با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن ایرانی تاریخ

نوع مقاله : pajoheshi

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه پیام نور همدان

2 عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور همدان

3 دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی

چکیده

با انقراض سلسله قاجار و استقرار دولت پهلوی اول ، مناسبات دولت و مردم دچار تغییرات عمده­ای گردید . تجدد گرایی و نوسازی از اهدافی بود که رضا­شاه و مشاوران غرب­گرای او در پی اعمال آن در جامعه اسلامی و سنتی ایران بودند. کشف حجاب یکی از این اهداف غرب­گرایانه بود که با شدت و خشونت از سوی رژیم بر مردم مسلمان تحمیل گردید تا با تغییر ظاهر زنان زمینه ورود آنان به جامعه فراهم گردد. موافقت­ها و مخالفت­ها در برابر این قانون در شهرهای مختلف یکی از حوادث مهم و پر­دافعه تاریخ معاصر ایران است. در همدان نیز روند کشف حجاب با حوادثی اکثراً تلخ همراه بوده است. در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و براساس منابع تاریخی و بررسی اسناد معتبر، نخست به روند آغاز قضیه کشف حجاب در همدان پرداخته شده است و در ادامه موارد خاص پدید آمده در پی اعلام این قانون در همدان مورد بررسی قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

آبراهامیان، یرواند (1389). ایران بین دو انقلاب، ترجمه احمد گل‌محمدی. محمدابراهیم فتاحی ولیلایی. چاپ شانزدهم، تهران: نشر نی.
آفاری، ژانت (1377) . انجمن های نیمه سری زنان در نهضت مشروطه. ترجمه جواد یوسفیان. تهران:  نشر بانو.
آوری، پیتر (1376). تاریخ معاصر ایران. ترجمه محمد رفیعی مهر‌آبادی. ج 2، چاپ سوم. تهران: عطایی.
تغییر لباس و کشف حجاب به روایت اسناد (1378). چاپ اول. تهران:  مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
حجتی، ابوالمجد (1377). عبور از عهد پهلوی . چاپ اول . بی­جا. نشر محسن .
حکمت، علی‌اصغر (1355). سی خاطره از عصر فرخنده پهلوی. تهران: وحید.
خشونت و فرهنگ، اسناد کشف حجاب (1371). چاپ اول. تهران:  سازمان اسناد ملی.
دولت‌آبادی، یحیی (1331). حیات یحیی. ج 4. تهران: کتابفروشی ابن‌سینا.
زرین‌کوب، عبدالحسین (1378). روزگاران.چاپ اول. تهران:  سخن.
ساتن، الول (1337). رضا شاه کبیر یا ایران نو. ترجمه عبدالعظیم صبوری. چاپ دوم. تهران: تابش.
سازمان اسناد ملی ایران.  سند شماره .
ساناساریان، الیز (1384). جنبش حقوق زنان در ایران. ترجمه نوشین احمدی خراسانی، چاپ اول. تهران: اختران.
صلاح، مهدی (1384). کشف حجاب، زمینة پیامدها و واکنش ها. تهران:  توسعه مطالعات و پژوهش­ها سیاسی.
فتحی، مریم (1383). کانون بانوان. چاپ اول.تهران: مطالعات تاریخ معاصر ایران.
فرمانفرمائیان، ستاره (1377). دختری از ایران. به کوشش ابوالفضل طباطبایی. چاپ اول. تهران: کارنگ.
کاتوزیان، محمدعلی همایون (1366). اقتصاد سیاسی ایران از مشروطیت تا سقوط رضاشاه.ترجمه محمدرضا نفیسی. چاپ اول. تهران: پاپیروس.
کرونین، استفانی (1383). رضا شاه و شکل گیری ایران نوین. ترجمه مرتضی ثاقب فر. چاپ اول. تهران: جامی.
کسرایی، محمدسالار (1379). چالش سنت و مدرنیته در ایران
از مشروطه تا 1320. چاپ اول. تهران: مرکز.
مؤمن، ابوالفتح (1390). دریچه­ای به تاریخ  معاصر ایران . چاپ اول. تهران: سورة مهر.
مک کی، ساندرا (1380). ایرانی­ها. ترجمۀ شیوا رویگریان. چاپ اول. تهران: ققنوس.
مکی، حسین (1362). تاریخ بیست ساله ایران. ج6 ، تهران: نشر ناشر .
واحد، سینا (1361). قیام گوهرشاد، چاپ اول. تهران: وزارت ارشاد اسلامی.
واقعه کشف حجاب، اسناد منتشر شده از واقعه کشف حجاب (1371). به اهتمام مرتضی جعفری، صغری اسماعیل‌زاده و معصومه فرشچی. تهران: سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی و موسسه پژوهش و مطالعات فرهنگی.
هاکس، مریت (1368). ایران افسانه و واقعیت. ترجمه محمد حسین نظری نژاد. مشهد: آستان قدس رضوی.