علی بحرانی پور؛ لیدا مودت؛ علی توکلیان
دوره 10، شماره دوم - پیاپی20- بهار و تابستان 1401 ، مهر 1401، ، صفحه 103-116
چکیده
یکی از مهم‌ترین پیامدهای یورش و استیلای مغولان بر ایران در قرن هفتم هجری (13م) نوسانات شدید جمعیتی در ایالت‌های مختلف بود. در این میان شیراز به‌عنوان مرکز ایالت پارس در زیر فرمان اتابکان فارس، علی‌رغم نبود وحدت سیاسی و تفرقۀ داخلی توانست از یورش وایرنگر مغول و تبعات ناشی از آن در امان بماند. این مقاله بر آن است تا ساختار جمعیتی و عوامل ...
بیشتر
یکی از مهم‌ترین پیامدهای یورش و استیلای مغولان بر ایران در قرن هفتم هجری (13م) نوسانات شدید جمعیتی در ایالت‌های مختلف بود. در این میان شیراز به‌عنوان مرکز ایالت پارس در زیر فرمان اتابکان فارس، علی‌رغم نبود وحدت سیاسی و تفرقۀ داخلی توانست از یورش وایرنگر مغول و تبعات ناشی از آن در امان بماند. این مقاله بر آن است تا ساختار جمعیتی و عوامل تأثیرگذار بر رشد و کاهش جمعیت شیراز را به روش توصیفی تحلیلی و براساس اطلاعات کتابخانهای و میدانی (گورستانها) بررسی کند. یافتههای این بررسی نشان میدهد که شیراز تا روزگار اتابک ابوبکر بهدلیل هجوم مهاجران از شهرهای بزرگ آسیبدیده از حملات مغولان و امنیت داخلی شاهد افزایش جمعیت بود. اما جنگها و ناامنیها پس از اتابک ابوبکر رخ داد. حملات نکودریان (6۷۷ و 6۸۰ ق)، قحطی (۶۸۰ق) و بیماریهای واگیردار ( 698 ق) و... از میزان جمعیت شیراز کاست و جمعیت سیر نزولی گرفت اما در زمان ابواسحاق اینجو (۷۵۲-۷۲۵). ابنبطوطه شیراز را پرجمعیت و پررونق یافت.
رضا حبیبی نژاد؛ هایده خمسه؛ علی بحرانی پور
چکیده
واگذاری امتیاز نفت به ویلیام ناکس دارسی در سال 1280/ 1901م و در پی آن کشف نفت در میدان نفتون مسجدسلیمان در سال 1287/ 1908م زمینة اشتغال و مهاجرت نیروی کار از خارج و داخل را به شرکت شهر جدیدالاحداث مسجدسلیمان فراهم نمود. مدیران شرکت نفت انگلیس و ایران برای اسکان نیروی کار مهاجر اقدام به برپایی سرپناه‌های موقت در قالب کمپ‌های کارگری نمودند که ...
بیشتر
واگذاری امتیاز نفت به ویلیام ناکس دارسی در سال 1280/ 1901م و در پی آن کشف نفت در میدان نفتون مسجدسلیمان در سال 1287/ 1908م زمینة اشتغال و مهاجرت نیروی کار از خارج و داخل را به شرکت شهر جدیدالاحداث مسجدسلیمان فراهم نمود. مدیران شرکت نفت انگلیس و ایران برای اسکان نیروی کار مهاجر اقدام به برپایی سرپناه‌های موقت در قالب کمپ‌های کارگری نمودند که به تدریج با مهاجرت روزافزون نیروی کار و احداث منازل شرکتی، هستههای اولیة شرکت شهر مسجدسلیمان توسط طراحان و معماران شرکت نفت انگلیس و ایران پی ریزی شد. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که شرکت شهر مسجدسلیمان، موجودیت، شکل‌گیری و توسعة خود را مرهون چاههای نفت و اقدامات عمرانی و شهرسازی شرکت نفت انگلیس و ایران است. در پژوهش پیش رو با تلفیق روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای و اسناد و تحقیقات جدید کوشیده شده است نقش شرکت نفت انگلیس و ایران در تکوین و توسعة کالبد شهری شرکت شهر مسجدسلیمان از آغاز کشف نفت تا ملی شدن صنعت نفت بررسی و ارزیابی شود..
