زهرا جهان؛ علی ناظمیان فرد
دوره 6، شماره دوم - پیاپی 12 - بهار و تابستان 97 ، فروردین 1397، ، صفحه 63-78
چکیده
بغداد، دارالخلافة عباسیان که شماری از فرقهها و نحلهها را در خود جای داده بود، در سدة چهارم هجری که آلبویه بر آن سلطه یافت، صحنه نزاع و کشمکش میان شیعیان و سنیان گردید. این مجادلات، از عرصهها و مراکز فرهنگی آغاز و به تدریج، به صحنههای اجتماعی کشیده شد و آرامش مدنی را بر هم زد. درست است که بیشتر فرقههای اسلامی در طول تاریخ با ...
بیشتر
بغداد، دارالخلافة عباسیان که شماری از فرقهها و نحلهها را در خود جای داده بود، در سدة چهارم هجری که آلبویه بر آن سلطه یافت، صحنه نزاع و کشمکش میان شیعیان و سنیان گردید. این مجادلات، از عرصهها و مراکز فرهنگی آغاز و به تدریج، به صحنههای اجتماعی کشیده شد و آرامش مدنی را بر هم زد. درست است که بیشتر فرقههای اسلامی در طول تاریخ با یکدیگر اختلاف نظر داشتهاند؛ اما در این مقطع تاریخی، اختلافها و منازعات شیعه و سنی نمود عملی بیشتری یافت و کمتر سالی بدون درگیری آنها سپری میشد. این پژوهش با تکیه بر روش کیفی و رویکرد توصیفی ـ تحلیلی، میکوشد تا با شناسایی زمینهها و عواملی که در تکوین، تشدید و کاهش منازعات میان شیعیان و سنیان در این مقطع زمانی ایفای نقش مینمودند، به تبیین آنها بپردازد
سید ابوالفضل رضوی؛ عزیز گل افشان
دوره 4، شماره اول- پیاپی 7-پاییز و زمستان 94 ، بهمن 1394، ، صفحه 132-141
چکیده
گسترش اندیشه تشیع در خارج از شبه جزیره عربستان و عراق معلول عوامل چندی از جمله مهاجرت شیعیان به سرزمین های دیگر بود و تقابل آنها با خلفای اموی و عباسی این روند مهاجرت را تسریع کرد. در خصوص ورود تشیع به ایران، میتوان گفت که اندیشه شیعی نخست مناطق همجوار با سرزمین عراق را تحتتأثیر قرار داد. اگرچه گذرگاه های طبیعی غرب فلات ایران یکی ...
بیشتر
گسترش اندیشه تشیع در خارج از شبه جزیره عربستان و عراق معلول عوامل چندی از جمله مهاجرت شیعیان به سرزمین های دیگر بود و تقابل آنها با خلفای اموی و عباسی این روند مهاجرت را تسریع کرد. در خصوص ورود تشیع به ایران، میتوان گفت که اندیشه شیعی نخست مناطق همجوار با سرزمین عراق را تحتتأثیر قرار داد. اگرچه گذرگاه های طبیعی غرب فلات ایران یکی از مجاری اصلی ورود تشیع به ایران بود، اما ولایات خوزستان به قدری اهمیت داشت که این منطقه را به اولین توقفگاه علویان تحت تعقیب تبدیل کرده بود. از اینرو، میتوان خوزستان را دروازه ورود تشیع به ایران قلمداد کرد. بررسی زمینههای ورود تشیع به خوزستان حاکی از این است که موقعیت راهبردی و تعدد مسیرهای ارتباطی خوزستان با مناطق جنوبی عراق، به عنوان پایگاه اصلی شیعیان، که امکان آشنایی مردم منطقه را با اندیشه شیعی و آمدوشد راحتتر شیعیان فراهم میکرد؛ به علاوه زمینههای تاریخی و اجتماعی حاکم بر منطقه که موجب نارضایتی مردم خوزستان از سلوک خلفا میشد، در ورود فکر و فرهنگ شیعی به خوزستان نقش مؤثری داشت. در این میان مهاجرت یا تبعید خاندانهای شیعی به خوزستان و شکلگیری حکومتهای شیعه مذهب نیز در تکوین مراکز اولیه تشیع و گسترش فرهنگ شیعی سهم تعیین کنندهای داشت.