%0 Journal Article %T نگاهی به اوضاع سیاسی ـ اجتماعی سراوان در دورة معاصر %J پژوهشنامه تاریخ های محلی ایران %I دانشگاه پیام نور %Z 2345-2390 %A علوی, نصرت خاتون %D 2020 %\ 02/20/2020 %V 8 %N شماره اول -پیاپی 15-پاییز و زمستان 98 %P 123-144 %! نگاهی به اوضاع سیاسی ـ اجتماعی سراوان در دورة معاصر %K سراوان %K بلوچستان %K ناصرالدین‌شاه %K رضاشاه %K کوهک %K دوست محمدخان %K جالق %K دزک %R 10.30473/lhst.2020.34347.1924 %X بررسی اوضاع سیاسی و اجتماعی سراوان در دورة قاجار و پهلوی یکی از مسائل مهم تاریخ معاصر ایران است که کمتر بدان پرداخته شده است. سراوان یکی از شهرهای جنوب شرقی ایران بود که در جریان رقابت کشورهای اروپایی بر سر کنترل و تسلط بر هندوستان، مورد توجه آنها قرار گرفت. اهمّیت سراوان در دورة معاصر بیش از همه به هنگام تعیین مرزهای بلوچستان نمایان شد؛ زیرا اختلاف بر سر مالکیت نواحی کوهک و اسپندک از موضوعاتی بود که مذاکرات مرزی ایران و انگلیس را با دشواری مواجه کرد. بعد از کودتای سوم اسفند 1299 و تشکیل ارتش منظم، دولت تا اندازه‌ای متوجه بلوچستان شد. پس از برچیده شدن حکومت‌های محلی به دست رضاشاه در بلوچستان، به‌تدریج در سراوان پادگان‌هایی ایجاد و نظم و امنیت حاکم گردید.سؤال اساسی پژوهش این است که منطقة سراوان در رخدادهای سیاسی و اجتماعی، منازعات مرزی و مرزبندی ایران در دورة قاجار و پهلوی چه نقشی داشته است؟ یافته‌هایاین پژوهش نشان می‌دهد که موقعیت مرزی و جغرافیایی منطقۀ سراوان و همجواری با شبه قاره هند و ارتباطات سیاسی و اجتماعی با این منطقه برای دولت انگلیس اهمّیت بسیار داشته است، همچنین اهمّیت سراوان برای دولت قاجار و پهلوی، آن­ را به یکی از مهم­ترین مناطق کشور تبدیل کرده و باتوجه به قدرت حاکمان این منطقه و حضور در جریانات این دوره، مورد توجه حکومت مرکزی نیز قرار داشته است. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر متون کتابخانه­ای و اسنادی از آرشیو ملی، به ارزیابی تاریخ سراوان در عصر حکومت قاجار و پهلوی پرداخته است. %U https://localhistories.journals.pnu.ac.ir/article_6582_9d57a203ed17c6f04a9b14a0123fd9d5.pdf