ORIGINAL_ARTICLE
زمینه های شکل گیری اعتصابات کارگری نفت در خوزستان (1330-1329)
در بحبوحه نهضت ملی شدن نفت، مناطق نفتخیز جنوب از جمله خوزستان کانون توجه قرار گرفت. علاوه بر وجود صنعت نفت در این مناطق که بحث بر سر در اختیار گرفتن آن به اوج رسیده بود، اعتصابات کارگران شرکت نفت در اواخر 1329ش و اوایل 1330ش سبب شد تا موضعگیریهایی در این زمینه صورت گیرد. در اسفند 1329ش مبلغی از حقوق کارگران شرکت نفت کسر گردید که سبب شد جرقه اعتصابات در این مناطق زده شود. کارگران در مقابل کسر حقوق خود، شرکت نفت را مسئول ایجاد آشوب در مناطق نفتی میدانستند. حزب توده با سیاست دوگانه سعی میکرد کارگران را متشکل کند و جبهه ملی و سران آن سعی در ایجاد آرامش در مناطق نفتی داشتند. شرایط بد اقتصادی و معیشتی از جمله زمینههای ایجاد تحرکات کارگری در مناطق نفتخیز جنوب به شمار میآمد و در این میان موقعیت حساس این مناطق به دلیل مبارزه برای ملی کردن نفت سبب شده بود تا تحولات این مناطق مورد توجه قرار بگیرد. اما این پژوهش ضمن بررسی این اعتصابات؛ در پی یافتن پاسخ این سوال است که: چه زمینههایی سبب شکلگیری اعتصابات کارگران صنعت نفت در خوزستان بود و رویکرد جبهه ملی و حزب توده در مقابل این اعتصابات چه بوده است؟به نظر میرسد اقدام شرکت نفت در کسر حقوق کارگران و به دنبال آن سر باز کردن نارضایتیها از شرکت نفت که سبب فعالیت حزب توده در میان کارگران نیز شده بود، سرانجام به متشکل شدن کارگران منجر شد..روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نگارنده کوشیده با استفاده از ابزارهای گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای و اسناد، دادههای موردنیاز را جمعآوری کند.
https://localhistories.journals.pnu.ac.ir/article_4551_88c333f5cd4b79dcee17ef1b025550ad.pdf
2018-02-20
11
24
شرکت نفت ایران و انگلیس
اتحادیه کارگری
مصدق
حزب توده
محمدرضا
علم
mralam36 @yahoo.com
1
دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه شهید چمران اهواز
AUTHOR
سکینه
کاشانی
psychosophia025@gmail.com
2
کارشناس ارشد تاریخ دانشگاه شهید چمران اهواز
LEAD_AUTHOR
آبراهامیان، یرواند (1388). ایران بین دو انقلاب (از مشروطه تا انقلاب اسلامی). ترجمة حسن شمسآوری و دیگران. تهران: نشر مرکز.
1
آرشیو سازمان اسناد مجلس شورای اسلامی.
2
اسناد نفت و نطقها و نامههای تاریخی. تهران: راستین. [بیتا].
3
بختیار، تیمور (1335). سیر کمونیزم در ایران. تهران: کیهان.
4
برهان، عبدالله (1378). کارنامه حزب توده. تهران: علم.
5
بزرگمهر، جلیل (1373). خاطرات جلیل بزرگمهر از دکتر محمد مصدق. تهران: ناهید.
6
بیل، جیمز؛ لویس، ویلیام (1368). مصدق، نفت ناسیونالیسم ایرانی. ترجمة عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات. تهران: نشر نو.
7
ترکمان، محمد (1359). تشنجات، درگیریهای خیابانی و توطئهها در دوران حکومت دکتر محمد مصدق. تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
8
جمعی از پژوهشگران (1387). حزب توده از شکلگیری تا فروپاشی. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی.
9
جوانشیر، ف. م (1359). تجربه 28 مرداد (نظری به تاریخ جنبش ملیشدن نفت ایران). بیجا: حزب توده ایران.
10
خدریزاده، علیاکبر(1382). «اعتصاب و شورش کارگران شرکت نفت در خوزستان». فصلنامه تاریخ معاصر ایران، شماره 26.
11
ذبیح، سپهر (1364). تاریخ جنبش کمونیستی در ایران. ترجمة محمدرفیعی مهرآبادی. تهران: مؤسسه مطبوعاتی عطائی.
12
ذبیح، سپهر (1381). ایران در دوره دکتر مصدق. ترجمة محمدرفیعی مهرآبادی. تهران: مؤسسه مطبوعاتی عطائی.
13
روحانی، فواد (1352). تاریخ ملیشدن صنعت نفت ایران. تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی.
14
روزنامه اطلاعات، شماره 7481، 10/1/1330.
15
روزنامه اطلاعات، شماره 7484، 14/1/1330.
16
روزنامه اطلاعات، شماره 7493، 25/1/1330.
17
روزنامه اطلاعات، شماره 7479، 7/1/1330.
18
روزنامه اطلاعات، شماره 7498، 31/1/1330.
19
ساتن، الول (1372). نفت ایران. ترجمة رضا رئیسطوسی. [بیجا]: صابرین.
20
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران: شماره 5875/293
21
طاهر احمدی، محمود (1378). درآمدی بر اتحادیههای کارگری خوزستان. گفتگو، شماره 25.
22
عاقلی، باقر (1369). روز شمار تاریخ ایران. تهران: نشر گفتار.
23
عاقلی، باقر (1372). روز شمار تاریخ ایران. تهران: نشر گفتار.
24
عظیمی، فخرالدین (1372). بحران دموکراسی در ایران (1320-1332). ترجمة عبدالرضا هوشنگ مهدوی و بیژن نوذری. تهران: البرز.
25
علم، مصطفی (1371). نفت، قدرت و اصول. ترجمة غلامحسین صالحیار. تهران: اطلاعات.
26
کیبل، جیمز (1377). طرح سری مداخله در آبادان. ترجمة جمشید زنگنه. تهران: روزنه.
27
گازیورسکی، مارک.ج (1371). سیاست خارجی آمریکا و شاه. ترجمة فریدون فاطمی. تهران: نشر مرکز.
28
گذشته چراغ راه آینده است (1357). تهران: جامی.
29
گفتارهای رادیو تهران دربارة نفت (بیتا). مجموعه کتابخانه مرکزی مناطق نفتخیز جنوب.
30
مکی، حسین (1358). سالهای نهضت ملی. تهران: علمی.
31
مکی، حسین (1362). کتاب سیاه. تهران: نشر ناشر.
32
نجاتی، غلامرضا (1373). جنبش ملیشدن صنعت نفت ایران و کودتای 28 مرداد 32. چاپ هفتم. تهران: نشر انتشار.
33
وزیری، شاهرخ (1380). نفت و قدرت در ایران (ازقنات تا لوله). ترجمة مرتضی ثاقبفر. تهران: عطائی.
34
ORIGINAL_ARTICLE
تاریخچه تأسیس نخستین مدارس نوین در کرمانشاه (1278-1285ش)
بررسی تاریخچه مدارس نوین کرمانشاه را میتوان مقدمه ای بر سیر تحولات فرهنگ نوین و موسسات جدید تمدنی و مدخلی بر تاریخ تحولات فرهنگی غرب کشور دانست. تاسیس مدارس نوین کرماتنشاه در عصر مظفرالدین شاه موضوع بررسی این مقاله است. این پژوهش با تکیه بر کتب و مدارک موجود در تاریخ فرهنگی منطقه غرب ایران با رویکردی توصیفی چگونگی تاسیس نخستین واحدهای آموزشی به سبک نوین در کرمانشاه را بررسی قرار میکند و میکوشد موانع ساختاری در تحکیم نهادهای نوین آموزشی را نشان دهد
https://localhistories.journals.pnu.ac.ir/article_4552_1ed01563789a2204c8850a1c3eb0cac3.pdf
2018-02-20
25
36
مدارس نوین
کرمانشاه
مدرسه محتشمیه
مدرسه اسلامیه
مدرسه علمیه اسلامیه
محمدعلی
علوی کیا
alialavikia1@gmail.com
1
کارشناس ارشد تاریخ
LEAD_AUTHOR
اوبن، اوژن (1362). ایران امروز. ترجمه علیاصغر سعیدی. تهران: زوار.
1
بلوکباشی، علی (1385). چالشهای اجتماعی و فرهنگی در بنیانگیری آموزش نوین، حافظ. شماره 32.
2
رینگر، ام. مونیکا (1379). مدارس نوین در یران قرن نوزدهم. ایران نامه. سال 18. شماره 70.
3
رینگر، ام. مونیکا (1381). آموزش دین و گفتمان اصلاح فرهنگی در دوران قاجار. ترجمه مهدی حقیقتخواه. تهران: ققنوس.
4
سازمان اسناد ملی ایران: برگههای احصائیه مدارس ایران. کرمانشاه (1332ق): سند شماره29726841.
5
سلطانی، عبدالحسینخان (1305). سالنامه معارف کرمانشاهان. کرمانشاه: مطبعه سعادت.
6
سلطانی، محمدعلی (1378). احزاب سیاسی و انجمنهای سری در کرمانشاه. تهران: سها.
7
سنجابی، علیاکبرخان سردارمقتدر (1380). ایل سنجابی و مجاهدت ملی ایران. تحریر و تحشیه کریم سنجابی. تهران: شیرازه.
8
فریدالملک همدانی (1353). خاطرات فرید. گردآوری مسعود فرید. تهران: زوار.
9
علویکیا، محمدعلی؛ رستمی گوران، محسن (1384). تاریخ آموزش و پرورش نوین کرمانشاه. (1278-1332ش). کرمانشاه: طاقبستان.
10
غیرت کرمانشاهی، عبدالکریم (1338). کلیات آثار سید عبدالکریم غیرت. بهکوشش محمدسعید غیرت. تهران: چاپخانه فردوسی.
11
کرمانشاهی، احمد آقا (1373). مرات الاحوال جهان نما. قم: انتشارات انصاریان.
12
کیوان سمیعی، غلامرضا (1363). زندگانی سردار کابلی. تهران: زوار.
13
گروته، رنه (1369). سفرنامه گروته. ترجمه جلیلوند. تهران: مرکز.
14
لاهوتی، ابوالقاسم (1358). کلیات اشعار لاهوتی. تهران: امیرکبیر.
15
معتمدی، فرجالله؛ ساری اصلان، امانالله (1385). نهضت مشروطیت در کرمانشاه وکنگاور. بهکوشش محمدعلی سلطانی. تهران: سها.
16
ناطق، هما (1381). کارنامه فرهنگی فرنگ. تهران: البرز.
17
هندسی، ایرج (1384). مصاحبه.
18
ORIGINAL_ARTICLE
جغرافیای تاریخی شهر دوین و جایگاه آن در مناسبات ایران و بیزانس در روزگار ساسانیان
بررسی جغرافیای تاریخی شهرهایی که در دورههایی از تاریخ، اهمیت سیاسی، نظامی، اقتصادی و مذهبی ویژهای داشتهاند، باعث میشود که تحلیل و تعلیل دقیقتری از رویدادهای آن دوران صورت گیرد. از جمله این شهرها بایستی به شهر مرزی دوین اشاره کرد که به لحاظ موقعیت جغرافیایی از جایگاه ویژهای برخوردار است؛ گرچه قدمت این شهر به هزاره سوم پیش از میلاد میرسد، اما رشد و گسترش آن به اواسط قرن چهارم میلادی باز میگردد. بهصورتیکه در همین زمان جایگزین پایتخت قبلی ارمنستان یعنی آرتاشات شد و پس از انقراض سلسه اشکانیان ارمنستان، به عنوان مرزبان نشین انتخاب گردید. در واقع این پژوهش در پی آن است تا به موقعیت جغرافیایی این شهر پرداخته و به چرایی اهمیت آن در دایره رقابتهای ایران و بیزانس بپردازد. برای نیل به این هدف تلاش شده است از شیوه پژوهشهای تاریخی (توصیفی ـ تحلیلی) و بر اساس شواهد موجود و نظریات پژوهشگران، استفاده شود. یافتههای این پژوهش حاکی از این است که اهمیت سیاسی- نظامی، اقتصادی- تجاری و مذهبی این شهر، برخاسته از موقعیت ژئوپلیتکی آن بود؛ چنانکه تصرف این شهر توسط ایران و بیزانس به منزله تسلط بر مناطق بینالنهرین و مناطق ساحلی دریای سیاه به شمار میرفت و از این مناطق میتوانستند به راحتی مرکز حکومت یکدیگر را مورد تهدید قرار دهند. از لحاظ اقتصادی و مذهبی نیز به عنوان یکی از مراکزی بود که تبادلات تجاری دو کشور در آنجا صورت میگرفت و در مواقع خاص شوراهای دینی در آنجا تشکیل میشد.
https://localhistories.journals.pnu.ac.ir/article_4553_e2bb757686e5d38d692bb6e771ca95f4.pdf
2018-02-20
37
52
ارمنستان
دوین
آرشاکونی
ساسانیان
بیزانس
پرویز
حسین طلایی
1
استادیار تاریخ ایران باستان، دانشگاه شهید باهنر کرمان
LEAD_AUTHOR
آگاتانگغوس (1380). تاریخ ارمنیان. ترجمه گارون سارکسیان. تهران: نائیری.
