مسعود شفیعی سروستانی؛ محمدرضا علم
چکیده
پس از فتح تهران، برای نخستین بار خان‌های بختیاری از جایگاه رهبران ایل، به عالی‌ترین مراتب قدرتِ اجرایی و دولتی دست یافتند. رسیدن خان‌های بختیاری به قدرت در دولت‌های پس از مشروطۀ دوم با فراز و فرودهایی همراه بود که تأثیرات و پیامدهایی در سراسر کشور به‌ویژه در ایالت فارس داشت. در این پژوهش بر آن هستیم که با تکیه بر منابع و اسناد و با ...
بیشتر
پس از فتح تهران، برای نخستین بار خان‌های بختیاری از جایگاه رهبران ایل، به عالی‌ترین مراتب قدرتِ اجرایی و دولتی دست یافتند. رسیدن خان‌های بختیاری به قدرت در دولت‌های پس از مشروطۀ دوم با فراز و فرودهایی همراه بود که تأثیرات و پیامدهایی در سراسر کشور به‌ویژه در ایالت فارس داشت. در این پژوهش بر آن هستیم که با تکیه بر منابع و اسناد و با روش توصیفی، تحلیلی و اسنادی، به این پرسش پاسخ دهیم که: نوسان قدرت خان‌های بختیاری چه تأثیری بر روند تحولات و رویدادهای ایالت فارس طی سال‌های 1327 تا 1331ق داشت؟ فرضیۀ اصلی در این پژوهش این است که موقعیت خان‌های بختیاری در دولت‌های مشروطۀ دوم بهعنوان متغیری مؤثر، بر معادلات قدرت و شرایط سیاسی و اجتماعی فارس تأثیر گذاشت. یافتههای پژوهش نشان میدهد که رویدادهای فارس طی سال‌های 1327 تا 1331ق بهشدت تحتتأثیر دخالت خان‌های بختیاری بود که سبب بیثباتی و درگیری میان نیروهای سیاسی و در نتیجۀ آن ورود نیروهای انگلیس به ایالت فارس شد. سرانجام با افول قدرت خان‌های بختیاری در دولت، آرامش نسبی و توازن قدرت به ایالت فارس بازگشت.
محمد مهدی مرادی خلح؛ محمد مهدی روشنفکر
دوره 3، شماره پنجم-پاییز و زمستان 93 ، اسفند 1393، ، صفحه 153-173
چکیده
همزمان با نهضت ملی شدن صنعت نفت در حدود سال‌های 1329- 1330 شمسی و ، واقعه و پدیده‌ای در مناطق نفت‌خیز خوزستان و در میان دو ایل بختیاری و بویراحمدی به وقوع پیوست که مشهور به سال طلوعی یا سروشی است. این جریان شبه مذهبی که بیش از هرچیز بر انکار دنیا و ترک آن، کناره‌گیری از امور دنیوی و بی‌ارزش بودن مال دنیا و خاک و نفت تاکید داشت، در میان ایل ...
بیشتر
همزمان با نهضت ملی شدن صنعت نفت در حدود سال‌های 1329- 1330 شمسی و ، واقعه و پدیده‌ای در مناطق نفت‌خیز خوزستان و در میان دو ایل بختیاری و بویراحمدی به وقوع پیوست که مشهور به سال طلوعی یا سروشی است. این جریان شبه مذهبی که بیش از هرچیز بر انکار دنیا و ترک آن، کناره‌گیری از امور دنیوی و بی‌ارزش بودن مال دنیا و خاک و نفت تاکید داشت، در میان ایل بختیاری به شخصی انگلیسی بنام جیکاک نسبت داده شده که آن را طراحی و ترویج کردهاست. در میان بویراحمدیها، شخصی عارف مسلک بهنام آقا بابا نقش رهبری را بهعهده داشت؛ اما در هر دو مورد برنامهها و شعارها یکسان بود. طلوع به معنای برآمدن خورشید است. اما در واقعة یادشده، به معنای ظهور یک پدیدة غیرمعمول بود که عدهای، با اهداف خاص، طراحی و ترویج و به مردم عامی و سادهدل القاء کردند. چنین به تودة مردم وانمود و تلقین کردند که نور ایمان ، صداقت ، راستی و حقیقتبینی در وجود آنها سر زده و طلوع کرده است؛ از این رو، به طلوعیان معروف شدند. مهمترین وعدۀ آنها ظهور قریبالوقوع امام زمان (عج) بود.
