In collaboration with Payame Noor University and Iranian Society of History

Document Type : pajoheshi

Authors

1 PhD Student of Iranian Post-Islamic History, University of Lorestan

2 PhD in Iranian Post-Islamic History, Esfahan University

Abstract

At the end of Bani Ardalan's government, one of the most important events of Kurdistan was Uraman regional unrests. Due to the importance of this region in the neighborhood of the Ottoman borders, the security of the region in the Qajars era was one of the concerns of Kurdistan rulers and the central government. However, between1268 to 1287 AH some cases of unrest in Uraman region have been reflected in historical sources.These insecurities occurred coincidently with the late years of the Ardalans' local government and the appointment of Farhad Mirza Motamedoddoleh as the governor of Kurdistan. It seems Uraman crisis and its management and its restraining has been totally affected by multiple factors such as Uraman governors' local authoritarianism, misguided policies and infirmity of the Ardalans' local government, and finally exerting centralization by central government in the Naseris era. And unlike some analysis, it couldn't be true to expect there were Subversive motives or ethnocentric dimensions or even a link between the crisis and the Constitutional Movement.
Motamedoddoleh was appointed as the governor of Kurdistan to manage and control the crisis in Uraman and to accomplish security based policies of central government in the Naseri’s era. Motamedoddoleh accompanied by expeditionary forces from the central government could overcome and control the crisis by a violent manner over a short period of time. This didn't necessarily mean fading potentials and consequences of the crisis, and it couldn't even mean the central government would be able to control the crisis in a long term period.

Keywords

آرشیو اسناد وزارت خارجه (1282ق). سوادنوشته مقرب­الخاقان ضیاء­الملک والی کردستان به قایم مقام سلیمانیه. مورخه جمادی­الثانی 1282ق کارتن 12. پرونده12ـ3.
آرشیو اسناد وزارت خارجه (1283ق). سواد دعوی خسارت عمرپاشا از والی کردستان. مورخه 24 ربیع‌الاول 1283ق کارتن 12. پرونده 10ـ3.
آکوپوف (هاکوپیان)، گ. ب. و م. ا. حصاروف (1386). کردان گوران و مسئله کرد در ترکیه (از آغاز جنبش کمالیان تا کنفرانس لوزان). ترجمة سیروی ایزدی. تهران: زوار.
احمدی، حمید (1387). قومیت و قوم­گرایی در ایران. چاپ هفتم. تهران: نشر نی.
ادموندز، سیسیل. جی (1367).  کردها، ترک­ها، عرب‌ها. ترجمة ابراهیم یونسی. تهران : روزبهان.
اردلان، شیرین (1387)‌.  خاندان کرد در تلاقی امپراطوری‌های ایران و عثمانی. ترجمة مرتضی اردلان. تهران: نشرتاریخ ایران.
اعتمادالسلطنه، محمّدحسن‌خان (1364). به کوشش محمّدعلی سپانلو. تهران، اسفار
اعتمادالسلطنه، محمّدحسن‌خان. (1367). تاریخ منتظم ناصری. تصحیح اسماعیل رضوانی. تهران: دنیای کتاب.
اعتمادالسلطنه، محمّدحسن‌خان (1374). چهل سال تاریخ ایران (المآثر والآثار). تحقیق و تصحیح ایرج افشار. حواشی و تعلیقات حسین محبوبی اردکانی. چاپ دوم. تهران: اساطیر.
بابانی، عبدالقادربن رستم (1377). سیرالاکراد در تاریخ و جغرافیای کردستان. به کوشش محمّدرئوف توکلی. چاپ دوم. تهران: توکلی.
چریکف، مسیو (1379). سیاحتنامه مسیو چریکف. ترجمة آبکارمسیحی. به کوشش علی­اصغر عمران. چاپ دوم. تهران: امیرکبیر.
خورموجی، محمّدجعفر (1344). حقایق الأخبار ناصری. به کوشش حسین خدیوجم. تهران: زوار.
دیوان والیه و والی (بساط و نشاط) (1386).  تصحیح یدالله روشن اردلان. تهران: توکلی.
دیوان­بیگی، میرزاحسین‌خان (1382). خاطرات دیوان­بیگی از سال­های 1275 تا 1277 قمری (کردستان و طهران). تحقیق ایرج افشار و محمّدرسول دریاگشت. تهران: اساطیر.
رزم‌آرا، علی (1320). جغرافیای نظامی کردستان. [بی­جا].
سلطانی هورامی، مظفربهمن (1386). تاریخ هورامان. مقدمه. تصحیح و تعلیقات : نادر کریمی سردشتی. تهران : نشر احسان.
سلطانی، محمّدعلی (1372). جغرافیای تاریخی و تاریخ مفصل کرمانشاهان (ایلات و طوایف کرمانشاهان). مقدمه عبدالحسین نوایی. تهران: سها.
سنندجی، میرزا شکرالله فخرالکتاب (1375). تحفة ناصری در تاریخ و جغرافیای کردستان. تصحیح حشمت­الله طبیبی. چاپ دوم. تهران: امیرکبیر.
شیدا، قاضی عبدالله مردوخی (1383). تاریخ سلاطین هورامان. به کوشش احمد نظیری. سنندج: پرتوبیان.
صفی­زاده بوره­که­یی، صدیق (1378). تاریخ کرد و کردستان. تهران: آتیه.
مردوخ کردستانی، شیخ محمّد (1379). تاریخ مردوخ. تهران: کارنگ.
مستوره اردلان، ماه­شرف­خانم (1946م). تاریخ اردلان. تصحیح و تحشیة ناصر آزادپور. سنندج: چاپخانه بهرامی.
مستوره اردلان، ماه­شرف­خانم (2005م). تاریخ­الاکراد. با مؤخرة میرزاعلی­اکبر وقایع­نگار. ویرایش جمال احمدی آیین. اربیل: ئاراس.
معتمدالدوله، فرهادمیرزا [بی­تا]. منشآت. به اهتمام غلامرضا طباطبایی مجد. تهران: [بی‌جا].
نفیسی، سعید (1366). تاریخ اجتماعی، سیاسی ایران در دورة معاصر. چاپ ششم. تهران: بنیاد.
نواب صفا، اسماعیل (1366). شرح حال فرهادمیرزا معتمدالدوله. تهران: زوار.
 وقایع­نگار کردستانی، علی­اکبر (1381). حدیقة ناصریه و مرآت­الظفر در جغرافیا و تاریخ کردستان. به کوشش محمّدرئوف توکلی. چاپ دوم. تهران: توکلی.
هادیان، کورش (1388). سده‌های سروری. نگاهی به تاریخ و جغرافیای کردستان اردلان. اصفهان: کنکاش.
هه­ورامانی، محه­مه­د ئه­مین (1381). میژوی هه‌ورامان (به­رگی یه­کم و دووهه­م ). سنه: ناشر مؤلف.