با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن ایرانی تاریخ
pajoheshi
نقش شیخ ابواسحاق کازرونی در گسترش اسلام در کازرون (نیمۀ دوم قرن چهارم تا اوایل قرن پنجم هجری)

اعظم رحیمی جابری

دوره 7، شماره اول -پیاپی 13-پاییز و زمستان 97 ، اسفند 1397، صفحه 11-26

https://doi.org/10.30473/lhst.2019.5584

چکیده
  شیخ ابواسحاق کازرونی در نیمۀ دوم قرن چهارم هجری در خانوادۀ زرتشتی نومسلمانی در کازرون متولد شد. این دوره مقارن با حکومت آل بویه بود که با سیاست تسامح مذهبی از اقلیت‌های دینی حمایت ‌می‌کرد و کازرون از اصلی‌ترین مراکز زرتشتی‌نشین فارس محسوب ‌می‌شد. شیخ ابواسحاق بعد از تحصیل نزد مشایخ فارس، وارد طریقت ابن خفیف (از عارفان بزرگ شیراز) ...  بیشتر

pajoheshi
حکومت اشعث بن قیس در آذربایجان(25-36ق)

جعفر آقازاده

دوره 7، شماره اول -پیاپی 13-پاییز و زمستان 97 ، اسفند 1397، صفحه 27-40

https://doi.org/10.30473/lhst.2019.5585

چکیده
  آذربایجان پس از جنگ نهاوند فتح شد، اما شورش‌های پیاپی مردمان آن و مجاورت این منطقه با قفقاز و گیلان، اهمّیت آذربایجان و لزوم حضور نظامی در آن را برای اعراب نشان داد. اشعث بن قیس هم از جمله فرماندهانی بود که در فتوحات آذربایجان حضور داشت و از جانب عثمان به حکمرانی آذربایجان منصوب شد و تا اوایل خلافت حضرت علی در این منصب باقی ماند. هدف ...  بیشتر

pajoheshi
تأثیر ناامنی بر فرایند زوال شیراز در نیمة دوم حکومت آل بویه (372-447ق)

محمد رضائی؛ فاطمه اروجی

دوره 7، شماره اول -پیاپی 13-پاییز و زمستان 97 ، اسفند 1397، صفحه 41-52

https://doi.org/10.30473/lhst.2019.5586

چکیده
  در پی انتخاب شیراز به مرکزیت سلسلة آل بویه این شهر برای مدت حدود پنجاه سال دوره‌ای از رشد و شکوفایی را شاهد بود، اما در پی بروز مشکل جانشینی و درگیری بر سر تصاحب تاج‌وتخت، پس از مرگ عضدالدوله، زمینة‌ آشفتگی و انحطاط شهر فراهم شد. به علت نبود قاعده و قانون مورد اتفاق جهت انتخاب جانشین، هرکدام از امیران در ابتدای حکومت خود با مدعی و یا ...  بیشتر

pajoheshi
فرمانروایی کارکیا میرزا علی در گیلان و دگرگونی سیاست خارجی او در قبال آق‌قویونلوها

اسماعیل حسن‌زاده

دوره 7، شماره اول -پیاپی 13-پاییز و زمستان 97 ، اسفند 1397، صفحه 53-72

https://doi.org/10.30473/lhst.2019.5592

چکیده
  کیائیان در طول 231 سال حاکمیت خود در گیلان، فراز و نشیب‌های زیادی در روابط با حکومت‌های محلی و منطقه‌ای پشت سرگذاشتند. در هر مقطع، به‌تناسب ضرورت‌های سیاسی و اجتماعی داخلی و خارجی، سیاست‌هایی اتخاذ می‌کردند. یکی از این مقاطع دورة حاکمیت کارکیا میرزاعلی (883-909ق) بود که با بحران زوال در حاکمیت آق‌قویونلوها هم‌زمان شد. این هم‌زمانی ...  بیشتر

