In collaboration with Payame Noor University and Iranian Society of History

Document Type : pajoheshi

Authors

ilam univercity

Abstract

In the twelfth century AH, Ilmokri was the most important tribe in the Savojbolagh region. Geographical location, social structure and high population power allowed Mokri tribe to play an important role in the political and social developments of Savojbolagh and its surrounding region. The endeavors of this tribe in Mokrian region caused them to have multilateral relations and the central power and other tribes of the region were on the other side. These endeavors had made Savojbolagh Mokri and Mokrian area the focal point of countless events and developments. This descriptive-analysis research not only examines the internal developments of Ilmokri but also studies the relations and political developments of Savojbolagh region during the rule of Afsharians and Zandians in the twelfth century AH. It analyzes the subject based on what is mentioned in the historical sources of the twelfth century (in terms of social status and geographical origin) as well recent investigations.
   The results of the research show that in the era of Afshari and Zandiyeh governments, Ilmokri was trying to seize power while cooperating with the central government, and as a result, forced it to provide security in a region that increased the interests of the Mokri tribe. On the other hand, considering the weakness of the central government, it wanted to pursue an active regional policy in order to provide the necessary and sufficient grounds, including alliance with other tribes in the region and participation as the head of the local government to achieve a superior and central position in the Savojbolagh region

Keywords

آقاجری و دیگران (1390). «شورش قلعه دم­دم، چگونگی و علل آن در عصر شاه­عباس»، فصلنامه تاریخ اسلام و ایران، سال 21. دورة جدید. ش 9 (پیاپی ­91). ص 1-18.
آوری، پیتر (1387). «افشاریان»، در مجموعه تاریخ کمبریج (دورة افشار، زند و قاجار). جلد هفتم. ترجمة مرتضی ثاقب­فر. جامی.
احمدی، حمید (1379). قومیت و قوم­گرایی در ایران؛ افسانه یا واقعیت. چاپ دوم. تهران: نشر نی.
ادیب­الشعرا، میرزارشید (1346). تاریخ افشار. تصحیح پرویز شهریار افشار و محمود رامیان، تبریز: شورای مرکزی جشن ملی 2500ساله شاهنشاهی ایران در آذربایجان غربی.
استرآبادی، میرزامهدی‌خان (1341). جهانگشای نادری. به اهتمام عبدالله انوار. تهران: انجمن آثار ملی.
اسکندر، سعدبشیر (2008). قیام­النظام الماراتی فی کردستان و سقوط، السلیمانیه: بنکه­ی ژین.
اسکندری­نیا، ابراهیم (1366). ساختار سازمان ایلات و عشایر و شیوه معیشت عشایر آذربایجان غربی. ارومیه: انتشارات انزلی.
اصفهانی، محمدمعصوم بن­خواجگی (1382). خلاصةالسیر، تاریخ روزگار شاه­صفی صفوی. به کوشش ایرج افشار. تهران: علمی و فرهنگی.
بدلیسی، شرف­خان (1377). شرفنامه (تاریخ مفصل کردستان). به اهتمام ولادیمیر زرنوف. تهران: اساطیر.
بیات، عزیز­الله (1373). کلیات جغرافیای طبیعی و تاریخی ایران. تهران: امیرکبیر.
برزویی، مجتبی (1378). اوضاع سیاسی کردستان (از سال 1258 تا 1325). با مقدمة براهیم یونسی. تهران: فکر نو.
پری، جان (1368). کریم­خان زند. ترجمة علی­محمد ساکی. تهران: نشر نو.
ثواقب، جهانبخش؛ مظفری، پرستو (1393). «اوضاع سیاسی کردستان از مرگ نادر تا اواخر زندیه (سال‌های 1160-1200­ق)»، فصلنامة علمی ـ پژوهشی تاریخ­اسلام و ایران دانشگاه­الزهرا. سال 24. دورة جدید. ش24 (پیاپی 114). ص 97-120.
خضری، سعید (1388). «جغرافیای مکریان در 4 سده اخیر». مجله تحقیقات تاریخی. دوره 24. ش 92. ص 129-164.
دنبلی، عبدالرزاق (1350). تجربه­الاحرار و تسلیه­الابرار. تصحیح حسن­ قاضی طباطبایی. تبریز: شفق.
دهقان، علی (1348). سرزمین زردشت (اوضاع طبیعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و تاریخی رضائیه). ارومیه: ابن سینا.
رجبی، پرویز (1376). کریم­خان و زمان او. تهران: ندا.
رشید یاسمی، غلامرضا (1363). کُرد و پیوستگی نژادی او. تهران: امیرکبیر.
روژبیانی، محمدجمیل (1381). فرمانروایی مُکریان در کردستان. تهران: آنا.
سپهر، محمدتقی لسان­الملک (1377). ناسخ­التواریخ. به اهتمام جمشید کیانفر. تهران: اساطیر.
 شعبانی، رضا (1383). تحولات سیاسی و اجتماعی ایران (افشاریه و زندیه). تهران: سمت.
صمدی، سیدمحمد (1377). نگاهی به تاریخ مهاباد. مهاباد: رهرو.
غفاری کاشانی، ابوالحسن (1369). گلشن مراد. به اهتمام غلامرضا طباطبایی مجد. تهران: زرین.
فوران، جان (1378). مقاومت شکننده. ترجمة احمد تدین. تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی­ رسا.
عزاوی، عباس (1354). تاریخ  الیزیدیه و اصل عقیدتهم. بغداد: [بی­نا].
کجباف و دیگران (1390). «تبیین و مقایسه کارکرد نخبگان سیاسی و ایلی­ کُرد در دورة ­­صفویه و قاجار (1344-907ق/1925-1521م)». مجله پژوهش­های تاریخی دانشکده ادبیات وعلوم انسانی دانشگاه اصفهان. دورة جدید سال سوم. ش 3 (پیاپی11). ص 29-58
گلستانه، ابوالحسین بن ­محمدامین (1344). مجمل‌التواریخ. به اهتمام مدرس رضوی. تهران: کتابخانه ابن­سینا.
مروی، محمدکاظم (1369). عالم­آرای نادری. تصحیح محمدامین ریاحی. تهران: نشر علم.
مصطفی امین، نوشیروان (2006). تاریخ سیاسی کردها. ترجمة اسماعیل بختیاری. سلیمانیه: انتشارات بنکه‌ ژین.
مک­داول، دیوید (1383). تاریخ معاصر کرد. ترجمة ابراهیم یونسی. تهران: پانیذ.
موسوی ­نامی اصفهانی، محمدصادق (1368). تاریخ گیتی­گشا. با مقدمة سعید نفیسی. تهران: اقبال.
مویر، ریچارد (1379). درآمدی نو بر جغرافیای سیاسی. ترجمة دره­میر حیدر و سیدیحیی صفوی. تهران: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
میرزاسمیعا (1368). تذکرة­الملوک. به کوشش محمد دبیرسیاقی. با تعلیقات مینورسکی. ترجمة مسعود رجب­نیا. تهران: امیرکبیر.