1
ابناثیر، عزالدین علی (1371). تاریخ کامل بزرگ اسلام و ایران. ترجمه عباس خلیلى. ابوالقاسم حالت. تهران: مؤسسه مطبوعات علمی.
2
ابنالفقیه همدانى، ابوبکر احمد بن محمد بن اسحاق (1349). ترجمه مختصرالبلدان (بخش مربوط به ایران)، ترجمه ح. مسعود. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
3
ﺑﺎﻏﺪاﺳﺎرﻳﺎن، ادﻳﻚ (1380). تاریخ کلیسای ارمنی. تهران: [بیجا].
4
بلاذرى، أبو الحسن أحمد بن یحیى (1337). فتوح البلدان، ترجمه محمد توکل. تهران: نقره.
5
بیوار، ا. د. ه (1383). «تاریخ سیاسی ایران در دوره اشکانیان». تاریخ ایران. گردآورنده احسان یار شاطر. ترجمه حسن انوشه. تهران: امیرکبیر.
6
پاوستوس بوزند (فوستوس) (1383). تاریخ ارمنیان. ترجمه گارون سارکسیان. تهران: نائیری.
7
پیگولوسکایا، نیناویکتوروونا (1372). اعراب، حدود مرزهای روم شرقی و ایران در سدههای چهارم ـ ششم میلادی. ترجمه عنایتالله رضا. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
8
پیگولوسکایا، نیناویکتوروونا (1387). شهرهای ایران: در روزگار پارتیان و ساسانیان. ترجمه عنایتالله رضا. تهران: علمی و فرهنگی.
9
خداوردیان، ک.س و دیگران (1360). تاریخ ارمنستان. ترجمه ادیک باغداساریان (ا.گرمانیک). تهران: [بینا].
10
دریایی، تورج (1383). شاهنشاهی ساسانی. ترجمه مرتضی ثاقب فر. تهران: ققنوس.
11
سارکسیان، ک. خ و دیگران (1360). تاریخ ارمنستان. ترجمه ا. گرمانیک. تهران: [بی نا].
12
شیپمان، کلاوس (1384). مبانی تاریخ ساسانیان. ترجمه کیکاوس جهانداری. تهران: فرزان روز.
13
طبری، محمدبن جریر (1375) تاریخ طبری یا تاریخ الرسل و الملوک. ترجمه ابوالقاسم پاینده. تهران: اساطیر.
14
فرای، ریچارد (1383). «تاریخ سیاسی ساسانیان». تاریخ ایران ایران از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانی. گردآورنده احسان یارشاطر. ترجمه حسن انوشه. چاپ چهارم. تهران: امیرکبیر. ص 217-276.
15
کریستین سن، آرتور (1375). ایران در زمان ساسانیان. ترجمه رشید یاسمی. چاپ نهم. تهران: دنیای کتاب.
16
لانگ، دیوید مارشال (1383). «ایران، ارمنستان و گرجستان». تاریخ ایران، گردآورنده احسان یارشاطر، ترجمه حسن انوشه، چاپ چهارم. تهران: امیرکبیر. صص 617-649.
17
مقدسى، أبوعبدالله محمد بن أحمد (1361). أحسن التقاسیم فى معرفة الأقالیم. ترجمه علینقى منزوى. تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان ایران.
18
موسی خورنی (1380). تاریخ ارمنیان، ترجمه و حواشی ادیک باغداساریان (ا.گرمانیک). تهران: [بی نا].
19
میرحیدر، دره (1380). مبانی جغرافیای سیاسی. چاپ نهم. تهران: سمت.
20
ورستاندیک، آندره (1386). تاریخ امپراتوری اشکانیان. ترجمه محمود بهفروزی. تهران: جامی.
21
ویدن گرن، گئو (1377). دینهای ایران. ترجمه منصور فرهنگ. تهران: آگاهان ایده.
22
وینتر، انگلبرت؛ دیگناس، بئاته (1386). روم و ایران (دو قدرت جهانی در کشاکش و همزیستی). ترجمه کیکاوس جهانداری. تهران: فرزان روز.
23
ORIGINAL_ARTICLE
تأثیر مجادلات اهل طریقت و اهل شریعت بر تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی شهر کرمان در دوره قاجار از 1210 تا 1264ق
همزمان با رقابت عناصر عشیرهای افشاریه، زندیه و قاجاریه، نزاع دو جبهه فکری شیعی اهل طریقت نعمتاللهیه و اهل شریعت به سردمداری مجتهدان اصولی در شهر کرمان تشدید یافت و به قتل مشتاقعلیشاه و یکی از ابدالش انجامید. این دودستگی بر رخدادهای بعدی شهر کرمان بسیار تأثیرگذار بود. قاجاریه در مرحله تثبیت که مقارن عصر فتحعلیشاه بود، ناگزیر خود را به نهادهای شهری که علما و روحانیون از قدرتمندترین آنها محسوب میشدند، نزدیک کرد؛ اتخاذ این سیاست، صوفیه را در معرض فشار و تهدید قرار داد. در دوره سلطنت محمدشاه، اهل شریعت شهرکرمان با اجرای شریعت، تفوق اهل طریقت را به چالشگرفتند. توضیح وقایع و بیان آثار و پیامدهای این دودستگی، موضوع پژوهش حاضر است. بررسی منابع و اسناد و تحلیل دادههای تاریخی، نشان از مجادله و مخاصمه این دو گروه متنفذ شهرکرمان در دوران سلطنت سه پادشاه اول سلسله قاجار دارد.
https://localhistories.journals.pnu.ac.ir/article_4554_6c9b20461d6e601473aef2a0a3cd1ae5.pdf
2018-02-20
53
66
کرمان
قاجاریه
اهل طریقت
اهل شریعت
مهری
ادریسی
m_edrisi@pnu.ac.ir
1
دانشیار، دانشگاه پیام نور
LEAD_AUTHOR
علی
عبداللهی نیا
aliabdollahinia@yahoo.com
2
دانشجوی دکترای تاریخ، دانشگاه پیام نور؛
AUTHOR
علی رضا
علی صوفی
3
دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه پیام نور
AUTHOR
داریوش
رحمانیان
rahmanian.dariush@gmail.com
4
دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه تهران
AUTHOR
آصف (رستمالحکما)، محمدهاشم (1357). رستمالتواریخ. به اهتمام محمد مشیری. چاپ سوم. تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی.
1
احمدی کرمانی، شیخ یحیی (1386ش). فرماندهانکرمان. تصحیح محمدابراهیم باستانیپاریزی. چاپ پنجم. تهران: نشر علم.
2
اصفهانی (نورعلیشاه)، محمدعلی؛ رونقعلیشاه کرمانی، احمدبن حاجعبدالواحد نظامعلیشاه (1348). جنّاتالوصال. به سعی جواد نوربخش. [بیجا] : خانقاه.
3
اعتمادالسلطنه، محمدحسن (1367). تاریخ منتظم ناصری. تصحیح محمداسماعیل رضوانی. ج 3. تهران: دنیای کتاب.
4
اعتمادالسلطنه، محمدحسن (1367). مرآتالبلدان. تصحیح محمداسماعیل رضوانی و میرهاشم محدث. ج 2 و 3: تهران: مؤسسة انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
5
الگار، حامد (1354). نقش روحانیت پیشرو در جنبش مشروطیت. ترجمه ابوالقاسم سری. چاپ دوم. تهران: توس.
6
اعتمادالسلطنه، محمدحسن (1369). شورش آقاخان محلاتی و چند مقاله دیگر. ترجمة ابوالقاسم سری. تهران: توس.
7
باستانی پاریزی، محمدابراهیم (1336). آسیای هفتسنگ. چاپ پنجم. تهران: دنیای کتاب.
8
اعتمادالسلطنه، محمدحسن (1355). وادی هفتواد (بحثی در تاریخ اجتماعی و آثار تاریخی کرمان) . چاپ سوم. تهران: انجمن آثار ملی.
9
اعتمادالسلطنه، محمدحسن (1371). حماسه کویر. چاپ سوم. قم: نشرخرم.
10
اعتمادالسلطنه، محمدحسن (1382). فرمانفرمای عالم. چاپ دوم. تهران: علمی.
11
اعتمادالسلطنه، محمدحسن (1391). بارگاه خانقاه در کویر هفت کاسه. چاپ دوم. تهران: علم.
12
پوراحمد، احمد (1370). جغرافیا و ساخت شهر کرمان. تهران: جهاددانشگاهی.
13
تنکابنی، میرزا محمدبن سلیمان (1383). قصصالعلما. به کوشش محمدرضا برزگر خالقی و عفت کرباسی. تهران: علمی و فرهنگی.
14
دانشور، محمد (1388). چهرههای ماندگار کرمان. کرمان: مرکز کرمانشناسی.
15
دانشور، محمد (1388). محلههای قدیمی شهر کرمان. کرمان: مرکز کرمانشناسی.
16
زرینکوب، عبدالحسین (1362). ارزش میراث صوفیه. چاپپنجم. تهران : امیرکبیر.
17
ساروی، محمد فتحالله (1371). تاریخمحمدی «احسنالتواریخ». به اهتمام غلامرضا طباطبایی مجد. تهران: امیرکبیر.
18
ساروی، محمد فتحالله (بیتا). تاریخ ایران. ترجمة سید محمد فخر داعی. چاپ هفتم. تهران: افسون.
19
شیرازی، محمدمعصوم (بیتا). طرائقالحقایق. تصحیح محمدجعفر محجوب. تهران: ا نتشارات سنایی.
20
شیروانی، زینالعابدین (بیتا). ریاضالسیاحه. تصحیح اصغر حامد ربانی. تهران: سعدی.
21
شیروانی، زینالعابدین (1370). حدائقالسیاحه. پاریس: انتشارات نور.
22
قائممقام فراهانی، میرزاابوالقاسم (1373). منشأت. بهکوشش سید بدرالدین یغمایی. چاپ دوم. تهران: انتشارات شرق.
23
کرمانی، ناظمالاسلام (1346). تاریخ بیداری ایرانیان. مقدمه. به اهتمام سعیدی سیرجانی. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
24
مدرسی چهاردهی، نورالدین (1361). سیری در تصوف. چاپ دوم. تهران: انتشارات اشراقی.
25
ملکم، سرجان (1380). تاریخ کامل ایران. ترجمة میرزا اسماعیل حیرت. تهران: افسون.
26
منشی کرمانی، محمدامین (1391). جغرافیای ایالت کرمان در عهد ناصری. تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
27
نامی اصفهانی، محمدصادق موسوی (1363) تاریخ گیتیگشا در تاریخ خاندان زندیه. همراهبادوذیلازمیرزاعبدالکریم بنعلیرضاالشریفوآقامحمدرضایشیرازی.تهران: اقبال.
28
نفیسی، سعید (1384). تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دورة معاصر. تهران: اهورا.
29
نیکپور، مجید (1383). نام آوران علم و اجتهاد کرمان «از قاجاریه تا پهلوی». تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
30
وزیری کرمانی، احمدعلیخان (1376). جغرافیای کرمان. تصحیح محمدابراهیم باستانیپاریزی. چاپ چهارم. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
31
وزیری کرمانی، احمدعلیخان (1386). جغرافیای بلوچستان. تصحیح محمدرضا نصیری. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
32
همت کرمانی (متدین)، محمود (1378). تاریخ کرمان. چاپ ششم. تهران: گلی.