pajoheshi
واکاوی مناسبات سیاسی صارم‌بیگ موکری با شاه اسماعیل اوّل صفوی

سیامند خلیلی؛ عثمان یوسفی

دوره 7، شماره اول -پیاپی 13-پاییز و زمستان 97 ، اسفند 1397، صفحه 73-92

https://doi.org/10.30473/lhst.2019.5593

چکیده
  منطقۀ موکریان با داشتن آثار باستانی و تاریخی، از دوران پیش از تاریخ، در بستر حوادث تاریخی غرب ایران، نقشی اثرگذار ایفا کرده است. امارت موکری، در دورۀ آق­قویونلوها، توسط سیف­الدین نامی، در شمال غرب ایران پی­ریزی شد. با ظهور دولت صفوی، سیاست واگرایی امارت موکری، در تعامل با آن دولت، از زمان صارم‌بیگ به عنوان دومین حاکم این امارت، ...  بیشتر

pajoheshi
بررسی مواضع و مناسبات خان‌نشین قراباغ در قبال سیاست‌های دولت عثمانی

میرصمد موسوی

دوره 7، شماره اول -پیاپی 13-پاییز و زمستان 97 ، اسفند 1397، صفحه 93-112

چکیده
  بعد از قتل نادرشاه افشار و ایجاد خلاء قدرت مرکزی در ایران هر یک از سرداران وی و سرکردگان محلی در گوشه کناری به فکر تشکیل حکومت افتادند. در این دوران شرایط مطلوبی برای تشکیل خاانات مقتدر محلی فراهم شد که خان‌نشین قراباغ یکی از مهم­ترین این خان‌نشین­ها بود و از بدو تأسیس همواره با تهدیدات داخلی و خارجی گوناگونی مواجه بود. این خان‌نشین ...  بیشتر

pajoheshi
ارزیابی و تحلیل تاریخی اقدامات اجتماعی و اقتصادی کریم‌خان زند در شیراز

سیداحمد عقیلی؛ علی‌اکبر جعفری؛ کریم نجفی برزگر

دوره 7، شماره اول -پیاپی 13-پاییز و زمستان 97 ، اسفند 1397، صفحه 113-128

https://doi.org/10.30473/lhst.2019.5594

چکیده
  از مباحث مهم تاریخ زندیه بررسی و تحلیل اقدامات کریم‌خان در ابعاد مختلف حکومتی به ویژه در بُعد اقدامات اجتماعی و اقتصادی وی می‌باشد. اکثر منابع تاریخی زندیه دوره استقرار کریم‌خان در شیراز را دوران آرامش اجتماعی و امنیت اقتصادی معرفی کرده‌اند. اینکه تا چه میزان این نگرش منابع قابل تأیید است هدف اصلی از انجام این پژوهش است. مقاله به ...  بیشتر

pajoheshi
بررسی پیامدهای اصلاحات ارضی در استان فارس (مطالعه موردی؛ روستای قلات)

سید صاحب برزین؛ علی‌رضا علی صوفی

دوره 7، شماره اول -پیاپی 13-پاییز و زمستان 97 ، اسفند 1397، صفحه 129-144

https://doi.org/10.30473/lhst.2019.5587

چکیده
  اصلاحات ارضی نخستین لایحه از لوایح شش‌گانة انقلاب سفید (انقلاب شاه و ملت) بود که توسط محمّدرضا شاه پهلوی در سال 1340 با اهداف مختلف به اجرا گذاشته شد. برانداختن ملوک الطوایفی و از بین بردن نظام ارباب و رعیتی از جمله اهداف اصلاحات ارضی بود. استان فارس ـ که در این برهه از آن به عنوان استان هفتم یاد می‌شد ـ و به عنوان یکی از مهم‌ترین ...  بیشتر

pajoheshi
تبیین تأثیر تاریخ‌نگاری مزارت در گسترش فرهنگ زیارت (مطالعة موردی مزارات ایالت فارس)

معصومه گودرزی بروجردی؛ اصغر منتظر القائم

دوره 7، شماره اول -پیاپی 13-پاییز و زمستان 97 ، اسفند 1397، صفحه 145-156

https://doi.org/10.30473/lhst.2019.5588

چکیده
  مزارنویسی به عنوان شاخه‌ای از تاریخ‌نگاری محلی از قرن هشتم هجری مورد توجه مورّخان قرار گرفت و تا قرن دوازدهم هجری چندین اثر در این حوزه به زبان‌های عربی و فارسی نگارش یافت. در واقع مزارنویسی در زمره فرهنگ نامه‌های محلی به‌شمار می‌‌آید که آشکارا از مسائل سیاسی و نظامی دوری گزیده و بیشتر به اوضاع مذهبی و فرهنگی و اجتماعی می‌پردازد. ...  بیشتر

pajoheshi
زمینه‌ها و ابعاد بحران اورامان در دورة ناصری (1268-1287ق)

