In collaboration with Payame Noor University and Iranian Society of History

Document Type : pajoheshi

Authors

1 Associate Professor, Department of History, Kharazmi University

2 Assistant Professor, Kharazmi University

3 Ph.D student of History, Kharazmi University

Abstract

The local government of Al-Kia ruled Gilan and areas to the east of Sepidrud known as “Biah Pish,” from the eighth to the tenth centuries of the Hijra. 
     Having adopted clever policies with regard to the requirements and political relations of their time, this ruling family managed to stay safe from the attacks of Iran’s central governments. They even managed to maintain their domestic autonomy.
     Using an analytical descriptive method, this study seeks to investigate factors leading to Al-Kia’s convergence with the central governments as well as issues that led to an increase in their divergence from the central governments and desire for more autonomy.
     The findings of this study indicate that factors such as Al-Kia’s desire for holding power within this local family and staying safe from the central rulers’ attacks bolstered convergence between the two sides. On the other hand, factors such as Al-Kia’s desire for controlling more territory, geographical and climate factors, their adherence to a religious denomination different from that of the central government, the region’s economic independence, abundance of water resources, and peasant’s ongoing struggles throughout the history of Gilan were among the driving forces of divergence.

Keywords

ابن اسفندیار (1362). تاریخ طبرستان. به کوشش عباس اقبال اشتیانی. تهران: پدیده.
اسکندر بیگ منشی ترکمان (1377). تاریخ عالم آرای عباسی، تصحیح محمداسماعیل رضوانی، تهران: امیرکبیر.
اشپولر، برتولد (1364). تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی. ترجمة جواد فلاطوری. تهران: علمی و فرهنگی.
اوحدی، پروین‌دخت؛ نعیمی، سهیلا (1391). «تأثیر سیاست مذهیب در ثبات حکومت شیعی آل کیا در گیلان». فصلنامة علمی ـ پژوهشی تاریخ. س 1. ش 23. ص 38-50.
باستانی پاریزی، محمدابراهیم (1367). سیاست و اقتصاد عصر صفوی. تهران: صفی علیشاه.
بیتهام (1382). مشروع سازی قدرت، ترجمة محمد عابدی. یزد: دانشگاه یزد.
پناهی، عباس (1393). کارکرد اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کیائیان در گیلان با نگرشی بر روابط آنها با حکومت‌های محلی و صفویه. رشت: دانشگاه گیلان.
پناهی، عباس (1388). «چگونگی تغییر مذهب مرم گیلان از تشیع زیدی به تشیع دوازده امامی در عصر صفوی». فصلنامه شیعه‌شناسی. س 7. ش 26. ص 77-106.
پناهی، عباس (1389). «تاریخ نگاری یا تاریخ سازی». کتاب ماه تاریخ و جغرافیا. ش 143. ص 28-35.
تقوی، قاضی احمد؛ قزوینی، آصف خان (1382). تاریخ الفی. تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد. تهران: علمی و فرهنگی.
ثواقب، جهانبخش (1381). «ابریشم گیلان»، پژوهشنامه علوم انسانی. ش 34. ص 145-175.
حاج سید جوادی، حسن (1374). «گیلان سرزمین قیام‌ها و انقلاب». کتاب گیلان. تهران: گروه پژوهشگران ایران.
حافظ ابرو (1380). زبدةالتواریخ. تصحیح سید کمال حاج سید جوادی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
خودزکو، الکساندر (1385). سرزمین گیلان. ترجمة سیروس سهامی. رشت: طاعتی.
دینوری، ابوحنیفه احمد بن ابی داوود (1368). اخبار الطوال. ترجمة محمود مهدوی دامغانی. تهران: نی.