33
ORIGINAL_ARTICLE
کشاورزی در ولایت نیشابور از برآمدن طاهریان تا یورش مغولان
ولایت نیشابور از دیرباز یکی از مناطق خوشآبوهوا و سرسبز شرق ایران بوده و منابع چشمگیر آب آن و خاک مستعدش برای کشت و برز، این ناحیه را به یکی از نواحی مهم کشاورزی در خراسان بدل ساخته بود. کشاورزی در ولایت نیشابور در سدههای 3ـ6ق یکی از پررونقترین ادوار خویش را تجربه کرد؛ اگرچه در این مدت در اثر عوامل مختلف گاه با فراز و فرود روبهرو بوده است.مقاله حاضر با توصیف کشتورزی در ولایت نیشابور و موضوعات مختلف پیرامون آن در این دوره و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی میکوشد از تطور کشاورزی در این ولایت و عوامل موثر بر آن سخن گوید. نتیجه این بررسی نشان میدهد کشاورزی در این ولایت در سده 3ق دوران اوج خود را طی میکرد و با زوال تدریجی آن در سده های بعد در اثر عوامل گوناگون به نازل ترین سطح خود در سدهخ 6 ق رسید.
https://localhistories.journals.pnu.ac.ir/article_4555_abe8862d192d6c18bd98a382ff49f47e.pdf
2018-02-20
67
82
کشاورزی
نیشابور
سدههای 3ـ6ق
نظام آبیاری
دورههای طاهری
سامانی
غزنوی و سلجوقی
حمیدرضا
ثنائی
hamid_sanaei@yahoo.com
1
استادیار تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد
LEAD_AUTHOR
ابنحوقل، ابوالقاسم محمد (1938-1939م). صورة الارض. لیدن: بریل.
1
ابنرسته، ابوعلی احمد (1892م) الأعلاق النفیسه. تصحیح دخویه. لیدن: بریل.
2
ابنفندق، ابوالحسن علی (1361). تاریخ بیهق. تصحیح احمد بهمنیار. [بیجا]: کتابفروشی فروغی.
3
ابنکثیر، ابوالفداء اسماعیل (1408ق). البدایة و النهایة. تحقیق: علی شیری. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
4
ابنناصرالدین، شمسالدین (1993م). توضیح المشتبه. تحقیق: محمدنعیم العرقسوسی. بیروت: مؤسسة الرساله.
5
اسفزاری، معینالدین زمچی (1338). روضات الجنات فی اوصاف مدینة هرات. تصحیح سید محمدکاظم امام. تهران: دانشگاه تهران.
6
اصطخری، ابواسحاق ابراهیم (1927م). مسالک الممالک. تصحیح دخویه. لیدن: بریل.
7
افشین، یدالله (1373). رودخانههای ایران. [بیجا]: وزارت نیرو.
8
افضلالملک، غلامحسین [بیتا]. سفرنامة خراسان و کرمان. تصحیح قدرتالله روشنی. تهران: توس.
9
انوری (1372). دیوان. به کوشش محمدتقی مدرس رضوی. [بیجا]: علمی و فرهنگی.
10
باخرزی، علی بن حسن (1414ق). دمیة القصر و عصرة أهل العصر. تحقیق محمد التونجی. بیروت: دارالجیل.
11
بارتولد، ویلهلم (1377). جغرافیای تاریخی ایران. ترجمة همایون صنعتیزاده. تهران: بنیاد موقوفات افشار.
12
باسورث، کلیفورد ادموند (1381). «تاریخ سیاسی و دودمانی ایران (390ـ614ق/1000ـ1217م)». تاریخ ایران کمبریج. جلد پنجم. گردآوری: جی. آ. بویل. ترجمة حسن انوشه. تهران: امیرکبیر.
13
باسورث، کلیفورد ادموند (1385). تاریخ غزنویان. ترجمة حسن انوشه. تهران: امیرکبیر.
14
باسورث، کلیفورد ادموند (1379). «دورة اول غزنوی» تاریخ ایران کمبریج. جلد چهارم. گردآوری: ریچارد فرای. ترجمة حسن انوشه. تهران: امیرکبیر.
15
بغدادی، صفیالدین (1412ق). مراصد الإطّلاع علی اسماء الأمکنة و البقاع. بیروت: دارالجیل.
16
بیهقی، ابوالفضل محمد (1350). تاریخ. تصحیح علیاکبر فیاض. مشهد: دانشگاه فردوسی.
17
ثعالبی، ابومنصور عبدالملک (1368). تاریخ ثعالبی (مشهور به غرر أخبار ملوک الفرس و سیرهم). ترجمة محمد فضائلی. [بیجا]: نشر نقره.
18
ثعالبی، ابومنصور عبدالملک (1377). ثمار القلوب فی المضاف و المنسوب. ترجمة رضا انزابینژاد. مشهد: دانشگاه فردوسی.
19
ثعالبی، ابومنصور عبدالملک [بیتا]. لطائف المعارف. تحقیق: ابراهیم ابیاری و حسن کامل صیرفی. [بیجا]: دار إحیاء الکتب العربیة..
20
ثعالبی، ابومنصور عبدالملک (1375). یتیمة الدهر فی محاسن أهل العصر. تحقیق محمد محییالدین عبدالحمید. قاهره: [بینا].
21
ثنائی، حمیدرضا (1391). «رویارویی اعیان خراسان و ماوراءالنهر با سیاستهای مالی سامانیان و غزنویان با تأکید بر سیاستهای مالی ایشان در نیشابور». تاریخ و فرهنگ. ش 88 . بهار و تابستان.
22
حاکم نیشابوری، ابوعبدالله (1375). تاریخ نیشابور. ترجمه و اضافات محمد بن حسین خلیفه نیشابوری. تقدیم، تصحیح و تعلیق محمدرضا شفیعی کدکنی. [بیجا]: نشر آگه.
23
حدود العالم من المشرق الی المغرب. تقدیم: بارتولد. تعلیق: مینورسکی. ترجمة مقدمه و تعلیقات: میرحسین شاه. تصحیح مریم میراحمدی و غلامرضا ورهرام. تهران: دانشگاه الزهراء. 1372.
24
دهخدا، علیاکبر (1325-1352). لغتنامه. تهران: دانشگاه تهران.
25
سایکس، سرپرسی (1363). تاریخ ایران. ترجمة محمدتقی فخر داعی گیلانی. تهران: دنیای کتاب.
26
سمعانی، ابوسعد (1419ق). الأنساب. تعلیق: عبدالله عمر البارودی. بیروت: دارالفکر.
27
صفی، فخرالدین علی کاشفی (1336). لطائف الطوائف. به کوشش احمد گلچینمعانی. تهران: اقبال.
28
طاهری، علی (1380). درآمدی بر جغرافیا و تاریخ نیشابور. نیشابور: شادیاخ.
29
عتبی، ابونصر (1345). تاریخ یمینی. ترجمة جرفادقانی. به کوشش جعفر شعار. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
30
فارسی، عبدالغافر (1362). المنتخب من السیاق. به کوشش محمدکاظم محمودی. قم: جامعة مدرسان حوزه.
31
فرای، ریچارد (1375). عصر زرین فرهنگ ایران. ترجمة مسعود رجبنیا. تهران: سروش.
32
فروزانی، سیدابوالقاسم (1387). تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دورة سامانیان. تهران: سمت.
33
کریستنسن، آرتور (1385). ایران در زمان ساسانیان. ترجمة رشید یاسمی. تهران: صدای معاصر.
34
کلاویخو (1337). سفرنامه. ترجمة مسعود رجبنیا. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
35
گردیزی، ابوسعید عبدالحی (1363). تاریخ گردیزی. تصحیح عبدالحی حبیبی. تهران: دنیای کتاب.
36
لمبتون، آن. ک. س (1339). مالک و زارع در ایران، ترجمة منوچهر امیری، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
37
متز، آدام (1388). تمدن اسلامی در قرن چهارم هجری، ترجمة علیرضا ذکاوتی قراگزلو، تهران: امیرکبیر.
38
مستوفی، حمدالله (1915م). نزهةالقلوب. تصحیح لسترنج. لیدن: بریل. لندن: لوزاک و شرکاء.
39
معلوف، لویس (1998م). المنجد. بیروت: دارالمشرق.
40
مقدسی، ابوعبدالله محمد (1906م). أحسن التقاسیم فی معرفة الأقالیم. تصحیح دخویه. لیدن: بریل.
41
ملویل، چارلز (1348). «زلزلهها در تاریخ نیشابور». ترجمة ترکاندخت ثقةالاسلامی و باقر شیرازی. اثر. ش7-9.
42
مولوی، عبدالحمید (2535). آثار باستانی خراسان. [بیجا]: انجمن آثار ملی.
43
ناجی، محمدرضا (1386). فرهنگ و تمدن اسلامی در قلمرو سامانیان. تهران: امیر کبیر.
44
نرشخی، ابوبکر (1351). تاریخ بخارا، ترجمة ابونصر قباوی. تلخیص محمد بن زفر. تصحیح مدرس
45
46
رضوی. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
47
نظامالملک توسی، ابوعلی حسن (1364). سیرالملوک (سیاستنامه). [بیجا]: علمی و فرهنگی.
48
ولایتی، سعدالله (1379). «مهمترین عوامل مؤثر بر تغییرات کیفی آبخان دشت نیشابور». تحقیقات جغرافیایی. سال 15. ش 58ـ59 . پاییز و زمستان.
49
همایی، جلال (1318). غزالینامه. تهران: کتابخانة تهران.
50
یاقوتحموی، ابوعبدالله (1414ق). معجم البلدان. تصحیح احسان عباس. بیروت: دارالغرب الاسلامی.
51
یعقوبی، احمد بن ابییعقوب (1422ق). البلدان. بیروت: دارالکتب العلمیه.
52
7 مرداد 1391- shamkannews.blogfa.com,
53
ORIGINAL_ARTICLE
بازشناسی جغرافیای سیاسی سرحدات حکومت طاهریان (با تأکید بر نقش ناهمواریهای جغرافیایی)
جغرافیا به عنوان بستر تاریخ همواره نقش مهمی در شکلدهی به تحولات تاریخی ایفا کرده است. بیان وضعیت جغرافیایی یک منطقه از حیث موقعیت و اقلیم سبب درک بهتر رویدادهای سیاسی میشود و حتی بسیاری از مجهولات و نکات مبهم تاریخی را قابل فهم خواهد کرد. این پژوهش، از نوع پژوهشهای کیفی و به دنبال یافتن عوامل جغرافیایی مؤثر بر شکلگیری حدود سرحدّات حکومت طاهریان است. اتکا منابع تاریخی بر ارائة گزارش رویدادهای سیاسی، ناخواسته سبب کمتوجهی مورّخان و راویان به مکان شکلگیری آن حوادث شده است. بر این اساس برای بازشناسی قلمرو طاهریان از منابع غیرتاریخنگارانه، بهویژه کتابهای جغرافیایی استفاده شده است. تاکنون نقش عوامل جغرافیایی در تشکیل سرحدات حکومت طاهریان، موضوع پژوهش مستقلی قرار نگرفته و فقط در چند کتاب مرتبط با تاریخ سلسله طاهری بهصورت گذرا و کلی به حدود جغرافیای سیاسی آنان اشاراتی شده است. در نوشته حاضر سرحدات طاهریان بر مبنای جهتهای چهارگانه و با حفظ ترتیب تاریخی حاکمان طاهری دوباره ترسیم شده است. در پایان با مراجعه به نقشههای موجود در چند اطلس معتبر داخلی و خارجی، میزان انطباق گزارشهای منابع مکتوب و نقشههای مزبور اعتبارسنجی نقشهای جدید پیشنهاد شده است.
https://localhistories.journals.pnu.ac.ir/article_4556_bfcf38412a7c38e18c660526d1073e5e.pdf
2018-02-20
83
100
طاهریان
قلمرو
سرحدات
ناهمواریها
اطلسهای تاریخی
قاسم
قریب
ghasem.gharib@mail.um.ac.ir
1
دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
جواد
عباسی
jahistorian@gmail.com
2
دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه فردوسی مشهد
LEAD_AUTHOR
ابناثیر، عزالدین (1385). الکامل فی التاریخ. بیروت: دارالصادر.
1
ابنخردادبه، عبیدالله بن عبدالله (1889م). المسالک و الممالک. بیروت: دارالصادر.
2
ابنخلدون، عبدالرحمن بن محمد (1408ق). تاریخ ابنخلدون. تحقیق خلیل شحادة. بیروت: دارالفکر.
3
ابناسفندیار، محمد بن حسن (بیتا). تاریخ طبرستان. تصحیح عباس اقبال. تهران: خاور.
4
ابنمسکویه، احمد بن محمد (1379). تجارب الامم و تعاقب الهمم. تحقیق ابوالقاسم امامی. تهران: سروش.
5
اخباری، محمد؛ نامی، محمدحسن (1388). جغرافیای مرز با تأکید بر مرزهای ایران. تهران: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
6
الإصفهانی، حمزه (بیتا). سنی ملوک الأرض و الأنبیاء. بیروت: منشورات دار مکتبة الحیاة.
