست میان نیروی ایل قشقایی و ژاندامری شد؟
این مقاله با تکیه بر اسناد و متون تاریخی و با بهره‌گیری از شیوۀ توصیفی تحلیلی، در پی کاویدن اقدامات و عوامل تأثیرگذار بر این پدیده است. به نظر می‌رسد، نخست نیاز صولت‌الدوله به وجود نیرویی ملی و هماهنگ با منافع خویش، او را متمایل به اتحاد نمود، اما تحولاتی چون ضعف درونی ژاندارمری، فشار دولت جدید و تلاش صولت‌الدوله برای حفظ منافع همراهی قشقایی‌ها را نیم‌بند و سرانجام به رویگردانی مبدل کرد.

کلیدواژه‌ها

• ایل قشقایی
• ژاندارمری
• جنگ جهانی اول
• فارس

عنوان مقاله [English]

Interactions and Contrasts Between Solat od-Dowleh and Gendarmerie on the Threshold and Beginning years of World War I (1229-1334 AH/1911-1916 AD)

نویسندگان [English]

• . . ¹
• . . ²

¹

²

چکیده [English]

Gendarmerie brigade which organized by the effective support of Great Britain to secure the road from Bushehr to Shiraz, found their interests at the beginning stages of their arrival in Fars which in turn culminated in strenuous conflicts between the two forces at the break of World War I, Qashqai tribes leaned toward Germany while the central government had declared its neutrality. In the meantime, Gendarmerie appeared to show tendency to support Germany gradually and it established an independent committee known as Hafezin-e- Esteghlal (keepers of the independence); moreover, they made a close ties with Democrat Party of Fars. Eventually, Gendarmerie staged a coup against Great Britain’s dominance over Shiraz on the 2th Muharram, 1334. During this period, Gendarmerie signed a treaty with Solat od-Dowleh which did not last long.
The present essay is after answering the main question that what factors caused alliance and dissociation between Gendarmerie forcs and Qashqai tribes? Using the descriptive-analytic method, the present article seeks to answer the aforementioned question with reliance on historical texts and documents. Apparently, in the first places Solat od-Dowleh’s need of a national force in line with his own interests trend him to enter into an alliance. However, changes such as internal weakness of Gendarmerie and the increased pressure from the new government weakend Solat od-Dowleh’s efforts to maintain Qashqai’s cooperation which finally caused them to turn away.

کلیدواژه‌ها [English]

• Qashqai tribe
• WWI
• Gendarmerie
• Fars