شهربانو دلبری؛ ابوالفضل حسنآبادی؛ حجت محمدی مطلق
چکیده
شاهراه خراسان، مهمترین راه مواصلاتی ایران، از سدة دوم تا حملة مغول، بوده است که خراسان، ماوراءالنهر و ترکستان را به غرب ایران و بینالنهرین متصل میکرد. این شاهراه شاخههای فرعی متعدد داشت که یکی از آنها (حد فاصل نیشابور ـ بسطام) از ولایت جوین میگذشت. این مسیر، در مقایسه با مسیر موازی آن (نیشابور ـ سبزوار ـ بسطام) بیشتر ...
بیشتر
شاهراه خراسان، مهمترین راه مواصلاتی ایران، از سدة دوم تا حملة مغول، بوده است که خراسان، ماوراءالنهر و ترکستان را به غرب ایران و بینالنهرین متصل میکرد. این شاهراه شاخههای فرعی متعدد داشت که یکی از آنها (حد فاصل نیشابور ـ بسطام) از ولایت جوین میگذشت. این مسیر، در مقایسه با مسیر موازی آن (نیشابور ـ سبزوار ـ بسطام) بیشتر مورد اقبال کاروانها بود. پژوهش حاضر، به شیوة توصیفی ـ تحلیلی، به بررسی تأثیرات اقتصادی ـ اجتماعی این شاهراه بر ولایت جوین، از سدة سوم تا هفتم هجری، پرداخته است. یافتههای این پژوهش حاکی است که روستاهای متعدد ولایت جوین و فراوانی آذوقه و علوفة این ولایت، سبب اصلی استقبال کاروانها از این مسیر بوده است. از سوی دیگر، جای داشتن ولایت جوین بر گذر این شاهراه، تأثیرات خود را بر آنجا گذاشت. توقف کوتاه یا طولانی مدت علما و بزرگان مسافر از این مسیر در ولایت و تسهیل ارتباط اهالی آنجا با شهرهای بزرگ نیشابور و ری، از جمله رهآوردهای اجتماعی این شاهراه بود. از سوی دیگر، این راه، با فراهم کردن زمینة فروش و صادرات محصولات محلی ولایت شرایط رونق آنجا را فراهم میکرد.