7
اطلس تاریخی ایران. تهران: دانشگاه تهران. 1350.
8
اکبری، امیر (1384). تاریخ حکومت طاهریان از آغاز تا انجام. مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی؛ تهران: سمت.
9
باسورث، ادموند کلیفورد (1381). تاریخ سلسلههای اسلامی جدید راهنمای گاهشماری و تبارشناسی. ترجمه فریدون بدرهای. تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
10
باسورث، ادموند کلیفورد (1379). «طاهریان و صفاریان». تاریخ ایران کمبریج، ج4: از ظهور اسلام تا آمدن سلجوقیان. گردآوری ر.ن. فرای. ترجمة حسن انوشه. تهران: امیرکبیر.
11
بارتولد، و.و (1352). ترکستاننامه ترکستان در عهد هجوم مغول. ترجمة کریم کشاورز. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
12
تاریخ سیستان. تصحیح ملک الشعراء بهار. تهران: پدیده خاور. 1366.
13
ترکمنیآذر، پروین؛ پرگاری، صالح (1384). تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دورة صفاریان و علویان. تهران: سمت.
14
جعفری، علی؛ جعفری، فرشید؛ کجباف، علیاکبر (1390). «واکاوی اوضاع قهستان در قرنهای سوم و چهارم هجری». تاریخ در آیینة پژوهش، س 8، ش 2، تابستان ١٣٩٠
15
حاتمی، محمدرضا؛ لعلعلیزاده، محمد (1389). مبانی علم سیاست. تهران: دانشگاه پیام نور.
16
حدود العالم من المشرق الی المغرب. قاهره: دارالثقافیة للنشر. 1423ق.
17
رازپوش، شهناز (1374). «قارن وندیان و باوندیان در تاریخ ایران». تحقیقات اسلامی، سال 10. ش 1و 2.
18
سازمان نقشهبرداری کشور. اطلس ملی ایران "تاریخ". تهران: سازمان نقشهبرداری کشور. 1378.
19
شجاعیمهر، حسن (1392). درآمدی بر جغرافیای تاریخی فرارود (در سدههای نخستین اسلامی). تهران: سمت.
20
طاهری، ابوالقاسم (1389). اصول علم سیاست. تهران: دانشگاه پیام نور.
21
طبری، محمد بن جریر (1387). تاریخ الامم و الملوک. تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم. بیروت: دارالتراث.
22
عالمی، محمدرضا (1389). «اوضاع سیاسی بست در دوره اول عباسی تا پایان طاهریان». سخن. ش 9.
23
عظیمی، محمدعظیم (1390). درآمدی بر جغرافیای طبیعی افغانستان. کابل: انتشارات امیری.
24
فرای، ریچارد. ن (1358). عصر زرین فرهنگ ایران. ترجمة مسعود رجبنیا. تهران: سروش.
25
فرای، ریچارد. ن (1379). تاریخ ایران کمبریج. جلد4. ترجمه حسن انوشه. تهران: امیرکبیر.
26
کسایی، نورالله (1375). «هرات از طاهریان تا تیموریان». مقالات و بررسیها. ش 59 و 60 .
27
کیوانی، مهدی (1393). «طاهریان». تاریخ جامع ایران. ج 6 . زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی. تهران: مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.
28
گردیزی، عبدالحی بن ضحاک (1363). زین الاخبار. تصحیح عبدالحی گردیزی. تهران: دنیای کتاب.
29
گوردون ایست، دابلیو (1392). تاریخ در بستر جغرافیا. ترجمة حسین حاتمینژاد و حمیدرضا پیغمبری. تهران: پژوهشکده تاریخ اسلام.
30
لسترنج، گی (1364). جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی. ترجمة محمود عرفان. تهران: علمی و فرهنگی.
31
لینپول، استانلی (1389). طبقات سلاطین اسلام. ترجمة عباس اقبال. تهران: دنیای کتاب.
32
مرعشی، ظهیرالدین (1345). تاریخ طبرستان و رویان و مازندران. تصحیح محمدحسین تسبیحی. تهران: مؤسسه مطبوعاتی شرق.
33
مستوفی، حمدالله (1364). تاریخ گزیده. تصحیح عبدالحسین نوایی. تهران: امیرکبیر.
34
مقدسی، محمد بن احمد (1411ق). احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم. قاهره: مکتبة مدبولی.
35
منهاجالدین سراج جوزجانی، عثمان (1363). طبقات ناصری. تصحیح عبدالحی حبیبی
36
مونس، حسین (1385). اطلس تاریخ اسلام. ترجمه آذرتاش آذرنوش. تهران: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
37
مهرآبادی، میترا (1387). تاریخ سلسلههای محلی ایران. تهران: دنیای کتاب.
38
نفیسی، سعید (1335). تاریخ خاندان طاهری. تهران: اقبال و شرکاء.
39
یادگاری، عبدالمهدی (1387). طاهریان خراسان سلسله از یاد رفته در زنجیرة تاریخ ایران و فرهنگ و ادب آن. تهران: ژرف.
40
یاقوت حموی (1995م). معجمالبلدان. بیروت: دار صادر.
41
یعقوبی، احمد بن اسحاق (بیتا). تاریخ الیعقوبی. بیروت: دار صادر.
42
Elton, L. Daniel. http://www.iranicaonline.org/ articles/taherid-dynasty- 23/08/2017.
43
Sluglett, Peter & Currel, Andrew (2014). Atlas of Islamic History. London and New York: Routledge Taylor and Francis Group.
44
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی و تحلیل شورش و یاغیگری رضاخان جوزدانی در اطراف اصفهان (1337- 1329ق/ 1911-1919م)
کوتاه زمانی پس از تشکیل مجلس شورای ملی، مشکلات متعددی در عرصههای اجتماعی و سیاسی و اقتصادی به وقوع پیوست. این مشکلات، ناامنی را در حوزههای مختلف به همراه داشت که از آن جمله میتوان به ناآرامیها و شورشهای محلی در نقاط مختلف کشور اشاره کرد. به سبب خلاء قدرت و تحت تأثیر عوامل دیگر، ناامنی در مسیرهای ارتباطی شهرهای مختلف و اطراف آنها شکل گرفت که اصفهان نیز از این امر مستثنی نبود. دزدیها و غارتگری اشرار در مسیرهای مواصلاتی و حومه شهر، این ناحیه را به یکی از مناطق ناامن مرکزی تبدیل کرد. رضاخان جوزدانی یکی از این اشرار بود که فعالیتها و شورش وی از سال 1329 تا 1337ق / 1911-1919م ادامه داشت. اینکه چه عواملی باعث شرارت رضاخان جوزدانی شد؟ عملکرد او چگونه باعث ناامنی پیرامون اصفهان شد و اینکه چرا میتوان او را یاغی و بر فعالیتهای او عنوان شورش نهاد؟ سؤالهای اصلی این پژوهش است.این پژوهش ضمن پاسخگویی به سؤالات فوق، به بررسی و تحلیل شورش و یاغیگری رضاخان جوزدانی در منطقه اصفهان میپردازد. به نظر میرسد «عواملی چون قحطی، شیوع بیماریهای واگیردار، نبود حاکمی قدرتمند و دخالتهای بیگانگان در ایران» باعث رشد دزدی، غارتگری و یاغیگریها شد که رضاخان جوزدانی یکی از محصولات آن بود.
https://localhistories.journals.pnu.ac.ir/article_4557_b516340597482535da49dcdb3cbc69c6.pdf
2018-02-20
101
124
رضاخان جوزدانی
غارتگری
ناامنی
اصفهان
مشروطه
علی اکبر
جعفری
v.hasanpour@yahoo.com
1
دانشیار، دانشگاه اصفهان
LEAD_AUTHOR
مینا
معینی
mnmoeini89@gmail.com
2
دانشجوی دکتری، دانشگاه اصفهان
AUTHOR
محمد
ابراهیمی
ebrahimi.mohammad13@gmail.com
3
دانشجوی دکتری پژوهشگاه امام خمینی
AUTHOR
آبادیان، حسین(1385). ایران از سقوط مشروطه تا کودتای سوم اسفند. تهران: موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی.
1
آبراهامیان، یرواند(1391). ایران بین دو انقلاب. ترجمه احمد گل محمدی، محمدابراهیم فتاحی. تهران: نی.
2
آقا بخشی، علی؛ افشاری راد، مینو(1383). فرهنگ علوم سیاسی. تهران: انتشارات چاپار.
3
اسناد مؤسسه تاریخ معاصر ایران، شماره سند 1253.
4
الیوت، فلورنس(بیتا). فرهنگ سیاسی. ترجمه مهدی افشار. بیجا: انتشارات زرین.
5
انوری، حسن(1381). فرهنگ بزرگ سخن. تهران: انتشارات سخن.
6
اوبن، اوژن(1362). ایران امروز. ترجمه علیاصغر سعیدی. تهران: کتابفروشی زوار.
7
باستانی پاریزی، محمدابراهیم(1372). شاهنامه آخرش خوش است. تهران: عطائی.
8
بشیریه، حسین(1374). انقلاب و بسیج سیاسی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. چاپ دوم.
9
بهار، محمدتقی (1386). تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران: انقراض قاجاریه. تهران: امیرکبیر.
10
پورآرین، فؤاد (1385). انقلاب فراموششده. تهران: چاپار.
11
جابری انصاری، محمدحسن (بیتا). آگهی شهان از کار جهان. بیجا: بینا.
12
جابری انصاری، محمدحسن(1321). تاریخ اصفهان و ری و همه جهان. اصفهان: روزنامه و مجله خرد.
13
جابری انصاری، محمدحسن(1378). تاریخ اصفهان. تصحیح جمشید مظاهری. اصفهان: مشعل.
14
جعفری، علیاکبر (1391) «بررسی و تحلیل جنبشهای اجتماعی ایران از پیروزی نهضت مشروطیت تا سقوط قاجاریه 1304-1285ش/ 1925-1906م، مطالعه موردی جنبش شیخ محمد خیابانی»، مجله تاریخ فرهنگ و تمدن ایران و اسلام، شماره اول، صص125-151.
15
خلیلی، فضلالله (1394). مقدمهای بر تاریخ و فرهنگ مردم نجفآباد. نجفآباد: انتشارات مهر زهرا(س).
16
دانشورعلوی، نورالله (1377). جنبش وطنپرستان اصفهان و بختیاری. تهران: آنزان.
17
دهخدا (1373). لغتنامه دهخدا. تهران: بینا.
18
دولتآبادی، یحیى (1371). حیات یحیى. تهران: عطار.
19
رجایی، عبدالمهدی (1385) «فضای اجتماعی اصفهان پس از مشروطه از نگاه مقالات روزنامههای آن دوران»، مجله فرهنگ اصفهان، شماره 37 و 38، صص 20-31.
20
رجائی، عبدالمهدی (1386). اصفهان از انقلاب مشروطه تا جنگ جهانی اول. اصفهان: دانشگاه اصفهان.
21
روزنامه آفتاب، ش 9، 17 صفر 1330.
22
روزنامه انجمن مقدس ملی اصفهان، سال اول، ش 28، 3 جمادیالثانی 1325.
23
روزنامه انجمن مقدس ملی اصفهان، سال اول، ش 36، 29 رجب 1325.
24
روزنامه پروانه، سال اول، ش 3، 28 شوال 1328.
25
روزنامه زایندهرود، سال چهارم، ش 20، 14 ربیعالثانی 1332.
26
روزنامه زایندهرود، سال چهارم، شماره 2، 22 ذیقعده 1331.
27
روزنامه زایندهرود، سال چهارم، شماره 30، 3 رجب 1332.
28
روزنامه زایندهرود، سال دوم، ش 31، 17 رمضان 1328.
29
روزنامه زایندهرود، سال سوم، ش 3، 2 صفر 1329.
30
روزنامه مفتش ایران، سال پنجم، شماره 1، 2 ذیقعده 1332.
31
روزنامه مفتش ایران، سال هشتم، شماره 2، 13 رجب 1336.
32
سادات، سید محمود(1390) «سیر حوادث طغیان نایبی مبتنی بر اسناد ملی»، فصلنامه اسناد بهارستان، سال اول، شماره 1، صص 108- 137.
33
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما): تلگراف رضا جوزانی از اصفهان: برخورداری از عفو عمومی و گرفتن تأمین از اعتضادالسلطنه و تقاضای مقابله با صارم الدوله، 1336 ق، شناسه 892/210 ، 2 برگ.
34
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما): تلگرافهایی از اوضاع اصفهان به وزارت داخله و هیأت دولت: ناامنی راهها، تحصن تجار، خروج قشون روس و ورود پلیس جنوب، 1336 ق، شناسه 788/210 ، 5 برگ.
