محمد باقر وثوقی؛ یونس صادقی
چکیده
«شمسیه» از جملة طریقتهای گرمسیری فارس بین سدة هشتم تا دهم هجری است. مؤسس این طریقت، شیخ محمدابونجم (786-704ق.) است. گسترشطریقت شمسیه در مسیرهای تجاری خُنج به سمت لار و هرمز، با حمایت حاکم لار «امیر سیفالدین نصرت لاری» و «شاه زینالعابدین» حاکم شیراز عصر آل مظفر موجب رونق آن در بخشهای مهمی از گرمسیرات فارس شد. با ...
بیشتر
«شمسیه» از جملة طریقتهای گرمسیری فارس بین سدة هشتم تا دهم هجری است. مؤسس این طریقت، شیخ محمدابونجم (786-704ق.) است. گسترشطریقت شمسیه در مسیرهای تجاری خُنج به سمت لار و هرمز، با حمایت حاکم لار «امیر سیفالدین نصرت لاری» و «شاه زینالعابدین» حاکم شیراز عصر آل مظفر موجب رونق آن در بخشهای مهمی از گرمسیرات فارس شد. با همۀ اهمیتی که این طریقت در سدههای هشتم و نهم هجری در گرمسیرات فارس داشته، امّا تاکنون تحقیقی مستقل دربارة شخصیت بنیانگذار و مراجع مطالعاتی پیرامون این طریقت انجام نپذیرفته است. میراث فکری و فرهنگی این طریقت، بهصورت تذکرههای منثور و منظوم، در جنوب فارس موجود است. این مقاله بر آن است تا با روش توصیفی - تحلیلی، موضوع زندگانی و آثار پایهگذار طریقت شمسیه و کارکردهای سیاسی– فرهنگی این طریقت را، با تأکید بر نسخههای خطی نویافته، بهعنوان یک مسئله تاریخی، مورد پرسش قرار دهد. یافتههای پژوهش، نشان میدهد که رهبر طریقت، از طریق رابطه با حاکمان آل مظفر و لار، در کنشهای سیاسی گرمسیرات فارس، نقش مستقیم داشته و با ایجاد خانقاه و مساجد، باعث تفوق فرهنگی - اجتماعی شده بود.