منصور رهنورد؛ محمّدامیر شیخ نوری؛ نظامعلی دهنوی
چکیده
والیان لرستان و طوایف تحت تابعیت آنها رابطهای عمدتاً ستیزهجویانه با فرمانروایان زندیه داشتند. اسماعیلخان فیلی، قدرتمندترین والی لرستان در دورة مذکور، بهشدت با قدرتگیری کریم خان زند مخالف بود و در تمام دورة حکومت خود جنگهای زیادی را با خان زند انجام داد. در دورة پیش و پس از به قدرت رسیدن کریمخان، بسیاری از ایلات ...
بیشتر
والیان لرستان و طوایف تحت تابعیت آنها رابطهای عمدتاً ستیزهجویانه با فرمانروایان زندیه داشتند. اسماعیلخان فیلی، قدرتمندترین والی لرستان در دورة مذکور، بهشدت با قدرتگیری کریم خان زند مخالف بود و در تمام دورة حکومت خود جنگهای زیادی را با خان زند انجام داد. در دورة پیش و پس از به قدرت رسیدن کریمخان، بسیاری از ایلات لرستان از حکمران خود، اسماعیلخان، تبعیت کردند و در حمایت از وی، با کریمخان وارد جنگ شدند. پس از کنارهگیری اسماعیلخان از قدرت و در دورة جانشینی پسرانش، محمّدخان و اسدخان، روابط این حکام و ایلات تحت تابعیت آنها با جانشینان کریمخان تا حدودی بهبود یافت و دورة کشمکش آنان به دورهای از روابط حسنه و آشتیجویانه تبدیل شد. هدف اصلی این پژوهش، واکاوی رابطه حکام فیلی لرستان با فرمانروایان زندیه است که به روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است. یافتههای پژوهش نشان داده است که وجه غالب رابطه والیان فیلی لرستان با کریمخان زند رابطهای نظامی و توأم با کشمکش و درگیری بود و منازعه بر سر کسب قدرت در خلأ ناشی از مرگ نادرشاه در شکلیابی این رابطه مؤثر بوده است. هرچند ناکامی اسماعیلخان فیلی در برابر کریمخان موجب شد که این رابطه به دورهای مسالمتآمیز در اواخر زندیه، اما کوتاه، تغییر یابد.