پرستو مظفری؛ کورش هادیان

دوره 7، شماره اول -پیاپی 13-پاییز و زمستان 97 ، اسفند 1397، صفحه 157-170

https://doi.org/10.30473/lhst.2019.5589

چکیده
  یکی از مهم­ترین وقایع کردستان در اواخر حکومت اردلان، ناآرامی‌های منطقة اورامان است. حفظ امنیت این منطقه، با توجه به هم­جواری با مرزهای عثمانی، از دغدغه‌های حکمرانان محلی کردستان و دولت مرکزی در دورة قاجار بود؛ با اینحال، در فاصلة سال‌های 1268تا 1287ق مواردی از ناآرامی در منطقة اورامان، در منابع تاریخی بازتاب یافته است. این پژوهش، ...  بیشتر

pajoheshi
چگونگی شکل‌گیری «حکمرانی بنادر و جزایر خلیج‌فارس» به مرکزیت بوشهر در عصر ناصری

حشمت‌اله عزیزی؛ داریوش رحمانیان؛ هوشنگ خسروبیگی؛ محمد رستمی

دوره 7، شماره اول -پیاپی 13-پاییز و زمستان 97 ، اسفند 1397، صفحه 171-190

https://doi.org/10.30473/lhst.2019.5590

چکیده
  بنادر و جزایر خلیج­فارس از آغاز حکومت قاجاریه تا اوایل سده چهاردهم هجری اغلب تحت نظارت والی فارس و به صورت غیرمتمرکز اداره می‌شدند. اما در عصر ناصری با تاسیس نهاد جدیدی تحت عنوان «حکمرانی بنادر و جزایر خلیج­فارس» به مرکزیت بوشهر، اداره تمامی این مناطق به صورت متمرکز زیر نظر شخص حکمران بنادر قرار گرفت. در این مقاله با رویکرد ...  بیشتر

pajoheshi
بررسی چگونگی تأسیس و توسعة تلگراف‌خانه‌های لرستان در عهد ناصری

روح الله بهرامی؛ شهاب شهیدانی

دوره 7، شماره اول -پیاپی 13-پاییز و زمستان 97 ، اسفند 1397، صفحه 191-212

https://doi.org/10.30473/lhst.2019.5591

چکیده
  در عصر ناصرالدین شاه قاجار، بهره­برداری از الگوهای فنی و تکنولوژیک نوین غرب مورد توجه شخص شاه و کارگزاران سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران واقع گردید. یکی از این ابزارهای نوین، تلگراف و تأسیس تلگراف‌خانه­ها بود که به شکل­گیری نوع جدیدی از اسناد تاریخی، یعنی اسناد تلگرافی، منجر شد که شامل ثبت و ضبط گزارش­های محلی با اشکال جدید ...  بیشتر

pajoheshi
رابطة والیان فیلی لرستان و حکّام زندیه

منصور رهنورد؛ محمّدامیر شیخ نوری؛ نظام‌علی دهنوی

دوره 7، شماره اول -پیاپی 13-پاییز و زمستان 97 ، اسفند 1397، صفحه 213-232

https://doi.org/10.30473/lhst.2019.5647

چکیده
  والیان لرستان و طوایف تحت تابعیت آنها رابطه­ای عمدتاً ستیزه­جویانه با فرمانروایان زندیه داشتند. اسماعیل­خان فیلی، قدرتمندترین والی لرستان در دورة مذکور، به­شدت با قدرت­گیری کریم خان زند مخالف بود و در تمام دورة­ حکومت خود جنگ­های زیادی را با خان زند انجام داد. در دورة پیش و پس از به قدرت رسیدن کریم‌خان، بسیاری از ایلات ...  بیشتر