35
شفیعی نیکآبادی، علی (1372). گرکویه (جرقویه). بیجا: گلبن.
36
صابری، حسین (1379). تیران از گذشتههای دور تا امروز. اصفهان: یکتا.
37
عکاشه، اسکندرخان (1365). تاریخ ایل بختیاری (فرید مرادی، مصحح)، بیجا: فرهنگسرا.
38
عمید، حسن (1377). فرهنگ عمید. تهران: انتشارات امیرکبیر. چاپ دوازدهم.
39
عینالسلطنه، قهرمان میرزا سالور(1374). روزنامه خاطرات عینالسلطنه. تصحیح مسعود سالور، ایرج افشار. تهران: اساطیر.
40
غنی، سیروس(1377). ایران: برآمدن رضاخان برافتادن قاجار و نقش انگلیسیها. ترجمه حسن کامشاد. تهران: نیلوفر.
41
فوران، جان (1391). مقاومت شکننده. ترجمه احمد تدین. تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
42
قادری، خدایار (1379). جعفرقلی چرمهینی. بیجا: گلبن.
43
کتاب آبی (1366). به کوشش احمد بشیری، (ج 7). تهران: نشر نو.
44
کدی، نیکی آر (1381)، ایران دوران قاجار و برآمدن رضاخان. ترجمه مهدی حقیقت خواه. تهران: ققنوس.
45
کسروی، احمد(1383). تاریخ هجدهساله آذربایجان. تهران: امیرکبیر.
46
معین، محمد(1371). فرهنگ فارسی تهران: انتشارات امیرکبیر. چاپ هشتم.
47
نفیسی، مهدی (1386). از طبابت تا تجارت. تهران: نشر تاریخ ایران.
48
نوایی، عبدالحسین؛ بقایی، محمد (1379). نایبیان کاشان (بر اساس اسناد). تهران: انتشارات سازمان اسناد ملی ایران.
49
نورمحمدی، محمدجواد(1387). مجتهد نجفآبادی. اصفهان: انصار الامام المنتظر (عج).
50
نیکزاد امیرحسینی، کریم (1354). شناخت سرزمین بختیاری. اصفهان: نشاط.
51
هابس باوم، اریک(1390). یاغیان (عطاالله نوریان، ترجمه). تهران: نشر قطره.
52
والیزاده معجزی، محمدرضا(1380). تاریخ لرستان روزگار قاجار. بیجا: حروفیه.
53
یزدانی، علی (1382). دیباچه دیار نون. اصفهان:گویا.
54
مصاحبه با نوروزعلی محمدی، مصاحبهکننده مینا معینی، تاریخ مصاحبه 24/11/ 1394، ساعت 9:30 صبح.
55
مصاحبه با غلامرضا محمدی، مصاحبهکننده مینا معینی، تاریخ مصاحبه 26/11/ 1394، ساعت 8:30 صبح.
56
مصاحبه با رمضان جعفری، مصاحبهکننده مینا معینی، تاریخ مصاحبه 10/10/ 1394، ساعت 10 صبح.
57
مصاحبه با رمضان جعفری، مصاحبهکننده مینا معینی، تاریخ مصاحبه 10/10/ 1394، ساعت 10 صبح.
58
مصاحبه با مرتضیقلی عباسی، مصاحبهکننده مینا معینی، تاریخ مصاحبه 10/10/ 1394، ساعت 11:30 صبح.
59
مصاحبه با نصرالله عباسی ، مصاحبهکننده مینا معینی، تاریخ مصاحبه 10/10/ 1394، ساعت 11:30 صبح.
60
مصاحبه با محمود معینی، مصاحبهکننده مینا معینی، تاریخ مصاحبه 20/11/ 1394، ساعت 11:30 صبح.
61
مصاحبه با ابوالقاسم پورقیصر، مصاحبهکننده مینا معینی، تاریخ مصاحبه 28/9/1394، ساعت 8 شب.
62
منابع الکترونیکی:
63
محمدی جوزدانی، عبدالله (1392). «آغاز کار جعفرقلی و رضاخان جوزدانی». joozdan. Blogfa.com، بازیابی20 اسفند 1394.
64
بینا، «افسانه سه تفنگدار (رضاخان جوزدانی، جعفرقلی چرمهینی و علینقیچی)» (1394). joozdan.com، بازیابی 20 اسفند 1394.
65
ORIGINAL_ARTICLE
چرایی استقرار و استمرار سکونت ایل قاجار در کرانههای رود گرگان (907-1209ق / 1502-1794م)
طوایف قاجار تا زمان پایهگذاری پادشاهی (1209ق/1794م) برای چندین قرن در رویدادهای ایران تأثیرگذار بودهاند. هدف این نوشتار شناسایی دلایل استمرار سکونت ایل قاجار در استرآباد است که با روش «توصیفی – تحلیلی» انجام میگیرد.مسئله اصلی در این تحقیق: چرایی استقرار و استمرار سکونت ایل قاجار در استرآباد است و مدعای نویسنده این که برخلاف نظر برخی از نویسندگان، کوچ اجباری عامل اصلی سکونت ایل قاجار در این منطقه نبوده و برخلاف اقوام کوچانیده شدهای مانند گرجیها، لزگیها، کردها و لرها، شیوة برقراری مناسبات با اقوام مجاور، نقشی اساس در ماندگاری آنان در کرانههای رود گرگان داشته است.چنین فرض میشود که کوچانیدن قاجارها در زمان صفوی تنها عامل استمرار حضور این ایل نبوده و نتایج بررسیها نشان میدهد که هوشمندی سران قاجار در تبدیل تهدید ترکمنها به فرصت و نحوة ارتباطشان با همسایگان، عامل مهمی در استمرار حضور آنان در منطقه استرآباد بوده و ویژگیهای زیستمحیطی نیز امکان طراحی راهبرد سیاسی این ایل را در رسیدن به قدرت فراهم کرده است.
https://localhistories.journals.pnu.ac.ir/article_4558_618e1b594b45f2511327c26e80703d32.pdf
2018-02-20
125
136
: تاریخ محلی
استرآباد
قاجار
صفوی
ایلات
کوچ اجباری
محمدرضا
عسکرانی
askarani88@yahoo.com
1
استادیار، دانشگاه پیام نور
LEAD_AUTHOR
اسکندربیگ تـرکمان (1350). عالم آرای عـباسی. به اهتمام ایرج افشار. تهران: امیرکبیر.
1
اعتمادالسلطنه، محمدحسنخان (1363). تاریخ منتظم ناصری. تصحیح محمداسماعیل رضوانی. چاپ اول.تهران: دنیای کتاب.
2
اعتمادالسلطنه، محمدحسنخان (1367). مرآةالبلدان. به کوشش عبدالحسین نوایی و میرهاشم محدث. تهران: دانشگاه تهران.
3
اعتمادالسلطنه، محمدحسنخان (1373الف). تاریخ طبرستان. مقدمه، تحشیه و تعلیقات میترا مهرآبادی. چاپ اول.تهران: دنیای کتاب.
4
اعتمادالسلطنه، محمدحسنخان (1373ب). التدوین فی احوال جبال شروین؛ تاریخ سوادکوه مازندران. تصحیح مصطفی احمدزاده. تهران: فکر روز.
5
بدلیسی، شرفالدین بنشمسالدین (1343). شرفنامه؛ تاریخ مفصل کردستان. مقدمه و تعلیقات محمد عباسی. تهران: علمی.
6
بیگمحمدی، حسن (1386). مقدمهای بر جغرافیای تاریخی ایران. چاپ چهارم. اصفهان: دانشگاه اصفهان.
7
بیگباباپور، یوسف (1390). «معرفی نسخة خطی حقیقةالاخبار در نسبشناسی ایل قاجار». کتابماه؛ کلیّات. تهران: سال 4. مرداد. شماره 8 . ص 18-21.
8
پری، جان (1389). «آغامحمدخان و تأسیس سلسلة قاجار». تاریخ ایران کمبریج [جلد هفتم، قسمت دوم]؛ از نادرشاه تا زندیه. ویراستة پیتر آوری، گاوین هامبلی و چارلز ملویل. ترجمة تیمور قادری. چاپ سوم. تهران: مهتاب.
9
تاپر، ریچارد (1391). «قبایل در قرن هیجدهم و نوزدهم؛ بخش ششم». تاریخ ایران کمبریج[جلد هفتم، قسمت دوم] قاجاریه، ویراستة پیتر آوری، گاوین هامبلی و چارلز ملویل، ترجمة تیمور قادری. چاپ سوم. تهران: مهتاب.
10
تاریخ ایران کمبریج؛ [جلد اول: سرزمین ایران]. ترجمة تیمور قادری. چاپ اول. تهران: امیرکبیر.
11
تکمیلهمایون، ناصر (1392). خاستگاه تاریخی ایل قاجار. چاپ اول. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
12
تکمیلهمایون، ناصر؛ بلوکباشی، علی؛ ططری، علی (1388). «گفت و گو: دیروز و امروز؛ تاریخنگاری ایلات و عشایر». کتاب ماه تاریخ و جغرافیا. تهران: شماره 142. ص 8 - 15.
13
حسینی فسایی، میرزا حسن (1367). فارسنامه ناصری. تصحیح و تحشیه منصور رستگار فسایی. تهران: امیرکبیر.
14
خورموجی، محمدجعفر (1344). حقایق الاخبار ناصری. به کوشش حسین خدیوجم. تهران: زوار.
15
ذبیحی بیزکی، یدالله (1381 ). «ایل قاجار در مازندران از آغاز پیدایش تا به سلطنت رسیدن آقامحمدخان قاجار». استاد راهنما دکتر ناصر تکمیل همایون، مشاور الهامه مفتاح، پژوهشکده تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی (پایاننامه کارشناسی ارشد-تایپی).
16
رابینو، هـ . ل (1365). سفرنامة مازندران و استرآباد. ترجمة غلامعلی وحید مازندرانی. چاپ سوم. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
17
رضایی، احمد (1380). «پراکندگی اقوام در مازندران و گلستان». تهران: مجلة مطالعات ملی. پاییز. شماره 9. ص 257-280.
18
الزویری، محبوب (1382). «سیاهپوشان شورشیان ناشناخته عصر صفوی». مجله کتاب ماه تاریخ و جغرافیا. تهران: شماره 70 و 71. ص 50-54.
19
ساروی، محمدبن محمدتقی (1371). تاریخ محمدی (احسنالتواریخ). به کوشش غلامرضا طباطباییمجد. تهران: امیرکبیر.
20
سالور، سیما (1389). «تاریخنویسی شاهزادگان قاجاری؛ نمونهای از نسبنامه ایل قاجار، نمونهای از تاریخنویسی». مجله پیام بهارستان، تهران: دورة دوم. سال 2. شماره 7. ص 231-252.
21
سپهر کاشانی، محمدتقی (لسانالملک) (1337). ناسخالتواریخ؛ دورة کامل تاریخ قاجاریه. به کوشش جهانگیر قائم مقامی. تهران: امیرکبیر.
22
ستوده، منوچهر. (1374). از آستارا تا استرآباد؛ آثار و بناهای مازندران غربی. چاپ دوم. تهران: معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد ـ انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
23
سیدی طباء زواره، سیدحسین.(1377). «روند گسترش تدریجی قدرت قاجارها و تأمین وحدت سیاسی ایران». استاد راهنما دکتر رضا شعبانی، مشاور دکتر علی مصدق، گروه تاریخ دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی (پایاننامة کارشناسی ارشد- تایپی).
24
قاضی احمد قمی (1359). خلاصةالتواریخ. به اهتمام احسان اشراقی. تهران: دانشگاه تهران.
25
قرابیگلو، امین (1390). «ایل قاجار از فروپاشی صفویان تا ایجاد سلطنت 1135-1210ق». استاد راهنما سهراب یزدانی. مشاور حسین مفتخری. گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت معلم (پایاننامه کارشناسی ارشد- تایپی).
26
گلستانه، ابوالحسن (1344). مجملالتواریخ؛ شامل وقایع و رویدادهای سی و پنج ساله بعد از نادرشاه و ذیل زینالعابدین کوهمره ملقب بامیر در تاریخ زندیه. به اهتمام محمدتقی مدرس رضوی. چاپ دوم. تهران: ابنسینا.
27
لسترنج، گی (1367). جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی. ترجمة محمود عرفان. چاپ سوم. تهران: علمی ـ فرهنگی.
28
متولی حقیقی، یوسف (1389). «تأملی پیرامون علل و چگونگی مهاجرت کردها به خراسان». مجله فقه و تاریخ تمدن ملل اسلامی. شماره 23. ص 68–83 .
