نوع مقاله : pajoheshi
نویسندگان
1 استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.
2 استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه مازندران،بابلسر،ایران
چکیده
مهمترین هدف این پژوهش کیفی- توصیفی بررسی تاریخی چگونگی شکل گیری بسیج منابع نیروهای مذهبی در فرایند انقلاب اسلامی در شهر ساوه از 1356-1357 است. روش گردآوری دادهها اسناد و مدارک مربوط به انقلاب اسلامی بر اساس نظریه‌ی بسیج منابع چارلز تیلی می‌باشد. بر این اساس، پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال اصلی است که روند تاریخی بسیج منابع نیروهای مذهبی در فرایند انقلاب اسلامی در شهرستان ساوه چگونه بوده است؟ به نظر می‌رسد مؤلفه‌های مستخرج از نظریه‌ی چارلز تیلی در تبیین چگونگی بسیج منابع نیروهای مذهبی شهرستان ساوه در فرایند انقلاب اسلامی مناسب است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که در فرایند انقلاب اسلامی در شهر ساوه، گروهها و اقشار مختلف که به دنبال بسیج منابع علیه رژیم پهلوی بودند، عبارت بودند از: روحانیون، بازاریان، فرهنگیان (معلمان و دانشآموزان) و زنان. در این دوره گروههای غیرسازمانی با محوریت اشخاص روحانی شکل گرفته بود و عمدتاً در مساجد و حسینیه ها فعالیت میکردند. منابع قدرت با عدم بهره‌گیری از منابع اجبارآمیز همانند سلاح، منابع فایدهمندانه از طریق خدمات اطلاعرسانی همانند نوار کاست و منابع هنجاری با برگزاری مراسم مذهبی در ایام محرم، صفر و رمضان، فعالیت میکردند. بسیج تدافعی با اقداماتی همچون تخریب تمثال شاه و بسیج تهاجمی با اعتصاب، تعطیلی بازارها و تظاهرات شکل گرفته بود و کنشهای جمعی با دو نوع «کنش جمعیِ واکنشی» (اعتصابات) و «کنش جمعیِ ابتکاری» (درگیریهای خیابانی و زد و خوردهای میان نیروهای انقلابی و عمال رژیم) همراه بود.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)