In collaboration with Payame Noor University and Iranian Society of History

Document Type : pajoheshi

10.30473/lhst.2023.63704.2742

Abstract

During Shahrokh Afshar’s reign in Khorasan, Ahmad Shah Durrani marched to Khorasan three times. Meanwhile, Shahrokh, who was not able to face Ahmad Shah directly, tried to deal with this issue with a different policy. He prevented the capture of Mashhad by taking refuge in the city’s fortress for a while, but eventually he was obliged to negotiate and Ahmad Shad controlled Mashhad by appointing a delegate. In the present article, which has been written using descriptive and analytical method, Ahmad Shah’s motivation for invading Khorasan and the description of his conflicts in various regions, particularly in Mashhad and Shahrokh’s position and dual policies of confrontation and interaction in facing him have been investigated. The findings indicate that Ahmad Shah’s history of service in Nader’s army played a significant role in his knowledge of the elements of power and the structure of Afsharid reign and his military expedition to Khorasan, and despite his success, whenever the disgruntled Shahrokh had the opportunity, he disobeyed him and expressed his opposition. Meanwhile, the local rulers of Khorasan’s resistance against Ahmad Shah was also fruitful, so that he finally agreed to obey Shahrokh and returned to his own capital. However, these wars caused the destruction of various cities and great damage to the people of Khorasan, which could not be compensated for a long time.

Keywords

Main Subjects

منابع و مآخذ ابدالی، احمد‌شاه( 1337ش) "متن فرمان" ، به‌کوشش سید حسین شهشهانی، فرهنگ ایران زمین، جلد 6. استرآبادى، مهدى (1341ش)، جهانگشاى نادرى، به اهتمام سید عبدالله انوار، تهران: انجمن آثار ملی. اعتضادالسلطنه، علیقلى میرزا (1365)، تاریخ وقایع و سوانح افغانستان، به کوشش میرهاشم محدث، تهران: امیرکبیر. اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان(1363ش)، تاریخ منتظم ناصرى، به کوشش محمداسماعیل رضوانى، تهران: دنیاى کتاب. ------------- (63- 1362ش)، مطلع‌الشمس ، به کوشش تیمور برهان لیمودهى، تهران: فرهنگسراى یساولى. افشار یزدی، محمود(1360ش)، افغان‌نامه، تهران: موقوفات دکتر محمود افشار یزدی. بارتولد ، واسیلی ولادیمیروویچ (1372ش)، تذکرة جغرافیایى تاریخی ایران، تهران: انتشارات توس. توحدی ( اوغازی)، کلیم‌الله ( 1359ش)، حرکت تاریخی کٌرد "خراسان" در دفاع از استقلال ایران، مشهد: چاپخانة کوشش. توکلى، احمد(بی‌تا)، افغانستان، روابط سیاسى ایران و افغانستان، بی‌جا: چاپخانة مهر. حزین، محمد‌علی(1332ش)، تاریخ حزین، اصفهان: کتابفروشی تأیید. حسینی منشی، محمود بن ابراهیم( 1386ش)، تاریخ احمد‌شاهی، مقدمه، تصحیح و فهارس محمد سرور مولایی با همکاری محمد کاظم کاظمی، تهران: عرفان. دانشنامة جهان اسلام ( 1382ش)، تهران: بنیاد دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی. دایرة‌العمارف بزرگ اسلامی ( 1374ش)، تهران: مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی. شاه‌نوازخان، نواب صمصام‌الدوله(1890م)، مآثر‌الامرا، تصحیح مولوی عبدالرحیم و مولوی میرزا اشرف‌علی، کلکته: ایشیاتک سوسایتی بنگاله. شهشهانی، سید‌حسین(1337ش)، " فرمان تاریخی احمد‌شاه درانی"، فرهنگ ایران زمین، تهران، جلد 6. غفارى کاشانى، ابوالحسن (1369ش)، گلشن مراد، به اهتمام غلامرضا طباطبایى مجد، تهران: زرین. فیض محمد هزاره (1372ش)، سراج التواریخ، تهران: مؤسسة تحقیقات و انتشارات بلخ. قزوینى، ابوالحسین (1367ش)، فوایدالصفویه ، تصحیح مریم میراحمدى، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى. گلستانه، ابوالحسن (1344ش)، مجمل التواریخ، به کوشش مدرس رضوى ، تهران: کتابخانه ابن سینا. محمد تقى‌خان حکیم (1366ش)، گنج دانش (جغرافیاى تاریخى شهرهاى ایران) ، به کوشش محمدعلى صوتى و جمشید کیانفر، تهران: زرین. مدرس رضوى، محمد‌تقی(1344ش)، حواشی و توضیحات در مجمل التواریخ ابوالحسن گلستانه، تهران، کتابخانه ابن سینا. مرعشى، محمد هاشم بن محمد، زبور آل داود ( 1379ش) ، با تصحیحات و تعلیقات عبدالحسین نوایی، تهران: میراث مکتوب. مرعشى صفوى، میرزا محمد خلیل(1362ش)، مجمع التواریخ ، به‌کوشش عباس اقبال آشتیانى، تهران: کتابخانة سنائى و طهورى. مستوفى تبریزى، محمدرضا رضى (1397ش) ، زینتالتواریخ، مصحح علی اصغر رجبی، تهران:آرمان پژوهان. نامى اصفهانى، میرزا محمد صادق موسوى(1368ش)، تاریخ گیتىگشا، بی‌جا: اقبال. نوایی، عبدالحسین (1368ش)، نادرشاه و بازماندگانش، تهران: زرین. هروی، نعمت‌الله(1382ق/1962م)، تاریخ خان‌جهانی و مخزن‌افغانی، به‌کوشش سید محمد امام‌الدین، داکا: داکا سوسائتی.