29
مرعشی حسینی، محمدخلیل (1328). مجمعالتواریخ. به اهتمام عباس اقبال، تهران: اقبال.
30
مشفقیفر، ابراهیم (1386). «بررسی اهداف سیاسی ـ نظامی کوچ و اسکان اجباری برخی طوایف ایلات ایران از اوایل قرن 11 تا اواخر قرن 13 قمری». مجلة گنجینة اسناد. تهران: شماره 67. ص 25-44.
31
مفتون دنبلی، عبدالرزاق (1351). مآثر سلطانیه؛ تاریخ جنگهای ایران و روس. بهکوشش غلامحسین صدری افشار، چاپ دوم. تهران: ابنسینا.
32
مهجوری، اسماعیل (1381). تاریخ مازندران. تهران: نشر توس.
33
میرزا فضلالله شیرازی (خاوری) (1380). تاریخ ذوالقرنین. تصحیح ناصر افشارفر. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ مجلس شورای اسلامی.
34
ناروند، رضا (1356). «اصل و منشأ ایل قاجار». مجله وحید. تهران: شماره 219 و 220. ص 72-78.
35
نامی اصفهانی، میرزا محمدصادق موسوی (1317). تاریخ گیتیگشا در تاریخ خاندان زند. تصحیح سعید نفیسی. تهران: اقبال.
36
نامی، میرزا ابراهیم (1355). سفرنامة استرآباد و مازندران و گیلان. به کوشش مسعود گلزاری. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
37
نفیسی، سعید (1335). تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دورة معاصر؛ از آغاز سلطنت قاجارها تا پایان جنگ نخستین با روسیه. چاپ دوم. تهران: مؤسسه مطبوعاتی شرق.
38
وفایینژاد، جمشید (1383). «منازعات مدعیان سلطنت از فتحعلیخان قاجار تا آقامحمدخان قاجار». استاد راهنما علاءالدین آذری، مشاور دکتر برات دهمرده، گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه سیستان و بلوچستان (پایاننامه کارشناسی ارشد- تایپی).
39
هامبلی، گاوین (1391). «آقامحمدخان و تأسیس سلسلة قاجار؛ بخش اول». تاریخ ایران کمبریج [جلد هفتم، قسمت دوم] قاجاریه، ویراسته پیتر آوری. گاوین هامبلی و چارلز ملویل. ترجمه تیمور قادری. تهران: مهتاب.
40
هدایت، رضاقلیخان (1338). روضةالصفای ناصری. تهران: خیام.
41
ORIGINAL_ARTICLE
"بررسی روند و فرجام نوسازیهای مالی و عمرانی عباسمیرزا نایبالسلطنه در آذربایجان"
بزرگترین بخش نوسازیهای منسوب به عباسمیرزا نایبالسلطنه که در آغاز تمرکزی نظامی داشت و به مرور زمان جنبههای مالی، اداری و دیوانی، قضایی، بهداشتی و اجتماعی، و فرهنگی نیز یافت، به ولایت زیر فرمان ولیعهد ـ یعنی آذربایجان ـ محدود ماند. نوسازیهای مالی و عمرانی که پس از اصلاحات نظامی بزرگترین بخش از نوسازیها را در برمیگرفت، از ضرورتهای تداوم "تنظیمات" عباسمیرزا بود. رونق اقتصادی و بازرگانی منابع لازم جهت اجرای اصلاحات را فراهم میکرد و برنامههای عمرانی، اگرچه بهزودی جنبههای رفاهی و اجتماعی یافت، رویکردی قشون محور داشت.رویکرد مقاله تأکید بر تبیین تحلیلی با اتکا بر شواهد توصیفی برگرفته از منابع اصلی و تحقیقی، و بر پایه روش کتابخانهای است.این پژوهش به دنبال اثبات این فرضیه است که با توجه به روند و فرجام این نوسازیها، چگونه عواملی چون عدم گذار از ظواهر عینی، و عدم تأمین و تداوم منابع مالی جدید، استمرار نوسازیهای مالی و عمرانی را در آذربایجان با مشکل مواجه ساختند. یافتههای پژوهش نشانگر این است که افزون بر مخالفان داخلی و دشمنان خارجی، و نیز خسارتهای اقتصادی برآمده از جنگ و عدم پشتیبانی مالی شاه، مهمترین دلیل توقف برنامههای اصلاحی عدم اقناع ذهنی و بیتوجهی به آفرینش زمینههای فرهنگی بوده است.
https://localhistories.journals.pnu.ac.ir/article_4559_33eca75ada6b3819888a0c72cfe40227.pdf
2018-02-20
137
152
قاجار
عباس میرزا
نوسازی (اصلاحات)
آذربایجان
فریده
فرهمندزاده
sachly_far@yahoo.com
1
دانشجوی دکترا، دانشگاه پیام نور
LEAD_AUTHOR
علی
بیگدلی
alibigdeli.hist@yahoo.com
2
استاد، دانشگاه شهید بهشتی
AUTHOR
محمدرضا
نصیری
nasiri.pnu@yahoo.com
3
استاد تاریخ، دانشگاه پیام نور
AUTHOR
آبراهامیان، یرواند (1381). ایران بین دو انقلاب. ترجمة احمد گلمحمدی، محمدابراهیم فتاحی و لیلایی. چاپ هفتم. تهران: نشر نی.
1
آدمیت، فریدون (1385). امیرکبیر و ایران. چاپ نهم . تهران: خوارزمی.
2
آدمیت، فریدون (1385). اندیشة ترقی و حکومت قانون، عصر سپهسالار. چاپ سوم. تهران: خوارزمی.
3
اعتضادالسلطنه، علیقلیمیرزا (1370). اکسیرالتواریخ (تاریخ قاجاریه از آغاز تا 1259ق). به اهتمام جمشید کیانفر. تهران: ویسمن.
4
الگار، حامد (1369). دین و دولت در ایران نقش علما در دورة قاجار. ترجمة ابوالقاسم سری. تهران: توس.
5
بشیریه، حسین (1379). درآمدی بر جامعهشناسی تجدد (ویژه مجله نقد و نظر). [بیجا]: دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیة قم.
6
بشیریه، حسین (1387). موانع توسعة سیاسی در ایران. چاپ ششم. تهران: گام نو.
7
بلیلان اصل، لیلا (1393). «بررسی تحول ساختار فضایی شهر تبریز در دورة قاجار با استناد به نقشههای تاریخی». مجله تاریخنامه ایران بعد از اسلام. دانشگاه تبریز. دورة 5. شماره 8 . ص 33-53.
8
جمالزاده، محمدعلی (1362). گنج شایگان. تهران: کتاب تهران.
9
جهانگیرمیرزا (1384). تاریخ نو شامل حوادث دورة قاجاریه از سال 1240 تا 1267 قمری (ذیل تاریخ مآثر سلطانیه). به سعی و اهتمام عباس اقبال. تهران: نشر علم.
10
حایری، عبدالهادی (1387). تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق. چاپ چهارم. تهران: امیرکبیر.
11
حایری، عبدالهادی (1365). نخستین رویاروییهای اندیشهگران ایران با دورویه تمدن بورژوازی غرب. تهران: امیرکبیر.
12
حسینی فسایی، حاج میرزا حسن (1382). فارسنامه ناصری. تصحیح و تحشیة منصور رستگار فسایی. چاپ سوم. تهران: امیرکبیر.
13
خاوری شیرازی، میرزا فضلالله (1380). تاریخ ذوالقرنین ج1. تصحیح و تحقیق ناصر افشارفر. تهران: سازمان انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
14
دروویل، گاسپار (1367). سفر در ایران. ترجمة منوچهر اعتماد مقدم. تهران: شباویز.
15
زرگرینژاد، غلامحسین (1386). «عباس میرزا؛ نخستین معمار "بنای نظام جدید" در ایران معاصر». مجلة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران. دورة 58. شماره 5. ص 79-111.
16
ژوبر، پ.ام (1347). مسافرت به ارمنستان و ایران. ترجمة محمود مصاحب. تبریز: کتابفروشی چهر.
17
سایکس، پرسی (1370). تاریخ ایران. ترجمة سید محمدتقی فخرداعی گیلانی. تهران: دنیای کتاب.
18
سلماسیزاده، محمد (1389). «تبریز، نخستین کانون ترقیخواهی و نوجویی در ایران عصر قاجار». مجله تاریخنامه ایران بعد از اسلام. دانشگاه تبریز. دورة1. شمارة 1. ص 69-89.
19
شمیم، علیاصغر (1342). ایران در دورة سلطنت قاجار، قرن سیزدهم و نیمه اول قرن چهاردهم هجری قمری. تهران: کتابخانة ابنسینا.
20
عیسوی، چارلز (1369). تاریخ اقتصادی ایران (عصر قاجار 1332-1215ق). ترجمة یعقوب آژند. تهران: گستره.
21
فشاهی، محمدرضا (1386). از گاتها تا مشروطیت. گزارشی کوتاه تحولات فکری و اجتماعی در جامعه فئودالی ایران. چاپ سوم. تهران: گوتنبرگ.
22
فوران، جان (1390). مقاومت شکننده، تاریخ تحولات اجتماعی ایران از صفویه تا سالهای پس از انقلاب. ترجمة احمد تدین. چاپ یازدهم. تهران: رسا.
23
کوتزبوئه، موریس (1348). مسافرت به ایران. برگردان محمود هدایت. تهران: امیرکبیر.
24
گاردان، کنتآلفرد (1362). مأموریت ژنرال گاردان در ایران. ترجمة عباس اقبال. تهران: نگاه.
25
لاچینی، ابوالقاسم [بیتا]. احوالات و دستخطهای عباسمیرزا قاجار نایبالسلطنه و تاریخچه مختصری از جنگهای ایران با دول روسیه و عثمانی. چاپ دوم. تهران: بنگاه مطبوعاتی افشاری.
26
لسانالملک سپهر، محمدتقی (1377). ناسخالتواریخ. جلد اول از آغاز تا پایان سلطنت فتحعلیشاه. به اهتمام جمشید کیانفر. تهران: اساطیر.
27
لیتن، ویلهلم (1367). ایران از نفوذ مسالمتآمیز تا تحتالحمایگی (1860-1919). ترجمة مریم میراحمدی. تهران: معین.
28
محبوبی اردکانی، حسین (1354). تاریخ مؤسسات تمدنی جدید در ایران. تهران: دانشگاه تهران.
29
مفتون دنبلی، عبدالرزاق (1351). مآثر السلطانیه (تاریخ جنگهای ایران و روس). به اهتمام غلامحسین صدری افشار. تهران: ابنسینا.
30
ملکم، سر جان (1362). تاریخ ایران. ترجمة میرزا اسماعیل حیرت. به کوشش مرتضی سیفی قمی تفرشی و ابراهیم زندپور. تهران: یساولی.
31
موریه، جیمز (1386). سفرنامه، سفر یکم، از راه ایران، ارمنستان و آسیای کوچک. ترجمة ابوالقاسم سری. چاپ یکم. تهران: توس.
32
نادر میرزا (1360). تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز. با مقدمه و شرح و تعلیقات و تنظیم فهرستها محمد مشیری. چاپ سوم. تهران: اقبال.
33
نفیسی، سعید (1368). تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دورة معاصر. تهران: بنیاد.
34
هدایت، رضاقلیخان (1380). تاریخ روضةالصفای ناصری. جلد نهم، بخش اول: زندیه، قاجاریه تا پایان جنگ جهانی اول ایران و روس. تصحیح و تحشیة جمشید کیانفر. تهران: اساطیر.
35
همبلی، گاوین (1388). «ایران در زمان فتحعلیشاه و محمدشاه قاجار در آوری، پتر و همبلی، گاوین و ...» . از مجموعه تاریخ کمبریج، تاریخ ایران دوره افشار، زند و قاجار (چاپ دوم). برگردان مرتضی ثاقبفر. تهران: جامی.