رابینو، ه.ل (1374). ولایات دارالمرز ایران: گیلان، ترجمة م. پ. جکتاجی و رضا مدنی. رشت: گیلکان.
رابینو، ه.ل (1369). فرمانروایان گیلان. ترجمة م. پ. جکتاجی و رضا مدنی. رشت: گیلکان.
رهنمایی، محمدتقی (1374). «کشاورزی گیلان». کتاب گیلان. تهران: گروه پژوهشگران ایران.
سمرقندی، کمال‌الدین عبدالرزاق (1383). مطلع السعدین و مجمع البحرین. به اهتمام عبدالحسین نوایی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
شامی، نظام الدین علی (1363). ظفرنامه. تحقیق محمد احمد پناهی. تهران: بامداد.
صفا، ذبیح الله (1369). تاریخ ادبیات ایران. تهران: فردوسی.
عادل، پرویز (1386). «سیاست آل کیا در برابر آقا قویونلوها، درآمدی بر تشکیل حکومت صفوی»، رشد آموزش تاریخ. ش 29. ص 28-31.
عظیمی، ناصر (1395). تاریخ گیلان از آغاز تا پایان حکومت‌های محلی خان سالار. رشت: فرهنگ ایلیا.
عظیمی، ناصر (1388). جغرافیای انسانی و اقتصادی گیلان. رشت: فرهنگ ایلیا.
عظیمی، ناصر (1381). تاریخ تحولات اجتماعی ـ اقتصادی گیلان. رشت: گیلکان.
غفاری قزوینی، قاضی احمد (1343). تاریخ جهان آرا. به اهتمام مجتبی مینوی. تهران: حافظ.
فخرایی، ابراهیم (1354). گیلان در گذر زمان. تهران: جاویدان.
فرای، ارنست، ن (1370). تاریخ ایران پژوهش کمبریج. ترجمة حسن انوشه. تهران: امیرکبیر.
فیرحی، داوود (1378). قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام دورة میانه. تهران: نی.
کاتوزیان، همایون (1390). مشروعیت و جانشینی در تاریخ ایران، ایران جامعة کوتاه مدت. تهران: نی.
کاشانی، ابوالقاسم عبدالله بن محمد (1384). تاریخ اولجاتیو. به اهتمام مهین همبلی. تهران: علمی و فرهنگی.
کنارودی، قربانعلی؛ نعیمی، سهیلا (1392). حکومت سادات آل کیا در گیلان. چابکسر: نوین پویا.
کنارودی، قربانعلی؛ نعیمی، سهیلا (1390). «علل تدام حکومت سادات آل کیا در گیلان»، فصلنامة علمی و پژوهشی شیعه‌شناسی. س 9. ش 34. ص 147-178.
لاهیجی، علی بن شمس الدین حاجی حسین (1352). تاریخ خانی (حوادث 40 ساله گیلان از 880 تا 920ق). تصحیح منوچهر افشار و منوچهر ستوده. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
مرعشی، سید ظهیرالدین (1361). تاریخ طبرستان و رویان و مازندران. به کوشش محمد حسین تسبیحی. تهران: شرق.
مرعشی، سید ظهیرالدین (1347). تاریخ گیلان و دیلمستان. تصحیح منوچهر ستوده. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
مقدسی، ابوعبدالله محمد بن احمد (1361). احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم. ترجمة علینقی منزوی. تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان ایران.
منصوری، فیروز (1384). «مسائل و عوامل ژئوپولتیکی دولت صفویه». به اهتمام مقصود علی صادقی. مجموعه مقالات ایران زمین در گسترة تاریخ صفویه. دانشگاه تبریز.
میراحمدی، مریم (1369). دین و دولت در عصر صفوی. تهران: امیرکبیر.
میر جعفری، حسین (1381). تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران دورة تیموریان و ترکمانان. تهران: سمت.
 میرخواند، محمد بن خاوند شاه (1380). تاریخ روضة الصفا فی سیرة الانبیاء و الملکوک و الخلفا. تصحیح جمشید کیانفر. تهران: اساطیر.
نوایی، عبدالحسین (1356). اسناد و مکاتبات تاریخی ایران (از تیموریان تا شاه اسماعیل). تهران: بنگاه نشر و ترجمه کتاب.
واله اصفهانی، محمدیوسف (1372). خلد برین. به کوشش میرهاشم محدث. تهران: بنیاد موقوفات محمود افشار یزدی.
هینتس، والتر (1362). تشکیل دولت ملی در ایران، حکومت آق‌قویونلوها و ظهور دولت صفوی. ترجمة کیکاووس جهانداری. تهران: خوارزمی.
یزدی، شرف‌الدین علی (1386). ظفرنامة تیموری. تصحیح و تحقیق سید سعید میرمحمد صادق. تهران: مجلس شورای اسلامی و کتابخانة موزه و مرکز اسناد.