با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن ایرانی تاریخ
pajoheshi
بنیاد‌ها و تحول اندیشه غالیانة صفویان، از شیخ جنید تا شاه اسماعیل «نقش آیین‌های اهل‌حق (کاکه‌یی)، علویان و شبک»

کریم نجفی برزگر؛ مهری ادریسی؛ مطلب مطلبی

دوره 4، شماره دوم-پیاپی 8-بهار و تابستان 95 ، شهریور 1395، صفحه 5-18

چکیده
  طریقت صفوی در طول حیات خود تحولات دینی متمایزی را تجربه نمود. تحولات و تطورات اندیشه دینی طریقت صفوی، از شیخ جنید تا شاه اسماعیل، موضوع بررسی این مقاله است. این پژوهش با تکیه بر منابع دوره صفوی و منابع دینی آیین‌های مورد مطالعه و با رویکرد توصیفی – تحلیلی، چگونگی تحول اندیشه دینی طریقت صفوی را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد. ...  بیشتر

pajoheshi
بررسی علل و پیامدهای سرکوب کردهای برادوست و فتح قلعه دم دم در دوران حکومت شاه عباس اول صفوی

حسن زندیه؛ آرش قنبری

دوره 4، شماره دوم-پیاپی 8-بهار و تابستان 95 ، شهریور 1395، صفحه 19-28

چکیده
  در دوران صفویان ایلات و طوایف کرد نقش مهمی در فعالیت‌های سیاسی ایفاء می‌کردند و می‌توان گفت این نقش در دوران حکمرانی شاه عباس اول اهمیت بیشتری داشت. یکی از این ایلات، کردهای برادوست بودند که در مناطق شمال‌غربی ایران و در نواحی ارومیه و اشنویه سکونت داشتند؛ این در حالی بود که پیش از شاه عباس اول قلمرو ایلیاتی کردهای برادوست در سرزمین ...  بیشتر

pajoheshi
بررسی شناخت مفاهیم هنر معماری اصفهان در سفرنامه‌های عصر صفوی و چگونگی انتقال آنها به اروپا؛ مطالعه موردی سفرنامه‌های دلاواله، تاورنیه، شاردن، سانسون

حمید حاجیان پور؛ رقیه جوادی

دوره 4، شماره دوم-پیاپی 8-بهار و تابستان 95 ، شهریور 1395، صفحه 29-40

چکیده
  موقعیت خاص ژئوپلتیکی و جاذبه‌های طبیعی و تاریخی ایران، توجه بسیاری از سیاحان را به خود جلب کرده است. در دوره صفویه شاهد حضور سیاحان اروپایی بسیاری در اصفهان هستیم که سفرنامه‌هایی را پیرامون بناهای تاریخی اصفهان و چگونگی معماری آنها به نگارش درآورده‌اند و ضمن مقایسه معماری بناهای اصفهان با بناهای اروپایی،  نکات درخور نگرشی را ...  بیشتر

pajoheshi
تقسیمات سیاسی و ساختار تشکیلاتی ایالت فارس در دوره قاجار (1210-1313ق)

هوشنگ خسروبیگی؛ زهرا قلاوند

دوره 4، شماره دوم-پیاپی 8-بهار و تابستان 95 ، شهریور 1395، صفحه 41-51

چکیده
  در دوره قاجار، اگرچه به دنبال انتخاب تهران به عنوان پایتخت و در پی آن تعیین تبریز به عنوان ولیعهدنشین، شهر شیراز اهمیت سابق خود را از دست داد؛ ولی ایالت فارس به عنوان پایتخت زندیه و محل استقرار ولیعهد در سال‌های آغازین حکومت قاجار و همچنین به علت نزدیکی به خلیج ‌فارس در دوره قاجار، دارای اهمیت فراوان بود. در این زمان این ایالت از تقسیمات ...  بیشتر

pajoheshi
نگاهی بر سنت انتقال مردگان به اماکن مقدس و پیامدهای آن در دوره قاجار

عباس سرافرازی؛ سید روح الله نعمت اللهی؛ زینب رنجبران؛ سید علیرضا گلشنی

دوره 4، شماره دوم-پیاپی 8-بهار و تابستان 95 ، شهریور 1395، صفحه 52-58

چکیده
  نیاز به سلامتی به صورت اجتناب‌ناپذیری وابسته به بهداشت فردی و عمومی و محیط زندگی انسان‌ها است و بهداشت از مهم‌ترین دغدغه‌های بشر به شمار می‌آید. یکی از مهم‌ترین معضلات اجتماعی در ایران که بهداشت عمومی را نیز به خطر می‌انداخت، حمل اجساد به عتبات عالیات و مشهدالرضا و اماکن و قبور زیارتی امامزادگان بود که سبب شیوع بیماری‌های همه‌گیر ...  بیشتر

pajoheshi
اهداف و کارکردهای کنسولگری روسیه در رشت نیمه دوم عصر قاجاریه

عبدالرسول خیراندیش؛ اعظم رحیمی جابری

دوره 4، شماره دوم-پیاپی 8-بهار و تابستان 95 ، شهریور 1395، صفحه 59-70

چکیده
  بازی بزرگ یا رقابت دو امپراتوری توسعه‌طلب روسیه و انگلیس در قرن نوزدهم برای سروری بر آسیای مرکزی، واقعیتی بود که ایران ناخواسته درگیر آن شد. استراتژی، قواعد و تاکتیک‌های این بازی که در طول زمان تعریف و به تناسب شرایط دستخوش تغییر شد، شامل تأسیس نمایندگی سیاسی و کنسولگری‌های این دو قدرت در ایران نیز می‌شد. در عصر قاجار دولت‌های انگلیس ...  بیشتر