36
یوسفیفر، شهرام (1390). شهر و روستا در سدههای میانه تاریخ ایران. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
37
Cribe. Ian (1997). Classical Social Theory, An Introduction to the Thought of Marx, Weber, Durkhim, and Simmel. Oxford University Press. Lambton, Ann K.S (1991). Landlord and Peasant in Persia, A Study of Land Ternure and Land Revenue Administration. Ox
38
ORIGINAL_ARTICLE
واکنش اهالی کردستان به گسترش آموزش نوین در دوره رضاشاه
جایگاه و ظرفیت بالای نهاد آموزش رسمی در پروژهی ملّتسازی باعث شد تا در دوران رضاشاه، دولت نگاه ویژهای به توسعهی معارف داشته باشد، از آنجا که یکی از رسالتهای اصلی این نهاد تقویت و گسترش زبان فارسی به عنوان یکی از ارکان اساسی ملّیگرایی و تحکیم وحدت ملّی بود، گسترش و تأسیس مؤسسات معارفی در مناطق عشایری و قومنشین اهمیّت دو چندانی داشت. هدف این پژوهش آگاهی از چرایی و چگونگی واکنش اهالی کردستان نسبت به گسترش مدارس دولتی است و در این راستا تلاش شده است تا به روش توصیفی، تحلیلی و بر اساس اسناد و مدارک آرشیوی به این سئوالات پاسخ داده شود: در دوران رضاشاه سیاستهای آموزشی در کردستان با چه کیفیتی به اجرا در آمد؟ فرماندهان نظامی در تأسیس مدارس و توسعه معارف در کردستان چه نقشی داشتند؟ گروههای مردمی چگونه از مدارس جدید استقبال کردند و نگاه مردم به مدارس مذکور چگونه بوده است؟فرضیه اصلی پژوهش این است که باورهای مذهبی و بافت سنّتی جامعه و استفاده از زور و اجبار به عدم استقبال مردم از مدارس جدید منجر شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد عوامل دیگری نیز چون استفاده از معلّمان غیربومی و لزوم تدریس دروس به زبان فارسی، وضعیّت پریشان معیشتی و اقتصادی اهالی، عدم همخوانی مطالب کتب درسی با نیازهای جامعه و... نیز در این زمینه نقش داشتهاند.
https://localhistories.journals.pnu.ac.ir/article_4560_a1d4c3e6251fdcaccdaa69b17cbeb3f0.pdf
2018-02-20
153
166
: کردستان
رضاشاه
ارتش
مدارس جدید
زبان فارسی
رضا
دهقانی
rdehgani@tabrizu.ac.ir
1
دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه تبریز
AUTHOR
علیرضا
کریمی
ali_karimi@tabrizu.ac.ir
2
دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه تبریز
AUTHOR
حسین
رسولی
hosseinrasouli57@yahoo.com
3
دانشجوی دکترا
LEAD_AUTHOR
جهلدیانی، موحسین (1395). میژووی زارکی سیستهمی پهروهردة شنو سالانی 1305 تا 1360. (تاریخ شفاهی آموزش و پرورش اشنویه 1360-1305). تهران: جنگل-جاودانه.
1
حیرت سجادی، عبدالحمید (1380). پیشینة آموزش و پرورش کردستان. تهران: عابد.
2
حیرت سجادی، عبدالحمید (1382). پیشینة آموزش و پرورش کردستان. سنندج ـ کردستان.
3
حیرت سجادی، عبدالحمید (1391). علما و دانشمندان کردستان در 200 سال اخیر. سنندج: آراس.
4
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1305). انتقاد از وضعیت معارف کردستان وتقاضای اعزام بازرس جهت رسیدگی به موضوع. شناسه سند: 20625/297
5
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1302). برگزاری جشن امتحانات پایان سال تحصیلی مدارس کردستان. شناسه سند: 19996/297.
6
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1304). بودجه توسعه معارف و بسط مدارس جدید از محل اخذ شهریه و مستمریات. شناسه سند: 24651/297.
7
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1300). تخصیص اعتبار مالی جهت توسعه و تأسیس مدارس دولتی در سقز و بانه. شناسه سند: 28973/297.
8
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1315). تقاضای اهالی گروس مبنی بر تأاسیس کلاس اول متوسطه. شناسه سند: 11431/297.
9
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1307). تقاضای تأسیس مدرسه درساوجبلاغ آذربایجان و پاسخ دفتر مخصوص شاهنشاهی. شناسه سند: 37874/297.
10
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1304). تقاضای صدور امتیاز تأسیس دبستان دخترانه مستوره اردلانی در سنندج. شناسه سند: 9654/297.
11
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1307). تقدیر از رئیس تیپ کردستان دربارة توسعه مدارس عشایری. شناسه سند: 33961/297.
12
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1310). توصیه اعزام معلمین از مرکز به کردستان و احداث مدارس بهمنظور ترویج زبان فارسی. شناسه سند: 7763/290. شناسه بازیابی: 7763/1/12.
13
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1307). درخواست تأسیس یکباب مدرسه ابتدائی در شهر سنندج. شناسه سند: 10930/297.
14
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1301). شکایت از وضعیت نابسامان اداره معارف کردستان توسط عدهای از دانش آموزان. شناسه سند: 38970/297.
15
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1307). گزارش از وضعیت مدرسه دولتی دختران سنندج .... شناسه سند: 32787/297.
16
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1315). گزارش اداره معارف و اوقاف و مدیران مدارس دولتی. شناسه سند: 32792/297.
17
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1307). گزارش از وضعیت مدارس. محصلین .... شناسه سند : 23062/297.
18
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1307). گزارش جمعآوری اطفال مدارس واقع در روستاهای سقز و مساعدت با مدرسه مذکور. شناسه سند: 22604/297.
19
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1301). گزارش در خصوص اوضاع معارف و اوقاف کردستان و.... شناسه سند: 27514/297.
20
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1315). گزارش راجع بهوضعیت فرهنگی استان کردستان ... . شناسه سند: 21441/297
21
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1307). گزارش رئیس معارف کردستان .... شناسه سند: 30482/297
22
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1314). گزارش فرمانده تیپ خوزستان مبنی بر لزوم تأسیس مدارس در مناطق کردستان و خوزستان. شناسه سند: 33977/297
23
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1312). گزارش وضعیت مدارس سرحدی کردستان .... شناسه سند: 33388/297
24
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1307). گزارشهایی از معارف استان کردستان .... شناسه سند: 23089/297
25
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1309). مکاتباتی درخصوص: تأسیس مدرسه. بودجه .... شناسه سند: 22948/297
26
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1307). مکاتبه وزارت داخله با وزارت معارف درخصوص لزوم تأسیس مدرسه در اورامان. شناسه سند: 11644/297
27
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما) (1302). نامة شهابالدوله حاکم کردستان درخصوص نبودن مدرسه متوسطه .... شناسه سند: 37443/297
28
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما). شعبه همدان.
29
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما). شعبه همدان (25-1316). آمار سالیانه و اسامی دانشآموزان تابعه حوزه فرهنگ کردستان. شناسه سند: 888/297/91
30
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما). شعبه همدان (51-1320). اطلاعات عمومی و امور دبستانهای استان کردستان. شناسه سند: 958/297/91
31
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما). شعبه همدان (20-1319). گزارشات ماهیانه دبستانهای حوزه فرهنگ سردشت. شناسه سند: 1060/297/91.
32
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما). شعبه همدان (1317). مکاتبات و گزارشات فعالیتهای جاری دبستان منوچهری سردشت. شناسه سند: 1108/297/91.
33
سالنامه و احصائیه 1312-1313 و 1314-1315. تهران: وزارت معارف و اوقاف.
34
سالنامه و آمار 1320-1319 و 1321-1320 و 1322-1321 . تهران: وزارت فرهنگ.
35
صدیق، عیسی، (1352). چهل گفتار. تهران: دهخدا.
36
ضیایی، شیخ رئوف، (1367). یاداشتهایی از کردستان. به کوشش عمر فاروقی. ارومیه: صلاحالدین ایوبی.
37
مجلّه تعلیم و تربیّت. دوره اوّل. ش1. 1304.
38
هیمن (محمدامین شیخالاسلامی) (بیتا). تاریک و روون. مهاباد: سیدیان.
39
واعظ، نفیسه (1388). سیاست عشایری دولت پهلوی اوّل. تهران: نشر تاریخ ایران.
40
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی واکنش مناطق سهگانه نفتخیز مذهبی، مذهبی و ایلی ـ عشایری به اختیارات فوقالعاده دکتر مصدق در سال 1331ش/ 1950م
سالهای 1329-1332ش/1950-1953م با محوریت نفت، دوره مهمی از تاریخ معاصر ایران است. در جریان نهضت ملی شدن صنعت نفت هر گروه و قشری از نقاط مختلف ایران، نسبت به آن واکنش نشان دادند. تحقیقاتی که به این دوران می پردازند، تحولات تهران را به عنوان پایتخت بررسی کرده و به تحلیل عملکرد نیروهای سیاسی فعال در این شهر پرداختهاند. در نتیجه، تحولات دیگر مناطق ایران مورد بیتوجهی قرار گرفته به طوریکه بررسی و تحلیل نیروهای سیاسی آن مغفول و یا ناقص مانده است. به دلیل گستردگی رویدادها و واکنشهایی که منتهی به ملی شدن صنعت نفت گردید، این مقاله سعی دارد به طور موردی به واکنش مناطقی بپردازد که در سه بخش نفتخیز، عشایری و مذهبی ایران قرار میگیرند و اقشار اجتماعی کارگران، عشایر و روحانیون را شامل میشوند. سوال مقاله این است که واکنش مردم این سه منطقه و برداشت آنها از سیاستها و تصمیمات دکترمصدق در زمینه اختیارات فوق العاده چگونه بوده است؟ مقاله حاضر براساس روش توصیفی تحلیلی رویکرد اجتماعی در توصیف و تبیین اختیارات مصدق را مورد توجه قرار داده است.
https://localhistories.journals.pnu.ac.ir/article_4561_3e1ae1830aa3a436a744355d7ea29f7a.pdf
2018-02-20
167
188
نهضت ملی شدن نفت
دکترمصدق
مناطق مذهبی
مناطق عشایری
مناطق نفت خیز
شیدا
صابری
sheida.abani@yahoo.com
1
دکتری تاریخ معاصر
LEAD_AUTHOR
اطلاعات ( 22/7/1331ش). ص1.
1
اطلاعات (27/10/1331ش). صص 1 و 8.
2
امیرخسروی، بابک (1375). نظر از درون به نقش حزب توده ایران. تهران: اطلاعات.
3
امینی، داوود (1381). جمعیت فدائیان اسلام. تهران: انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
4
ایران مبارز (16/11/1329ش). صص 1و 2.
5
آفتاب شرق (چهارشنبه 1/11/1331ش). ص1.
6
باخترامروز (24/10/1331ش). ص 5.
7
باخترامروز (19/3/1332ش). صص 1 و 2.
8
به سوی آینده (24/10/1331ش). صص 1 و 4.
9
بیل، جیمز؛ لوئیس، راجر (1372). نفت و ناسیونالیسم ایران. ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات. تهران: نشر گفتار.
10
پروین، نادر (1386). «کرمانشاه و ملی شدن صنعت نفت». مطالعات تاریخی، س4، ش16، ص 201-217.
11
ترکمان، محمد (1361). قیام سیتیر به روایت اسناد و تصاویر. تهران: دهخدا.
12
چلنگر (25/10/1331ش). ص 4.
13
حجتی، ابوالمجد (1382). عبور از عهد پهلوی، جنبش ملی و دولت مردم و خاطرات. تهران: دستان.
14
حقوق زنان (28/10/1331ش). صص 1 و 4.
15
خراسان ( سه شنبه 30/10/1331ش). ص 4.
16
خراسان (پنج شنبه 2/11/1331ش). ص4.
17
داد.(21/10/1331ش). ص 4.
18
دموکرات اسلامی (23/10/1331ش). صص 1و 2.
19
روحانی مبازر آیتالله کاشانی به روایت اسناد (1379). ج 1. تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی، وزارت اطلاعات.
20
روحانی، فؤاد. (1352). تاریخ ملی شدن صنعت نفت ایران. تهران: انتشارات فرانکلین.
21
روحانیت و ملی شدن صنعت نفت (1358). به کوشش گروهی از هوادان نهضت ملی اروپا. تهران: بی جا.
22
زبان غرب (سه شنبه 26/10/1329ش). بدون شماره صفحه.
23
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (1330). پرونده 290000844، محل در آرشیو 225 و 2 الف ب 1 .
24
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (1331)، پرونده 290004297 محل در آرشیو 350 ن 5 آ ب 1.
25
سلحشوران غرب (12/12/1328ش). بدون شماره صفحه.
26
صدای غرب (8/10/1329ش). بدون شماره صفحه.
27
طوفان غرب (15/1/1329ش). بدون شماره صفحه.
28
علم، مصطفی (1371). نفت، قدرت و اصول. ترجمه غلامحسین صالحیار. تهران: اطلاعات.
29
غریو مردم (27/10/1331ش). ص 1.
30
قانون (27/10/1331ش). ص 1.
