نوع مقاله : pajoheshi
نویسندگان
1 استادیار داشنگاه بوعلی سینا
2 دانشجوی دکتری تاریخ دانشگاه بوعلی سینا
3 دانشجوی دکتری تاریخ تربیت مدرس
چکیده
منطقه اورامان از توابع والی نشین اردلان در دوره ناصری صحنه شورش گسترده‌ای شد که حدود یک دهه والیان اردلان و بعد از آن حاکمان قاجاری را به خود مشغول داشت. سیاست انتخاب حاکمان غیربومی و فشارهای مالیاتی نقش موثری در شکلگیری این شورش داشت. بیشتر منابع دوره قاجار- جز معدودی از منابع محلی- اشاراتی ولو گذرا به شورش اورامان نکردهاند. از این رو، مقاله حاضر، فتح بابی در شناسایی و مطالعه شورش یادشده و همچنین، بررسی زمینه‌ها و شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بروز شورش و استمرار آن است. این پژوهش در پی پاسخ به این دو پرسش است؛ چه علل و عواملی سبب به وجود آمدن شورش اورامان شدند؟ شورش اورامان چه پیامد و نتایجی را در پی داشت؟ در پاسخ به سؤال اول می‌توان این فرضیه را مطرح کرد که عدم نظارت حکومت مرکزی برحکمرانی والیان خراج‌گذار و همچنین، مشکلات اقتصادی و حضور والیان غیربومی، سبب جذب توده مردم به سوی رهبران شورش شده است. در توضیح فرضیه دوم نیز باید یادآور شد که تأثیر این شورش بر روابط ایران و عثمانی به شکل ناآرامی و درگیری‌هایی منجر گشت و این درگیری‌ها روابط دولتین و مناسبات سیاسی را دستخوش تغییر و تحولات گسترده‌ای ساخت. البته باید اشاره کرد که نتایج این تحقیق فرضیات مذکور را تأیید می‌کند. روش تحقیق انجام شده از نوع نظری و مبتنی بر شیوه توصیفی- تحلیلی است که برای جمع آوری اطلاعات و داده‌های لازم، از روش کتابخانهای استفاده شده است.
کلیدواژه‌ها
)