pajoheshi
سیاست های انگلیس و آلمان در فارس در طی جنگ جهانی اول

عبدالله عطایی؛ داوود نوری

دوره 4، شماره دوم-پیاپی 8-بهار و تابستان 95 ، شهریور 1395، صفحه 71-79

چکیده
  در هنگام جنگ جهانی اول، ایران مورد هجوم کشورهای انگلیس و آلمان قرار گرفت و هردو کشور در راستای حفظ منافع خود وارد جنوب ایران و فارس شدند و استان فارس به بازی شطرنج این دو قدرت تبدیل شد که هردو کشور با اقداماتی سعی در مات کردن حریف داشتند. عوامل متعددی از نظر سیاسی در ایران عصر قاجار وجود داشت که زمینه‌های دخالت دو دولت انگلیس و آلمان ...  بیشتر

pajoheshi
تعاملات و تقابلات صولت‌الدوله قشقایی و ژاندارمری فارس در آستانه و نخستین سال‌های جنگ جهانی اول (1229-1334ق/1911-1916م)

محمد مهدی مرادی خلج؛ مصطفی نامداری منفرد

دوره 4، شماره دوم-پیاپی 8-بهار و تابستان 95 ، شهریور 1395، صفحه 80-94

چکیده
  نیروی ژاندارمری که با کمک مؤثر دولت انگلیس، برای تأمین امنیت جاده بوشهر به شیراز، تأسیس شده بود؛ در آغاز ورود به فارس، با نیروی مرکزگریز قشقایی دچار تضاد منافع شد و به درگیری میان آنان انجامید. با شروع جنگ جهانی اول، اگرچه سیاست دولت مرکزی بر بی‌طرفی بود، قشقایی‌ها به طرفداری از دولت آلمان پرداختند. در این میان به تدریج در ژاندارمری ...  بیشتر

pajoheshi
نقش محال ثلاث، به مرکزیت تنکابن، در دوره اول جنبش جنگل

محمد شورمیج

دوره 4، شماره دوم-پیاپی 8-بهار و تابستان 95 ، شهریور 1395، صفحه 95-106

چکیده
  در جریان جنگ جهانی اول، هیئت اتحاد اسلام جنبش جنگل، برای مقابله با بیگانگان، حفظ استقلال کشور و رعایت اصول مشروطیت و شعائر اسلامی، در گیلان تشکیل شد. در این زمان، به خاطر ضعف کابینه‌های دولت و اشغال ایران و همچنین ضعف و بدبینی دولتمردان محلی در محال ثلاث (مازندران غربی)، عده‌ای از سران مشروطه سابق چون سالار فاتح، به قصد تضعیف خاندان ...  بیشتر

pajoheshi
تفنگچیان محلی و امنیت در منطقه ‌مرزی دُرُح از 1291 تا 1338 شمسی

نیره دلیر؛ فداحسین خامس پناه

دوره 4، شماره دوم-پیاپی 8-بهار و تابستان 95 ، شهریور 1395، صفحه 107-120

چکیده
  تشکیل نیروی ژاندارمری در سال 1291ش و توسعه آن در اقصی نقاط کشور، موجب استقرار امنیت در داخل کشور و به‌خصوص در مرزها شد اما به‌دلیل گستردگی نواحی، تا مدت‌ها از تفنگچیان محلی به عنوان نیروی کمکی در برقراری امنیت و مبارزه با عوامل سرقت و تجاوز استفاده می‌شده است. در پژوهش حاضر، عملکرد تفنگچیان محلی، در منطقه مرزی دُرُح که با توجه به قرار ...  بیشتر

pajoheshi
پژوهشی در نمادهای سیاسی و مذهبی سکه‌های سلسله نخست شاهان محلی فارس

امیر امیری نژاد

دوره 4، شماره دوم-پیاپی 8-بهار و تابستان 95 ، شهریور 1395، صفحه 121-134

چکیده
  مطالعۀ تاریخ ایران در دوران بعد از اسکندر، دورانی که تحت عنوان « هلنیسم» یاد می‌شود، فاقد منابع دست اول مکتوب است، از این رو برای بازسازی تاریخ حکومت‌های محلی این دوره، به‌خصوص فارس، از منابع قابل دسترس محلی استفاده می‌شود؛ بدون شک مفیدترین و قابل استنادترین منابع محلی این دوره سکه‌های ضرب شده از سوی شاهان محلی فارس است که ...  بیشتر

pajoheshi
مطالعه تطبیقی مکان گزینی دو پایتخت شیعی در قرن چهارم هجری قمری: شیراز بویهی و حلب حمدانی

فاطمه جان احمدی؛ رضا شعبانی؛ آرمین دخت امین

دوره 4، شماره دوم-پیاپی 8-بهار و تابستان 95 ، شهریور 1395، صفحه 135-149

چکیده
  جهان اسلام در قرن چهارم هجری با تعدد پایتخت‌هایی مواجه است که هریک از آنها در عرصه سیاسی و فرهنگی به جد نقش‌آفرین هستند. جغرافیای وسیع، لزوم بقای دولت‌های مستقل و نیمه‌مستقل اسلامی و بالاگرفتن رقابت‌های سیاسی، اقتصادی، نظامی و حتی مذهبی موجب شد تا برخی از شهرهای سیاسی به پایتختی مطرح در جهان اسلام تبدیل شوند. در میان پایتخت‌های ...  بیشتر