31
قشنگ، جمشید (1376). رفتار مشهد و کودتای 28 مرداد. پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی دکترحسین الهی، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
32
کاتوزیان، محمدعلی همایون (1372). اقتصاد سیاسی ایران. ترجمه محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی. تهران: نشر مرکز.
33
کوهستانینژاد، مسعود (1383). اختیارات، اصلاحات و لوایح قانونی دکتر محمد مصدق. تهران: نشر نی.
34
کیهان (27/10/1331ش). ص 7.
35
لاجوردی، حبیب (1382). خاطرات دکتر مهدی حائری یزدی. تهران: نشر کتاب نادر.
36
مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی. پرونده نفت، سند 25/10/1329.
37
مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی. پرونده نفت، سند 28/10/1331.
38
مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی. مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی. پرونده نفت، سند 29/10/1331.
39
مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی. پرونده نفت، سند 30/10/1331.
40
منتظری، حسینعلی (1379). متن کامل خاطرات آیتالله منتظری. اروپا: اتحاد ناشران ایرانی در اروپا.
41
موحد، محمدعلی (1385). خواب آشفته نفت.3 ج. تهران: نشر کارنامه.
42
نور ایران (دوشنبه 2/11/1329ش). صص 1و 2.
43
نیروی سوم (23/1/1331ش). ص 1.
44
نور ایران (29/10/1331ش). ص 2.
45
نور ایران (30/10/1331ش). صص 1و 4.
46
هشت صبح (9/5/1331ش). ص 1 و 2.
47
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تأثیرات عوامل سیاسی در تغییرات سرزمینی ایل شاهسون در دوره قاجاریه (1218ق/1803م – 1304ق/1887م)
ایل شاهسون یکی از بزرگترین ایلهای ایران است که پس از شکلگیری در دوره صفویه، دشت مغان و دامنههای سبلان را برای قشلاق و ییلاق خود برگزیدند. در دوره قاجاریه، سرزمین اصلی شاهسونها در دشت مغان یک بار به دلیل اشغال مراتع قشلاقی آنها در جنگهای ایران و روس و بار دیگر به دلیل فشارهای متعدد سیاسی دولت روسیه دچار تغییر گردید. این مقاله بر آن است تا بر اساس گردآوری دادههای مرتبط با ایل شاهسون از منابع و اسناد آرشیوی و با استفاده از روش تحقیق تاریخی، تغییرات سرزمینی و کوچهای اجباری ایل شاهسون را بر اساس تاثیرات عوامل سیاسی مورد بررسی قرار دهد. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که از دست رفتن مراتع قشلاقی(در بخش شمالی دشت مغان)، رقابت حکام محلی در سلطه بر ایلات، از دست رفتن بازارهای فروش تولیدات دامی در شهرهای مستقر در دشت مغان، اخذ مالیات اضافی، ضعف دولت مرکزی و تشویق دولت روسیه به غارتگری طوایف قدرتمند مرزی برای تحت فشار قرار دادن دولت ایران، درگیریهای مرزی طوایف قدرتمند شاهسون و سپس بسته شدن مرزها، از عمدهترین دلایل جابجاییهای سرزمینی طوایف گوناگون ایل شاهسون در دوره مورد نظر و ظهور وضعیتهای بعدی استقرار آن طوایف در قشلاقهای اختصاص یافته از سوی دولت ایران بود.
https://localhistories.journals.pnu.ac.ir/article_4562_fe42d6462240ff0003445e42e4106862.pdf
2018-02-20
189
212
ایل شاهسون
دشت مغان
مراتع قشلاقی
مرزهای ایران و روس
کوچهای اجباری
تغییرات سرزمینی
محمد مهدی
مرادی خلج
moeini.reza.60@gmail.com
1
دانشیارگروه تاریخ-دانشگاه شیراز
AUTHOR
محمد
کشاورز
m.keshavarz@vru.ac.ir
2
دانشجوی دکتری ایرانشناسی، بنیاد ایرانشناسی-دانشگاه شهید بهشتی
LEAD_AUTHOR
شهرام
یوسفی فر
yosefi@ gmail.com
3
؛ استادپژوهشکده تاریخ،
AUTHOR
آبادیان، حسین (1380). روایت ایرانی جنگهای ایران و روس. تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
1
آندری یوا، النا (1388). روسیه و ایران در بازی بزرگ، سفرنامهها و شرقگرایی. ترجمة الهه کولایی و محمدکاظم شجاعی. تهران: دانشگاه تهران.
2
استرآبادی، میرزا مهدیخان (1377). جهانگشای نادری. به تصحیح سید عبدالله انوار. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگى.
3
اسماعیلپور، جمشید (1377). عشایر آذربایجان و ایلات مغان. تبریز: مؤسسه هنری فاخته.
4
اصفهانیان، کریم، بهرام غفارى؛ علىاصغر عمران (1385). اسناد تاریخى خاندان غفارى. 2 جلد. تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار.
5
اعتصامالملک، میرزا خانلرخان (1351). سفرنامه میرزا خانلرخان اعتصامالملک. به کوشش ناصر محمودی، تهران: بیجا.
6
اعتمادالسلطنه، محمدحسنخان (1367). تاریخ منتظم ناصری. تصحیح محمداسماعیل رضوانى. 3 ج. تهران: دنیای کتاب.
7
بایبوردی، سرهنگ حسین (1341). تاریخ ارسباران. تهران: ابن سینا.
8
بنجامین، س. ج. و (1363). ایران و ایرانیان. ترجمه محمدحسین کردبچه. تهران: سازمان انتشارات جاویدان.
9
بهشتیسرشت، محسن؛ پروین کارگر (1391). «فرقة دموکرات آذربایجان و عشایر شاهسون مغان»، مطالعات تاریخ ایران اسلامی. سال اول، شماره دوم، صص 1-17 .
10
بیگدلی، علی؛ رسول پیروتی (1393). نقش سردار عزیزخان مکری در سیاست داخلی و خارجی قاجار (1287-1253ق/1871-1838م).پژوهشهای علوم تاریخی. دورة 1،شمارة 3، بهار و تابستان 1393، صص 15-32.
11
تاپر، ریچارد (1347). «ایل شاهسون (قرهقویونلو ـ آق قویونلو)»، ترجمة مجید ورهرام، بررسیهای تاریخی. شماره 18، بهمن و اسفند، صص 207-224.
12
تاپر، ریچارد (1378). «تاریخ و هویت شاهسونها»، ترجمة مهناز اخوان زنجانی، فصلنامة عشایری ذخایر انقلاب. شماره 23، پاییز، 7-24.
13
تاپر، ریچارد (1384). تاریخ سیاسی اجتماعی شاهسونهای مغان. ترجمة حسن اسدی. تهران: اختران.
14
جوانشیر قرهباغی، میرزا جمال (1382). تاریخ قرهباغ. تصحیح حسین احمدی. تهران: مرکز اسناد و خدمات پژوهشی وزارت خارجه.
15
جهانگیر میرزا (1384). تاریخ نو. به اهتمام عباس اقبال. تهران: نشر علم.
16
دروویل، گاسپار (1370). سفر در ایران. ترجمه منوچهر اعتماد مقدم. تهران: شباویز. چاپ چهارم.
17
دنبلی، عبدالرزاق (1383). مآثر السلطانیه (از روی نسخه موزه بریتانیا). به کوشش فیروز منصوری. تهران: اطلاعات.
18
ریاحی، محمد امین (1357). گزارش نامههای امیرخان سردار، بررسیهای تاریخی. سال سیزدهم، شماره 1، 13-58 .
19
سازمان اسناد و کتابخانة ملی ایران: 103/296، 1396/293، 189/360، 4518/296.
20
ساعدی، غلامحسین (1354). خیاو یا مشکینشهر، کعبه ییلاقات شاهسون. تهران: امیرکبیر.
21
سپهر، عبدالحسینخان (1386). مرآت الوقایع مظفرى. تصحیح عبدالحسین نوایی، 2 ج، تهران: میراث مکتوب.
22
شاهسوند بغدادی، پریچهره (1370). بررسی مسایل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ایل شاهسون. تهران: انتشارات عشایری.
23
شاهسوند بغدادی، پریچهره (1391). «اهمیت نقش عشایر مرزنشین در مناطق استراتژیک»، نگرشهای نو در جغرافیای انسانی. سال 5، شماره 1. زمستان، صص 79-96.
24
شمیم، علیاصغر (1387). ایران در دورة سلطنت قاجار. تهران: بهزاد.
25
شهبازی، عبدالله (1369). مقدمهای بر شناخت ایلات و عشایر. تهران: نشر نی.
26
صفایی، ابراهیم (1355). برگهای تاریخ دوران قاجاریه. تهران: بابک.
27
صفری، بابا (1371). اردبیل در گذرگاه تاریخ. 3 ج. چاپ دوم. اردبیل:دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل.
28
عزیززاده، میرنبی (1386). تاریخ دشت مغان. تهران: مؤسسة مطالعات تاریخ معاصر ایران. چاپ دوم.
29
عزیزی، پروانه (1387). بررسی ساختار اجتماعی ـ اقتصادی ایل شاهسون. تهران: قومس.
30
فراهانی، حسن (1385). روزشمار تاریخ معاصر ایران. 2ج، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهاى سیاسى.
31
قاسمی، احد (1377). مغان، نگین آذربایجان. 2 ج. تهران: مؤلف.
32
قاضیها، فاطمه (1380 الف). اسناد روابط ایران و روسیه در دوران فتحعلیشاه و محمد شاه قاجار. تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت خارجه.
33
قاضیها، فاطمه (1380 ب). اسناد روابط ایران و روسیه از دورة ناصرالدین شاه تا سقوط قاجاریه. تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت خارجه.
34
کریمزاده، محمد(1352). «شاهسونهای فارس (پیشینة تاریخی و شناخت شاهسونها)»، هنر و مردم. بهمن و اسفند، شماره 136 و 137 ، صص 75- 78.
35
مشفقیفر، ابراهیم (1386). بررسی اهداف سیاسی ـ نظامی کوچ و اسکان اجباری برخی طوایف ایلات ایران (از اوایل قرن 11 تا اواخر قرن 13)، گنجینه اسناد. شماره 67، صص 25-44.
36
میرزا سمیعا، محمدسمیع (1334). تذکرةالملوک. با تحقیقات و حواشی و تعلیقات مینورسکی. به کوشش محمد دبیرسیاقی. ترجمة مسعود رجب نیا. تهران: زوار.
37
مینورسکی، ولادیمیر (1387). ایران در زمان نادر شاه. به تصحیح علیاصغر عبداللهی. ترجمه رشید یاسمی. تهران: دنیای کتاب. چاپ پنجم.
38
نبئی، ابوالفضل (1366). «شاهسون (ایلسون)های آذربایجان»، تحقیقات جغرافیایی. سال 2، شماره 1، صص 181-198.
39
نجمی، ناصر (1326). عباس میرزا و جنگهای ایران با روسیه تزاری. تهران: کانون معرفت.
40
نفیسی، سعید (1383). تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دورة معاصر. 2 ج. تهران: اهورا.
41
هدایت، رضاقلیخان (1373). فهرس التواریخ. تصحیح عبدالحسین نوایی و میرهاشم محدث. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
42
هوشنگ مهدوی، عبدالرضا (1386). «تجاوزهای پیاپی روسیه به ایران پیش از جنگهای ایران و روس»، اطلاعات سیاسی و اقتصادی. ش 236-235، صص 62-73.
43
یونیر، ژان (1368). دلاوران گمنام. ترجمة ذبیحالله منصوری. چاپ سوم. تهران: زرین.
44
یونیر، ژان (1361). خاطرات و اسناد محمدعلی غفاری (تاریخ غفاری). به کوشش منصوره اتحادیه و سیروس سعدوندیان. تهران، نشر تاریخ ایران.
45
Morier, James, 1818, » A Second Journey Through Persia, Armenia, and Asia minor, to Constantinople, between the years1810 and 1816«, Londan.
46
Oberling, pierre, 1964, the tribe of Qaraca Dag. Oriens 17, pp 60-95.
47
pery,John R, 1975, »forced migration in iran during in the 17th and 18th centuries«, IS 8 (4). Pp 199-215.
48
Porter, sir Robert ker, 1821-22, »Travels in Georgia, Persia, Armenia, ancient Babylonia, &c. &c. during the years 1817, 1818, 1819, and 1820«, 2 vols, London.
49
Tapper, Richard, 1983, » trible and state in iran and afghanestan«, London.
50
Tapper, Richard, 2010, »shahsevan«,www.iranicaonline.org/articles/shahsevan, 15/11/2017
51
Tapper, Richard, 2012, »mogan«, www.iranicaonline.org/articles/mogan, 15/11/2017.
52
53